Αξιότιμε κύριε Υπουργέ,
Ο Σύλλογος Αναπληρωτών Νηπιαγωγών Δασκάλων με Μεταπτυχιακές/Διδακτορικές Σπουδές στην Ειδική Αγωγή/Σχολική Ψυχολογία, εκπροσωπώντας μέλη τα οποία εκτός από εξειδίκευση στην ειδική εκπαίδευση κατέχουν πρωτίστως βασικές σπουδές στα Ανώτατα Πανεπιστημιακά Παιδαγωγικά Τμήματα Προσχολικής Εκπαίδευσης – Νηπιαγωγών, παρακολουθεί εναγωνίως τις όποιες εξελίξεις αναφορικά με το σχέδιο νόμου για την δημιουργία του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, το οποίο κατατέθηκε στις 11/1/2018 και στο οποίο θα συμπεριληφθεί το τμήμα ΑΤΕΙ Προσχολικής Αγωγής πρώην ΤΕΙ Βρεφονηπιοκόμων. Αισθανόμαστε ότι η ασφυκτική πίεση που ασκείται από τους αποφοίτους επαγγελματίες βρεφονηπιοκόμους –(όπως αποκαλούνται σύμφωνα με τον οδηγό σπουδών της σχολής τους και σε αντίθεση με τον γενικευμένο τίτλο της σχολής – Προσχολική Αγωγή) στις ανθρωπιστικές σπουδές επιφυλάσσει τεράστιους κινδύνους στο εγγύς μέλλον.
Μια τέτοια στρατηγική επιλογή θα αλλάξει διαθρωτικά τις συνθήκες στην προσχολική αγωγή και εκπαίδευση και κατά επέκταση τις εργασιακές προοπτικές των αποφοίτων της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Κατά πρώτον εκτιμάται ότι μόνο απώλεια κατοχυρωμένων επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων των Πανεπιστημιακών Παιδαγωγικών σχολών Νηπιαγωγών μπορεί να επιφέρει εφόσον θα υπάρξουν Πανεπιστημιακά τμήματα με αλληλεπικαλυπτόμενα επιστημονικά πεδία και παρόμοιους τίτλους σπουδών. Ο φόβος αυτός ενισχύεται ακόμη περισσότερο αν ρίξει κανείς μία διερευνητική ματιά στην εξωτερική αξιολόγηση του ΑΤΕΙ Προσχολικής Αθηνών.
Συγκεκριμένα σχετικά με το αναδιαμορφωμένο πρόγραμμα σπουδών του τμήματος αναφέρεται «….Επιπλέον η αναδιαμόρφωση αυτή επηρεάστηκε από το γεγονός ότι η φιλοσοφία του ΤΕΙ άλλαξε από το να προάγει φροντίδα και νοσηλεία στο να προάγει φροντίδα και εκπαίδευση σε παιδιά βρεφικής ηλικίας …» ( Εξωτ. Αξιολ. σελ.8 )
Σε αυτή την περίπτωση τίθεται άλλο ένα καίριο ερώτημα. Ποιες σχολές θα εκπαιδεύουν επαγγελματίες που θα έχουν ως αποστολή την αγωγή και φροντίδα παιδιών που δεν εμπίπτουν στην ηλικιακή ομάδα τυπικής εκπαίδευσης (νηπιαγωγείο- δημοτικό);
Όπως άλλωστε επισημαίνεται στο Π.Δ. υπ΄ αριθ. 523 ΦΕΚ 203/24-12-91, Τεύχος Α΄,«Οι πτυχιούχοι Βρεφονηπιοκόμοι έχουν δικαίωμα απασχόλησης, είτε σαν στελέχη, σε Κέντρα Βρεφών και Νηπίων καθώς και Νηπιακούς και Βρεφικούς Σταθμούς του ιδιωτικού και δημοσίου τομέα εκτός των εκπαιδευτικών κέντρων αρμοδιότητας ΥΠΕΠΘ (Nηπιαγωγείο),….»
