Ρεπορτάζ: xenesglosses.eu
Στόχος είναι η πιστοποιημένη γνώση στη χρήση των ΤΠΕ από όλους τους μαθητές της Δ.Ε. Στο πλαίσιο αυτό, οι μαθητές της Α’ Λυκείου σχεδιάζεται να έχουν τη δυνατότητα Πιστοποίησης γνώσεων σε δεξιότητες Πληροφορικής/ΤΠΕ μέσω του «Κρατικού Πιστοποιητικού Πληροφορικής/ΤΠΕ».
Τα παραπάνω δήλωσε γραπτώς ο Κώστας Γαβρόγλου σε απάντησή του στη Βουλή σε ερώτηση για τις ψηφιακές δεξιότητες και την εκπαίδευση.
Ακολουθεί αναλυτικά η απάντηση του Υπουργού:
Απαντώντας στην Ερώτηση με αριθμό 3577/15-02-2018, την οποία κατέθεσαν οι προαναφερόμενοι κ.κ. Βουλευτές με θέμα «Αποτελεί αναγκαιότητα αλλά και υποχρέωση της Ελλάδας η ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων και η ψηφιακή εκπαίδευση», κατά το μέρος των αρμοδιοτήτων μας, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:
Στη σύγχρονη εποχή των ραγδαίων ψηφιακών αλλαγών, η καλλιέργεια και ανάπτυξη κατάλληλων ψηφιακών δεξιοτήτων είναι απαραίτητη για τη διαβίωση και εργασία όλων των ανθρώπων. Ως εκ τούτου και αναφορικά με την ελληνική Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, η Πληροφορική και οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών διδάσκονται σε όλες τις τάξεις και όλα τα σχολεία της
Ελλάδας.
Ειδικότερα, η Πληροφορική και οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών διδάσκονται στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση προσαρμοσμένες στο ηλικιακό επίπεδο των μαθητών/-τριών και στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας.
Αναλυτικά:
Στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (Π.Ε.) από τη σχολική χρονιά 2016-2017, έχει θεσμοθετηθεί και εφαρμόζεται υποχρεωτικό μάθημα Τ.Π.Ε. (Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών) από την Α΄ τάξη, σε όλα τα σχολεία Π.Ε. στον Ενιαίο τύπο Ολοήμερου Δημοτικού σχολείου.
Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, το μάθημα της Πληροφορικής διδάσκεται για μία ώρα την εβδομάδα σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου. Στην Α’ Λυκείου, το μάθημα είναι επιλεγόμενο για τους/τις μαθητές/-τριες, ενώ στη Β’ Λυκείου το μάθημα είναι γενικής παιδείας. Στην Γ’ Λυκείου το μάθημα είναι πανελλαδικά εξεταζόμενο κυρίως για σχολές Πληροφορικής.
Τα ανωτέρω μαθήματα έχουν ως κύριους στόχους: (α) την ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων και την ενίσχυση των μαθησιακών ικανοτήτων των μαθητών/-τριών (διερεύνηση, κριτική σκέψη, μοντελοποίηση λύσεων, συνθετική ικανότητα, δημιουργικότητα, ικανότητες επικοινωνίας και συνεργασίας), (β) την ανάπτυξη ικανοτήτων αυτόνομης αξιοποίησης των υπολογιστικών και δικτυακών εργαλείων για την επίλυση προβλημάτων, ενώ απώτερος στόχος είναι η απόκτηση ευρύτερης ψηφιακής παιδείας από τους/τις μαθητές/-τριες και η διαμόρφωση στάσεων και αξιών, ώστε να κατανοήσουν το νέο κοινωνικό, οικονομικό και πολιτισμικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στη σημερινή εποχή.
