Γιώργος Μαυρωτάς: «Ένα ακόμη νομοσχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για τα δικά του ’μαγαζάκια’»
Ως ένα ακόμη παράδειγμα αλλοπρόσαλλης πρακτικής, χαρακτήρισε ο βουλευτής Αττικής και Γραμματέας Κοινοβουλευτικού Έργου του Ποταμιού, Γιώργος Μαυρωτάς, το νομοσχέδιο της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για τα πνευματικά δικαιώματα, κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής. Σχολίασε το γεγονός ότι αν και το εν λόγω νομοσχέδιο είχε τεθεί στη διαβούλευση πριν 1,5 χρόνο, στη συνέχεια αποσύρθηκε και έκτοτε υπέστη πολλές αλλαγές, ερχόμενο με επείγουσες διαδικασίες τώρα παρότι έχει παρέλθει η προθεσμία ενσωμάτωσης της ευρωπαϊκής οδηγίας.
Ο κ. Μαυρωτάς παρατήρησε ότι όπως φάνηκε και από την ακρόαση των φορέων, η Κυβέρνηση διαβουλεύθηκε μόνο με ορισμένους φορείς, που ορισμένοι όλως τυχαίως, είναι και στο τμήμα πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ.
Ειδικά για το άρθρο 55 και τις εξαιρέσεις και τους περιορισμούς στα πνευματικά δικαιώματα αναφορικά με τις ακαδημαϊκές και άλλες βιβλιοθήκες, τόνισε ότι χρειάζεται να υπάρξει πραγματική διαβούλευση καθώς είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα που αφορά συγγραφείς, εκδότες και βιβλιοθήκες και έκρινε ότι η διάταξη του Υπουργείου είναι αρκετά ασαφής με περιθώρια παρερμηνειών. Αναφέρθηκε μάλιστα στη διαδικασία αναθεώρησης της σχετικής οδηγίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για την οποία μόλις πρόσφατα ο Ευρωβουλευτής του Ποταμιού Γιώργος Γραμματικάκης ήταν εκ των εισηγητών στην αντίστοιχη Επιτροπή Πολιτισμού. Μάλιστα ο κ. Μαυρωτάς πρότεινε η σχετική ρύθμιση να έρθει με κανονικές διαδικασίες σε ένα επόμενο νομοσχέδιο όπως αυτό του κ. Γαβρόγλου για το οποίο όπως τόνισε «Ελπίζουμε να μην έρθει και αυτό ως επείγον».
Ο βουλευτής του Ποταμιού αναφέρθηκε και στο Μέγαρο Μουσικής, υπενθυμίζοντας την ερώτηση την οποία έχει καταθέσει και δεν έχει απαντήσει ακόμα η κα. Κονιόρδου, σχετικά με την πλήρωση της θέσης του Γενικού Διευθυντή του Μεγάρου. Μάλιστα αναρωτήθηκε αν η σχετική τροπολογία που φέρνει το Υπουργείο Πολιτισμού έχει να κάνει με την εν λόγω υπόθεση. Κάτι που εκ των υστέρων το επιβεβαίωσε η κα. Υπουργός!
Κλείνοντας την ομιλία του παρατήρησε το γεγονός ότι η διάταξη για τις Σχολές Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης αφαιρέθηκε από το παρόν νομοσχέδιο αλλά τελικά ήρθε ως βουλευτική τροπολογία από τους πρώην Υπουργούς Παιδείας κ.κ. Μπαλτά και Φίλη. Η εύλογη απορία όπως είπε, είναι γιατί δεν ήρθε με την κανονική διαδικασία, συνεχίοντας «Μήπως υπήρχαν εσωκομματικές διαφωνίες;».
Το γενικό συμπέρασμα του κ. Μαυρωτά είναι ότι όλη η διαδικασία από πλευράς της Κυβέρνησης δίνει την εικόνα ότι υπάρχουν «μαγαζάκια» που κάποια από αυτά ενίοτε είναι πιο κοντά στα αυτιά της εξουσίας και περνούν το δικό τους.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Το παρόν νομοσχέδιο αποτελεί, δυστυχώς, ένα ακόμα παράδειγμα αλλοπρόσαλλης νομοθετικής πρακτικής. Επικαιροποιείται το ελληνικό πλαίσιο για τα πνευματικά δικαιώματα από το 1993 και τον ν. 2121/1993 μέσω της ενσωμάτωσης της ευρωπαϊκής Οδηγίας του 26/2014.