Εν συνεχεία θα προκαλέσει μεγάλη αναταραχή στο χώρο της ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης καθώς οι βρεφονηπιοκόμοι που εργάζονται ως ειδικό βοηθητικό προσωπικό στις ΣΜΕΑΕ ενδέχεται να εξισωθούν με τις νηπιαγωγούς ΕΑΕ εφόσον θα καλύπτουν τις ηλικίες 0-6. Σημειωτέων οι νηπιαγωγοί ΠΕ60 ΕΑΕ επέλεξαν να αφιερώσουν επιπλέον χρόνο σπουδών ώστε να εξειδικευτούν στην ειδική αγωγή και εκπαίδευση μέσω μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών. Επίσης υπάρχει το ενδεχόμενο να διδάσκουν ως αναπληρωτές στις προβαθμίδες, στην παράλληλη στήριξη ή στην α, β τάξη του δημοτικού όταν εξαντλούνται οι πίνακες αναπληρωτών δασκάλων ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, δικαίωμα που έχουν οι αναπληρωτές νηπιαγωγοί ΠΕ60ΕΑΕ σύμφωνα με τις εγκυκλίους πρόσληψης αναπληρωτών ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης. Υπενθυμίζουμε ότι οι εν λόγω εκπαιδευτικοί το 2014 με την αριθ. 128005/Δ2/08-08-2014 (ΦΕΚ 2217/13.08.2014 τ.Β΄) υπουργική απόφαση Α. Λοβέρδου απώλεσαν έως το 2017 τα όποια επαγγελματικά δικαιώματα που απέκτησαν μέσω επιπλέον σπουδών εξειδίκευσης στην ειδική εκπαίδευση και πολυετούς προϋπηρεσίας λόγω ότι εκ των υστέρων δημιουργήθηκαν Πανεπιστημιακά τμήματα ειδικής αγωγής .
Συνεπώς δημιουργείται εύλογα το αγωνιώδες ερώτημα, αν στην παρούσα στιγμή κινδυνεύουν να απολέσουν τα επαγγελματικά τους δικαιώματα οι νηπιαγωγοί απόφοιτοι Πανεπιστημιακών Παιδαγωγικών τμημάτων από την δημιουργία τμημάτων ΑΤΕΙ προσχολικής αγωγής που θα εντάσσονται στις ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες αντί στον τομέα επιστημών υγείας και πρόνοιας όπως ορίζεται έως σήμερα στο ΦΕΚ ίδρυσης της σχολής τους. Άλλωστε στην εξωτερική αξιολόγηση του τμήματος επισημαίνεται το γεγονός ότι το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει ιατρικά μαθήματα όπως επίσης και η ένταξη της σχολής τους στον τομέα επιστημών υγείας και πρόνοιας . (Εξωτ. Αξιολ. σ. 8, 22.). Επίσης δημιουργείται άλλο ένα ερώτημα σχετικά με την ετοιμότητα της σχολής να υπαχθεί στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες όταν το πρόγραμμα σπουδών εστιάζει σε μεγάλο βαθμό σε ιατρικά μαθήματα;
Το Δ.Σ του ΣΑΝΔ ΜΕΑ σε καμία περίπτωση δεν αντιτίθεται στην ποιοτική αναβάθμιση των σπουδών των βρεφονηπιοκόμων με την δημιουργία του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, όμως εκφράζει την πλήρη αντίθεση του στην όποια καπήλευση των βασικών πτυχίων και επαγγελματικών δικαιωμάτων των νηπιαγωγών ΠΕ60 που εργάζονται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση από ομάδες εργαζομένων που χρησιμοποιούν παρεμφερείς τίτλους σπουδών ως «Δούρειο Ίππο» για να επιτύχουν τις συντεχνιακές τους φιλοδοξίες. Άλλωστε