Όσον αφορά στο περιεχόμενο των μαθημάτων, όπως αυτά διδάσκονται τόσο στην Πρωτοβάθμια όσο και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, επισημαίνονται τα ακόλουθα:
– Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση
Στις οδηγίες διδασκαλίας του μαθήματος Τ.Π.Ε. που ισχύουν από το σχολ. έτος 2016-17, γίνεται σαφής αναφορά στον Πληροφορικό Γραμματισμό (ICT literacy), ο οποίος θεωρείται γνωστικό-μαθησιακό αντικείμενο αντίστοιχης σπουδαιότητας με τον γλωσσικό γραμματισμό, τα μαθηματικά και τον επιστημονικό γραμματισμό. Κατά συνέπεια, η ένταξη των Τ.Π.Ε. στο Δημοτικό Σχολείο δεν έχει απλώς ως στόχο την εξοικείωση των μαθητών/-τριών με τους υπολογιστές και με συγκεκριμένα λογισμικά
ούτε, πολύ περισσότερο δε, με την κατάρτισή τους σε εφήμερες τεχνολογικές δεξιότητες. Επιπλέον, διευκρινίζεται ότι από την Ε’ τάξη του Δημοτικού Σχολείου, εισάγεται ο Προγραμματισμός Υπολογιστών, κυρίως με παιγνιώδη τρόπο, προς ενίσχυση της Υπολογιστικής Σκέψης των μαθητών/-τριών βασικές αρχές της οποίας έχουν διδαχθεί σε προηγούμενες τάξεις.
– Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Στο Γυμνάσιο, δίνεται επίσης ιδιαίτερη έμφαση στον Πληροφορικό Γραμματισμό (ICT literacy), που αφορά στην ικανότητα των μαθητών/-τριών να χρησιμοποιούν τις σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες, τα εργαλεία επικοινωνίας και τις δικτυακές υπηρεσίες για την προσπέλαση, διαχείριση, ενσωμάτωση, αξιολόγηση, δημιουργία και επικοινωνία πληροφοριών, με στόχο την επίλυση προβλημάτων και, τελικά, τη συμμετοχή τους στη σύγχρονη κοινωνία της γνώσης (knowledge society). Επιπλέον, οι μαθητές/-τριες σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου διερευνούν, ανακαλύπτουν και λύνουν προβλήματα μέσα από τον προγραμματισμό υπολογιστικών συσκευών και ρομποτικών συστημάτων με στόχο την καλλιέργεια και ανάπτυξη ικανοτήτων υπολογιστικής σκέψης, ενώ σε όλο το Λύκειο δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα σύγχρονα προγραμματιστικά περιβάλλοντα και στη δημιουργία εφαρμογών.
Συνολικά, τόσο στην Π/θμια Εκπ/ση όσο και στη Δ/θμια Εκπ/ση προωθείται η ενεργός συμμετοχή, η συνεργασία και η αυτόνομη ανάπτυξη όλων των μαθητών/-τριών στην Πληροφορική και στις ΤΠΕ με τη χρήση ποικίλων εργαλείων με σκοπό την υλοποίηση ολοκληρωμένων ψηφιακών έργων μέσα από την πρακτική των σχεδίων έρευνας (projects) μικρής και μεγάλης διάρκειας (πολυμεσικές και συνθετικές εργασίες, προγραμματισμός και ρομποτική, ερευνητικές μελέτες, ιστοεξερευνήσεις, wikis, blogs, ηλεκτρονικές συζητήσεις κ.λπ.). Επιπλέον, εκτός από την ανάπτυξη τεχνολογικών και γνωστικών ικανοτήτων ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ανάπτυξη των κοινωνικών στάσεων και δεξιοτήτων, όπως η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και της ικανότητας θετικής και εμβριθούς συμμετοχής στο ψηφιακό περιβάλλον, με στόχο τη διαμόρφωση της σύγχρονης ψηφιακής κουλτούρας και της ταυτότητας του ηλεκτρονικού πολίτη (ecitizenship) μέσα από ζητήματα διαχείρισης και αξιοποίησης πληροφοριών από δικτυακές πηγές, ηλεκτρονικής ασφάλειας, προστασίας προσωπικών δεδομένων, πληροφορικής ηθικής και δεοντολογίας.
Επισημαίνεται, ότι σε κάθε περίπτωση, στο πλαίσιο της τρέχουσας αναμόρφωσης των Προγραμμάτων Σπουδών στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, λαμβάνονται υπόψη οι σύγχρονες επιστημονικές και παιδαγωγικές αρχές με ιδιαίτερη μέριμνα στην αξιοποίηση των ΤΠΕ σε όλα τα Γνωστικά Αντικείμενα. Ειδικότερα για την Πληροφορική και τις Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών, κύριος στόχος είναι οι απόφοιτοι Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης να έχουν λάβει μια ολοκληρωμένη Πληροφορική Παιδεία και να έχουν αναπτύξει κατάλληλες ψηφιακές ικανότητες και δεξιότητες – λαμβάνοντας υπόψη και το «Σχέδιο δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση» (COM(2018)22 Final) – οι οποίες αποτελούνται από τους εξής πέντε τομείς ψηφιακών ικανοτήτων: βασικές γνώσεις για τις πληροφορίες και τα δεδομένα, επικοινωνία και συνεργασία, δημιουργία ψηφιακού περιεχομένου, ασφάλεια και ευεξία, και επίλυση προβλημάτων. Επιπλέον, στόχος είναι η πιστοποιημένη γνώση στη χρήση των ΤΠΕ από όλους τους μαθητές της Δ.Ε.