Γενικά, το ιστορικό είναι γνωστό. Είχε έρθει ξανά, αποσύρθηκε, διαφοροποιήθηκε και τώρα κατατέθηκε με τις διαδικασίες του κατεπείγοντος. Δεν θα μπω πάλι σ’ αυτή τη συζήτηση. Όμως, από ό,τι ακούσαμε στην ακρόαση των φορέων, φαίνεται ότι η εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή Οδηγία γίνεται με έναν αμφιλεγόμενο τρόπο. Η ακρόαση των φορέων μού άφησε την αίσθηση ότι ακούσατε μόνο κάποιους από όσους διαβουλευτήκατε –όσο διαβουλευτήκατε- και υποψιάζομαι ότι αυτοί οι κάποιοι είναι οι δικοί σας στο Τμήμα Πολιτισμού στον ΣΥΡΙΖΑ.
Επιτρέψτε μου να επικεντρωθώ στο άρθρο 55 και συγκεκριμένα στις παραγράφους 3 και 4 που αφορούν στις εξαιρέσεις και στους περιορισμούς στα πνευματικά δικαιώματα που έχουν να κάνουν με τις ακαδημαϊκές και άλλες βιβλιοθήκες. Σίγουρα χρειάζεται ισορροπία μεταξύ των δικαιωμάτων των δημιουργών και της ακαδημαϊκής έρευνας. Ακούσαμε τις ενστάσεις στην ακρόαση των φορέων τόσο από τους εκδότες, τους συγγραφείς και τους δημιουργούς, όσο και από τον Σύνδεσμο των Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών. Ακούσαμε σήμερα και τις ενστάσεις από την Επιστημονική Υπηρεσία της Βουλής. Τις ανέφερε ο συνάδελφος προηγουμένως.
Εφ’ όσον, λοιπόν, μιλάμε για ενσωμάτωση της ευρωπαϊκής Οδηγίας 26/2014, θα πρέπει να πούμε ότι ήδη από τις 14 Σεπτεμβρίου 2016, δηλαδή από πέρυσι, έχει ξεκινήσει η διαδικασία αναθεώρησης της συγκεκριμένης Οδηγίας που πάμε σήμερα να ενσωματώσουμε στην ελληνική νομοθεσία. Μάλιστα, αυτή η Οδηγία συζητήθηκε προχθές –μιλάμε για την ευρωπαϊκή Οδηγία και την αναθεώρησή της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο- και ψηφίστηκε η γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτισμού. Ένας από τους εισηγητές ήταν και ο Ευρωβουλευτής του Ποταμιού Γιώργος Γραμματικάκης, οπότε έχουμε και πληροφορίες εκ των έσω, όπως θα έπρεπε ίσως και εσείς να έχετε πληροφορίες από τους δικούς σας Ευρωβουλευτές. Στα τέλη Οκτωβρίου θα ακολουθήσει η ψηφοφορία στην Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων που έχει και τη βασική αρμοδιότητα για τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
Προχθές, λοιπόν, αναθεωρήθηκαν διάφορα πράγματα που έχουν να κάνουν με τις εξαιρέσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Μάλιστα, στα άρθρα 3 και 4 της συγκεκριμένης αναθεώρησης αναφέρεται ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να ενθαρρύνουν τους δικαιούχους και τους ερευνητικούς Οργανισμούς να καθορίσουν κοινά αποδεκτές βέλτιστες πρακτικές σχετικά με την εφαρμογή των μέτρων, κάτι που κι εμείς συνιστούμε να γίνει εδώ πέρα, δηλαδή να συζητήσουν οι ενδιαφερόμενοι.
Παράλληλα, γίνεται και μια σαφής περιγραφή των προϋποθέσεων, για να γίνεται έτσι αυτή η εξαίρεση σε ό,τι έχει να κάνει με τα μελλοντικά δικαιώματα. Λέει, μάλιστα, η συγκεκριμένη αναθεώρηση ότι θα πρέπει η χρήση να πραγματοποιείται σε εγκαταστάσεις εκπαιδευτικού ιδρύματος ή μέσω ασφαλούς ηλεκτρονικού δικτύου στο οποίο να έχουν πρόσβαση μόνο οι μαθητές, οι φοιτητές και το εκπαιδευτικό προσωπικό του εκπαιδευτικού ιδρύματος. Κατά δεύτερον, πρέπει να συνοδεύεται από αναφορά της πηγής, συμπεριλαμβανομένου του ονόματος του δημιουργού, εκτός αν αυτό είναι αδύνατο. Βάζει, δηλαδή, ένα συγκεκριμένο πλαίσιο και δεν το αφήνει έτσι γενικά ώστε να τρομάζει, όπως τρομάζει τους δημιουργούς η παράγραφος 3 και 4 του άρθρου 55.