στην εξωτερική αξιολόγηση του τμήματος ΤΕΙ Προσχολικής Αγωγής Αθήνας επισημαίνεται το γεγονός ότι το πρόγραμμα σπουδών περιλαμβάνει ιατρικά μαθήματα όπως επίσης και η ένταξη της σχολής στον τομέα επιστημών υγείας και πρόνοιας . (Εξωτ. Αξιολ. σ. 8, 22.). Επίσης δημιουργείται άλλο ένα ερώτημα σχετικά με την ετοιμότητα της σχολής να υπαχθεί στις κοινωνικές και ανθρωπιστικές επιστήμες όταν το πρόγραμμα σπουδών εστιάζει σε μεγάλο βαθμό σε ιατρικά μαθήματα;
Οι επαγγελματίες φροντίδας – βρεφονηπιοκόμοι , οι οποίοι εργάζονται σε δημοτικούς & ιδιωτικούς βρεφονηπιακούς σταθμούς ,επικαλούνται ότι στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. υπάρχει ενιαία εκπαίδευση για τις ηλικίες από 0 – 6 ετών .Ο ισχυρισμός αυτός της ενιαίας εκπαίδευσης 0 – 6 είναι εσφαλμένος .
Όπως αποδεικνύεται από τη διεθνή κατάταξη των διαφόρων εκπαιδευτικών συστημάτων της UNESCO (άρθρο 102, 2011) η Προσχολική Εκπαίδευση και Φροντίδα (ISCED 0) περιλαμβάνει δύο ηλικιακές ομάδες που αφορούν: 1)τη γέννηση έως 3,5 ετών (δηλαδή 0 – 3,5) 2) την ηλικιακή ομάδα 4 ετών έως την είσοδο στο Δημοτικό σχολείο (δηλ. από 4 – 6 χρονών) η οποία και αναφέρεται ως προσχολική εκπαίδευση ή ως προδημοτική (όπως έχει μεταφραστεί ο όρος preprimary στην Κύπρο). Αυτό το διακριτό σύστημα προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης με βάση τις ηλικιακές ομάδες το οποίο ισχύει στην Ελλάδα είναι και αυτό που εφαρμόζεται στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ενιαίο μοντέλο 0-6 βρίσκει εφαρμογή κυρίως στις Σκανδιναβικές χώρες όπου κι εκεί οι σπουδές και τα επαγγελματικά δικαιώματα είναι διακριτά. Για παράδειγμα στην Σουηδία οι βρεφονηπιοκόμοι εργάζονται ως βοηθοί νηπιαγωγών.
Στις ΣΚΟΠΙΜΩΣ ελεύθερες μεταφράσεις και ΤΕΧΝΗΕΝΤΩΣ αποσπασματικά ερμηνείες κειμένων του ΟΟΣΑ από τα σωματεία που εκπροσωπούν τις βρεφονηπιοκόμους , στους αυθαίρετους ισχυρισμούς ότι η εκπαίδευση ξεκινά από 0 – 6 ετών καθώς και στο ανερμήνευτο σχόλιο ότι επομένως πρέπει να υπάρχει ενιαία εκπαίδευση απαντούμε: Διεθνή ερευνητικά δεδομένα αποδεικνύουν ότι στο ηλικιακό επίπεδο από τα 3,5 έτη και έπειτα ξεκινά η τυπική – συστηματική εκπαίδευση των παιδιών μέσω διδασκαλίας. Μέχρι τα τρία έτη τα παιδιά έχουν αυξημένη ανάγκη για φροντίδα και εκπαιδεύονται με άτυπο μη συστηματικό τρόπο. Συνεπώς τα νήπια και τα νήπια β ηλικίας – προνήπια κατά την φοίτηση τους στο νηπιαγωγείο αλληλοεπιδρούν, αναπτύσσονται κοινωνικοσυναισθηματικά και εκπαιδεύονται σύμφωνα με τους στόχους του αναλυτικού προγράμματος ώστε να αποκτήσουν δεξιότητες και γνώσεις που συμβάλουν στην ομαλή τους μετάβαση στο δημοτικό σχολείο. Παρακαλούμε λοιπόν το σωματείο των εν λόγω επαγγελματιών να μεταφράζει με σαφήνεια και ακρίβεια!