Στο πλαίσιο αυτό, οι μαθητές της Α’ Λυκείου σχεδιάζεται να έχουν τη δυνατότητα Πιστοποίησης γνώσεων σε δεξιότητες Πληροφορικής/ΤΠΕ μέσω του «Κρατικού Πιστοποιητικού Πληροφορικής/ΤΠΕ».
Όσον αφορά στην Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση, όχι μόνο για τον Τομέα της Πληροφορικής αλλά και για όλους τους τομείς των ΕΠΑΛ και του Μεταλυκειακού Έτους Μαθητείας, πραγματοποιείται αναδιάρθρωση και εξορθολογισμός των προγραμμάτων σπουδών, για την κατάλληλη προετοιμασία των μαθητών, ώστε οι απόφοιτοι να είναι καταρτισμένοι στις σύγχρονες εξελίξεις της Πληροφορικής και να είναι σε θέση να αξιοποιούν τις ευκαιρίες σε επαγγέλματα που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την Πληροφορική και τις ΤΠΕ και γενικότερα να ανταποκρίνονται με επιτυχία στις προκλήσεις ενός ταχέως μεταβαλλόμενου, παγκοσμιοποιημένου και διασυνδεδεμένου κόσμου.
Παράλληλα, ο ρόλος των εκπαιδευτικών είναι ιδιαίτερα κρίσιμος στη χρήση και ένταξη της ψηφιακής τεχνολογίας για τη διδασκαλία και τη μάθηση. Στο πλαίσιο αυτό παρέχεται στους εκπαιδευτικούς η δυνατότητα «Επιμόρφωσης για την εκπαιδευτική αξιοποίηση των ΤΠΕ» ώστε να είναι ικανοί να εμπλουτίσουν το μάθημά τους και να εντάξουν σε αυτό σύγχρονα εργαλεία μάθησης.
Υποστηρικτικά, τόσο για τους μαθητές, μαθήτριες όσο και για τους/τις εκπαιδευτικούς, το Ι.Ε.Π. έχει αναπτύξει εκπαιδευτικά ψηφιακά περιβάλλοντα δημιουργίας και απόθεσης ψηφιακού υλικού, όπως η Πλατφόρμα σχεδιασμού και ανάπτυξης Ψηφιακών Διδακτικών Σεναρίων «Αίσωπος», το σύστημα σχεδιασμού και ανάπτυξης προσβάσιμου ψηφιακού εκπαιδευτικού υλικού για άτομα με αναπηρία «Προσβάσιμο», η ψηφιακή βιβλιοθήκη παλαιών σχολικών εγχειριδίων του Ι.Ε.Π. «Ιστορική Συλλογή Σχολικών Εγχειριδίων» καθώς και ψηφιακά συστήματα καθολικής επιμόρφωσης (σύγχρονης και ασύγχρονης τεχνολογίας) εκπαιδευτικών (π.χ. Moodle, EdX), που αφορούν εκπαιδευτικές πολιτικές του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων (π.χ. Περιγραφική Αξιολόγηση, Νέα Προγράμματα Σπουδών Ξένων Γλωσσών και Θρησκευτικών, Εκπαίδευση Παιδιών Προσφύγων, Εκπαίδευση
Εκπαιδευτικών ΕΠΑ.Λ. και Ψυχολόγων για την Α’ Τάξη, Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας, Δημιουργικές Εργασίες σε συνεργασία με Βιβλιοθήκες κ.ά.).