Νομίζω, λοιπόν, ότι στηριζόμενοι στην αναθεώρηση της Οδηγίας που αφήνει βαθμούς ελευθερίας, οι ενδιαφερόμενοι –οι δημιουργοί, οι εκδότες, οι βιβλιοθήκες- μπορούν με τη μεσολάβηση του Υπουργείου Πολιτισμού και Παιδείας να βρουν μια λύση. Και όντως έκανε αυτή την προσπάθεια η Υπουργός με ειλικρινή διάθεση.
Για να μην πάμε μακριά, πιθανώς να ήταν σκόπιμο, αφού καταλήξει αυτή η διαβούλευση, να έρθει σε ένα επόμενο νομοσχέδιο, ίσως στο νομοσχέδιο για την ανώτατη εκπαίδευση του κ. Γαβρόγλου που περιμένουμε –ελπίζουμε να μην έρθει με τις διαδικασίες του επείγοντος και αυτό- προκειμένου να μπορέσουμε έτσι να καταλήξουμε σε μια συναινετική λύση.
Στο άρθρο 18, κατά την ακρόαση των φορέων ακούσαμε ότι θα έπρεπε να υπάρξει –και είναι λογικό να υπάρξει- μια μεταβατική περίοδος τριών ετών και για τους υπό ανάπτυξη Οργανισμούς και όχι μόνο αυτούς που θα δημιουργηθούν από εδώ και πέρα, μια και έχουν κάνει επενδύσεις με ένα συγκεκριμένο «business plan».
Όσον αφορά στα του Μεγάρου Μουσικής και την τροπολογία που έρχεται, κυρία Υπουργέ, σας είχαμε καταθέσει μια ερώτηση στις 8 Μαΐου σχετικά με την καθυστέρηση της πλήρωσης της θέσης του Γενικού Διευθυντή του Μεγάρου και δεν μας έχετε απαντήσει ακόμα. Αναρωτιόμαστε αν η συγκεκριμένη τροπολογία έχει να κάνει με αυτήν την καθυστέρηση, αν υπάρχουν δηλαδή κάποια διαδικαστικά προβλήματα που θα ξεπεραστούν με αυτήν την τροπολογία.
Επιτρέψετε μου να κλείσω με κάτι που μας έκανε εντύπωση. Ανατρέχοντας στην προηγούμενη έκδοση του νομοσχεδίου για τα πνευματικά δικαιώματα πριν από ενάμιση χρόνο υπήρχε μια διάταξη με τίτλο «Σχολές Καλλιτεχνικής Εκπαίδευσης» και αφορούσε στη διευθέτηση του θέματος των ισοτιμιών των τίτλων σπουδών που χορηγήθηκαν από ανώτερες δημόσιες και ιδιωτικές σχολές καλλιτεχνικής εκπαίδευσης.
Οι απόφοιτοι αυτών των σχολών ήταν σε ομηρία από το 2003. Βλέπουμε τώρα να έρχεται με βουλευτική τροπολογία και το ενδιαφέρον είναι ότι υπογράφουν οι πρώην Υπουργοί Παιδείας και Πολιτισμού κ. Μπαλτάς και Φίλης μαζί με άλλους Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Επανακαταθέτουν, δηλαδή, verbatim το ίδιο άρθρο σαν βουλευτική τροπολογία.
Απ’ ό,τι κατάλαβα, την κάνατε αποδεκτή τη συγκεκριμένη τροπολογία και η απορία είναι γιατί δεν ήρθε με την κανονική διαδικασία. Υπήρχαν διαφωνίες μέσα στο κόμμα; Ξεπεράστηκαν;
Εν κατακλείδι, λοιπόν, για να κλείσω γιατί ξεπέρασα και τον χρόνο, δεν είμαστε θετικοί για το συγκεκριμένο νομοθέτημα και τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν, αλλά και για το περιεχόμενο της πλειοψηφίας των άρθρων του.
Η όλη διαδικασία δίνει την εικόνα ότι υπάρχουν μαγαζάκια που κάποια από αυτά ενίοτε είναι πιο κοντά στα αφτιά της εξουσία και περνάνε το δικό τους, ανάμεσα στις γραμμές και στο περιθώριο που αφήνουν οι ευρωπαϊκές οδηγίες, που και αυτές με καθυστέρηση και ασθμαίνοντας υιοθετούμε.
Ευχαριστώ πολύ.