Επίσης καλό θα είναι να μην μεταφράζουν επιλεκτικά τις όποιες πανεπιστημιακές ιστοσελίδες. Παρακαλούνται να διαβάσουν πιο προσεκτικά στο τέλος της σελίδας του συνδέσμου τον οποίο επικαλούνται αναφορικά με το ενιαίο μοντέλο εκπαίδευσης 0 -6 σε πανευρωπαϊκό επίπεδο . Συγκεκριμένα αναγράφεται ‘Please note, the Early Childhood Studies degree is not a direct route to Qualified Teacher Status.’Δηλαδή το πτυχίο σπουδές στα πρώτα χρόνια της παιδικής ηλικίας δεν εξασφαλίζει απευθείας επαγγελματικά δικαιώματα δασκάλου/ νηπιαγωγού.
Τους παραπέμπουμε στον σύνδεσμο του ίδιου πανεπιστημίου όπου υπάρχει διαφορετικό πτυχίο και με εντελώς διαφορετικό τίτλο, βάσει του οποίου κάποιος αποκτά επαγγελματικά δικαιώματα δασκάλου ή νηπιαγωγού για τις ηλικίες 4 – 6 και έπειτα. Συμπερασματικά τίθεται το ερώτημα, από που λοιπόν πηγάζει το ενοποιημένο μοντέλο εκπαίδευσης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο;
http://www.mdx.ac.uk/courses/undergr
Τέλος παρακαλούμε θερμά την ΚΕΔΕ και όσους από τους κυρίους Δημάρχους, οι οποίοι “μάχονται” ώστε τα Νηπιαγωγεία και κατ’ επέκταση στο μέλλον όλη η εκπαίδευση να υπαχθούν στους Δήμους, να σεβαστούν την απόφαση (2592/99) του ΣΤΕ ( Συμβουλίου της Επικρατείας) σύμφωνα με την οποία είναι αντισυνταγματικό να υπάγονται σχολικές μονάδες στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. «Δεν μπορούν να μεταφερθούν αρμοδιότητες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και αυτό γιατί το άρθρο 16 του Συντάγματος ρητά το απαγορεύει». (2592/99)
Ενημερώνουμε τους πολιτικούς παράγοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης ότι ο σύλλογός μας θα αντισταθεί σε κάθε προσπάθεια να αποκοπούν βίαια τα νηπιαγωγεία από την υπαγωγή τους στο υπουργείου παιδείας.
Υπενθυμίζουμε ότι η ελληνική κοινωνία άκουσε με ιδιαίτερη ανακούφιση τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού και Υπουργείου Παιδείας για τις εγγραφές των προνηπίων (νηπίων β ηλικίας) στα δημόσια νηπιαγωγεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης τον Απρίλιο του 2017. Το Δ.Σ. του ΣΑΝΔ ΜΕΑ έχει βαθιά την πεποίθηση ότι με τις παρούσες συγκυρίες η θεσμοθέτηση της δίχρονης υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης είναι περισσότερο από άλλοτε επιβεβλημένη . Επίσης προτείνουμε την έναρξη διαλόγου για αλλαγή των τίτλων σπουδών των πανεπιστημιακών παιδαγωγικών τμημάτων νηπιαγωγών ενδεχομένως σε προδημοτικής εκπαίδευσης ώστε να διασφαλιστούν εκτός από τα επαγγελματικά δικαιώματα και η εκπαιδευτική οντότητα των αποφοίτων τους.
Για το Δ. Σ.
Η πρόεδρος Ο γραμματέας
Αικατερίνη Γόντικα Χρήστος Μπάτσιος