Επιπλέον, το ΥΠΠΕΘ παρέχει ψηφιακά εργαλεία για τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές όπως η Ηλεκτρονική Σχολική Τάξη (η-τάξη) (http://eclass.sch.gr), το Φωτόδεντρο που είναι ο Εθνικός Συσσωρευτής Εκπαιδευτικού Περιεχομένου για την Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση και αποτελεί την κεντρική e-υπηρεσία του Υπουργείου Παιδείας για την ενοποιημένη αναζήτηση και διάθεση ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου στα σχολεία. Είναι ανοιχτό σε όλους, μαθητές, δασκάλους, γονείς αλλά και κάθε ενδιαφερόμενο (http://photodentro.edu.gr/). Επίσης, παρέχονται Διαδραστικά Σχολικά Βιβλία (e-books.edu.gr). Πιο αναλυτικά, ο ιστότοπος Διαδραστικά Σχολικά Βιβλία αποτελεί τον επίσημο δικτυακό τόπο του ΥΠΠΕΘ για τη διάθεση και διανομή σε σχολεία, σε εκπαιδευτικούς και σε μαθητές της ψηφιακής μορφής των σχολικών βιβλίων. Περιλαμβάνει όλα τα σχολικά βιβλία Δημοτικού, Γυμνασίου και Λυκείου σε μορφή pdf, τα βιβλία μαθητή σε επεξεργάσιμη html μορφή και κυρίως, πάνω από 100 Διαδραστικά Σχολικά Βιβλία (e-books), δηλ. βιβλία εμπλουτισμένα με διαδραστικό ψηφιακό εκπαιδευτικό υλικό.
Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4485/2017 (ΦΕΚ 114 Α’) «Οργάνωση και λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις», του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων τα Α.Ε.Ι. έχουν ως αποστολή, μεταξύ άλλων:
α) να παρέχουν ποιοτική και ολοκληρωμένη εκπαίδευση, σύμφωνα με τις τάσεις της σύγχρονης επιστήμης, της τεχνολογίας και των τεχνών, καθώς και της διεθνούς επιστημονικής πρακτικής
β) να συμβάλλουν στη διά βίου μάθηση με σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας, περιλαμβανομένης και της διδασκαλίας από απόσταση, με βάση την επιστημονική και τεχνολογική έρευνα στο ανώτερο επίπεδο ποιότητας σύμφωνα με τα διεθνώς αναγνωρισμένα κριτήρια,
γ) να αναπτύσσουν την κριτική ικανότητα και τις δεξιότητες των φοιτητών, να διαμορφώνουν τις απαραίτητες συνθήκες για την ανάδειξη νέων ερευνητών και να παρέχουν τις απαραίτητες γνώσεις και εφόδια στους αποφοίτους τους για την επιστημονική και επαγγελματική τους σταδιοδρομία.
Με σκοπό τη χρήση των νέων τεχνολογιών στη διαδικασία μάθησης η μη κερδοσκοπική εταιρεία «ACADEMIC NETWORK» (GUnet), με μέλη όλα τα ακαδημαϊκά ιδρύματα (20 Πανεπιστήμια και 16 ΤΕΙ) έχει αναπτύξει πλατφόρμα eClass για το σκοπό αυτό. Η πλατφόρμα GUNET eClass είναι ένα ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Course που υποστηρίζει Ασύγχρονες Υπηρεσίες eLearning, μέσω ενός απλού web browser. Στόχος του είναι η ενσωμάτωση και εποικοδομητική χρήση του Διαδικτύου και των τεχνολογιών του Διαδικτύου στη διαδικασία διδασκαλίας και εκμάθησης.
Υποστηρίζει την ηλεκτρονική διαχείριση, αποθήκευση και παρουσίαση διδακτικού υλικού, ανεξάρτητα από τους χωρικούς και χρονικά περιοριστικούς παράγοντες της συμβατικής διδασκαλίας και δημιουργώντας τις απαραίτητες συνθήκες για ένα δυναμικό περιβάλλον διδασκαλίας. Τα τελευταία πέντε χρόνια, τα ελληνικά AEI ανέπτυξαν τη δράση των ανοικτών μαθημάτων. Τα ανοικτά μαθήματα αναφέρονται σε μαθήματα που διδάσκονται στα ελληνικά ΑΕΙ, τα οποία είναι προσβάσιμα ελεύθερα και διατίθενται δωρεάν σε όλους, μέσω του Διαδικτύου.
Τα δημόσια πανεπιστήμια στα πρότυπα των μεγαλύτερων πανεπιστημίων του εξωτερικού, έχουν ξεκινήσει την παροχή Μoocs «massive open online course» (online πρόσβαση σε μαθήματα των τμημάτων ή και μαθήματα που σχεδιάζονται ειδικά σε μορφή για μαζική online πρόσβαση).
Ενδεικτικά στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ), η αντίστοιχη κάθετη δράση «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα», στοχεύει στην ανάπτυξη ανοικτών ψηφιακών μαθημάτων, που διατίθενται δωρεάν, τόσο στους φοιτητές και τις φοιτήτριες του Πανεπιστημίου Αθηνών όσο και στο ευρύ κοινό.
Επίσης, το ΥΠΠΕΘ, μέσω του έργου ΗΦΑΙΣΤΟΣ, προτίθεται άμεσα να προχωρήσει στην εγκατάσταση δικτύου ασύρματης πρόσβασης (WiFi) σε όλες τις φοιτητικές εστίες, με τη συνεργασία του ΕΔΕΤ με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, από επιπλέον χρηματοδότηση που εξασφάλισε ειδικά για τον σκοπό αυτό η Γ.Γ Επικοινωνιών και Ταχυδρομείων του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής. Η παροχή δικτύου WiFi σε όλες τις φοιτητικές εστίες είναι μια ιδιαιτέρως σημαντική δράση που θα καλύψει τις ανάγκες όλων των φοιτητών.
Το έργο ΗΦΑΙΣΤΟΣ που στοχεύει στην αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των ψηφιακών υποδομών των Πανεπιστημίων, των ΤΕΙ και των Ερευνητικών Κέντρων, εντάχθηκε στο ΕΠΑνΕΚ του ΕΣΠΑ 2014-2020 με προϋπολογισμό 18.600.000 ευρώ. Μέσω του έργου θα ενθαρρυνθεί η αξιοποίηση των ψηφιακών υποδομών και εργαλείων της σύγχρονης εποχής για τη βελτίωση της διδασκαλίας, της έρευνας και της καινοτομίας σε όλους του επιστημονικούς κλάδους, σε όλα τα ιδρύματα της χώρας.
Το ΥΠΠΕΘ και στο πλαίσιο υποστήριξης της πρωτοβουλίας της Ε.Ε. «Σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση», όπως αυτό υιοθετήθηκε με την ανακοίνωση της Επιτροπής στις 17-01-2018 [COM (2018) 22 final], έχει συμμετάσχει στην κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τις Ψηφιακές Δεξιότητες (National Action Plan 2017-2010/ Enhancing Digital Skills and Jobs in Greece), το οποίο υποβλήθηκε τον Οκτώβριο 2017 στο Secretariat for the Digital Skills and Jobs Coalition της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την υπηρεσία που έχει αναλάβει την υποστήριξη της λειτουργίας των ευρωπαϊκών Εθνικών Συμμαχιών.
Ειδικότερα δε και σχετικά με την αναφορά στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Σχετικά με το Σχέδιο Δράσης για την Ψηφιακή Εκπαίδευση» [COM (2018) 22 final], έχει προβλεφθεί ήδη στο Εθνικό Σχέδιο για τις Ψηφιακές Δεξιότητες, η σχετική παρέμβαση στην σχετική ενότητα των αναγκαίων κρίσιμων παρεμβάσεων (Milestones). Επιπλέον, το Υπουργείο αξιοποιώντας τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/825 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 2017, για τη θέσπιση του Προγράμματος Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων (Structural Reform Support Programme) για την περίοδο 2017 έως 2020 και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθμ. 1303/2013 και (ΕΕ) ΑΡΙΘΜ. 1305/2013, έχει αιτηθεί και έχει εξασφαλίσει έργο τεχνικής υποστήριξης για την «Υποστήριξη της ανάπτυξης των ψηφιακών δεξιοτήτων στην υποχρεωτική εκπαίδευση».
Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων σε στενή συνεργασία με το συνερωτώμενο Υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης προτίθεται να ξεκινήσει δράση για την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων, σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης, σύμφωνα με τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Ψηφιακές δεξιότητες και θέσεις εργασίας».
Αναφορικά με τις Δράσεις στον τομέα της ανάπτυξης των ψηφιακών δεξιοτήτων και τη ψηφιακή εκπαίδευση που έχουν υλοποιηθεί ή πρόκειται να υλοποιηθούν στο ΥΠΠΕΘ σας διαβιβάζουμε το υπ’ αριθμ. πρωτ. 998/26-02-2018 έγγραφο της Επιτελικής Δομής ΕΣΠΑ Τομέα Παιδείας του ΥΠΠΕΘ.
Τέλος, σας διαβιβάζουμε το από 27-02-2018 Υ.Σ. της Δ/νσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Ανάπτυξης Εφαρμογών του ΥΠΠΕΘ.
