Ρεπορτάζ: xenesglosses.eu
Για τον βασικό κορμό των κριτηρίων επιλογής των Διευθυντών αναφέρθηκε ο Υπουργός Παιδείας στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων. Ο Κώστας Γαβρόγλου μίλησε εκτενώς για το πόσο σημαντική είναι η παρουσία στην τάξη ως κριτήριο για την επιλογή των Διευθυντών λέγοντας χαρακτηριστικά «θα ήθελα να μην υποβαθμίσει κανείς το τι σημαίνει παρουσία στην τάξη. Έτσι όπως μιλάτε ορισμένοι, έχω την αίσθηση, ότι δεν ξέρετε τι σημαίνει παρουσία στην τάξη». Ακολουθούν τα όσα δήλωσε ο Κώστας Γαβρόγλου:
ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ
Εμείς λέμε, ότι με βάση τις αξίες που μόλις ανέφερα, με βάση τους περιορισμούς, οι οποίοι δεν είναι μόνο νομικού χαρακτήρα -και θα καταλάβετε τι εννοώ-, μπορείς να επιλεγείς για Διευθυντής Σχολείου με βάση τα επιστημονικά κριτήρια. Δηλαδή, το τι κανείς έχει κάνει επιστημονικά, την προϋπηρεσία και τη συνέντευξη.
Όταν, όμως, λέμε επιστημονικά κριτήρια και προϋπηρεσία, πρέπει να έχουμε στο κεφάλι μας ποιο είναι το κυρίαρχο. Ας πάρουμε την προϋπηρεσία. Είναι η κυρίαρχη παρουσία στην τάξη; Όχι αποκλειστική, αλλά κυρίαρχη. Αν αρχίσουμε να λέμε, ότι η παρουσία στην τάξη είναι μία από τις άπειρες δυνατότητες διδασκαλίας -και υπάρχουν πολλές δυνατότητες διδασκαλίας και αυτό είναι προφανέστατο- ποιος είναι ο «κορμός», ποιο είναι το καθοδηγητικό στοιχείο, που λέει ότι κάποιος έχει τα κριτήρια, ώστε να μπορέσει να ικανοποιήσει με μεγάλη πλειοψηφία των μορίων το θέμα της προϋπηρεσίας.
Εμείς, λοιπόν, αυτό που λέμε είναι, ότι είναι η παρουσία στην τάξη. Θα ήθελα να μην υποβαθμίσει κανείς το τι σημαίνει παρουσία στην τάξη. Έτσι όπως μιλάτε ορισμένοι, έχω την αίσθηση, ότι δεν ξέρετε τι σημαίνει παρουσία στην τάξη. Το θέμα δεν είναι αν έχεις προετοιμαστεί την προηγούμενη βραδιά για το μάθημα. Στην τάξη παίζεις έναν άλλο ρόλο. Έναν από τους ρόλους που έχεις, είναι και η μετάδοση της γνώσης, αλλά δεν είναι μόνο αυτοί. Άρα, ας μην υποτιμάμε, το τι σημαίνει δάσκαλος και καθηγητής μέσα στην τάξη.
Έχετε ποτέ εμπειρία των άπειρων καθηγητών, που στη διάρκεια του μαθήματος βλέπουν ένα παιδί και καταλαβαίνουν από το βλέμμα του παιδιού, ότι αυτό το παιδί έχει σοβαρά προβλήματα και κάθονται στο διάλειμμα και μετά το σχολείο και μιλούν με το παιδί; Ξέρετε τι σημαίνει αυτό; Αυτό δεν μπορεί με κανένα μόριο να μοριοδοτηθεί. Αυτό είναι όταν λέμε στην τάξη. Δεν εννοούμε μόνο την κιμωλία, κλείνω τα μάτια μου και φεύγω. Η πλειοψηφία των καθηγητών και των δασκάλων επιτελούν, ακριβώς, αυτό το κοινωνικό λειτούργημα, το οποίο στο σύνολό του δεν είναι μοριοδοτήσιμο. Προσπαθούμε, όμως, με αντικειμενικά κριτήρια να γίνει αυτό.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ
Ως προς την επιστημονική επάρκεια, έχει και αυτή δύο πλευρές. Υπάρχει μία, επί της ουσίας και μία που, δυστυχώς, στις μέρες μας, έτσι όπως έχουν γίνει τα πράγματα, εκφράζεται με ένα άγχος να μαζεύουμε πτυχία. Το λέω ευθαρσώς. Υπάρχει, λοιπόν, και εδώ ένα καθοδηγητικό στοιχείο. Έχουμε έναν «κορμό», ή δεν έχουμε έναν «κορμό» και αυτό που γίνεται είναι να υπάρχει ένα άγχος, όχι μόνο να μαζεύουμε «χαρτιά», αλλά και το είδος των «χαρτιών» που μαζεύουμε.
Αυτό δεν σημαίνει ότι οι άνθρωποι που έχουν και δύο μεταπτυχιακά, προφανώς και διδακτορικά, εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. Θέλω, όμως, να συνεννοηθούμε. Αυτά τα θέματα δεν είναι «μαύρο» ή «άσπρο». Εγώ προκαλώ οποιονδήποτε εδώ να μοριοδοτήσει «δίκαια», διότι αυτά δεν μοριοδοτούνται μέχρι τον τελευταίο δεκαδικό. Τα πράγματα εδώ είναι πολύ πιο δυναμικά και πιο πολύ, επί της ουσίας.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Σε ό,τι αφορά στη συνέντευξη, όλοι ξέρουμε την προϊστορία αυτού του θεσμού. Για να μην λέμε διάφορα που ακούστηκαν. Αυτός ο θεσμός ήταν ένας «αμαρτωλός» θεσμός. Είναι, αντικειμενικά, έξω από την ιστορία του ένας σημαντικός θεσμός; Εμείς λέμε ναι, για τους λόγους που σας είπα, γιατί ο εκπαιδευτικός δεν είναι το άθροισμα των αριθμών και των μορίων.
Ο Διευθυντής, πόσο μάλλον, δεν μπορεί να είναι το άθροισμα των μορίων. Άρα, πρέπει κανείς να δει και τα θέματα της προσωπικότητας. Πρέπει να δει θέματα, όπως το πώς εκφράζει ένα όραμα για το σχολείο.
ΟΙ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΕΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΙΣ ΕΞΕΥΤΕΛΙΣΑΝ ΤΟ ΘΕΣΜΟ
Γι’ αυτό και είπαμε, αυτόν το θεσμό, που επιμένω ότι δεν ήταν επί δικής μας Κυβέρνησης, αυτό το θεσμό που οι προηγούμενες Κυβερνήσεις τον εξευτέλισαν, για να μη μπαίνουν άνθρωποι στα σχολεία σε διοικητικές θέσεις, που πραγματικά ήταν εκπαιδευτικοί και τα κομματικά και πολιτικά στοιχεία ήταν κυρίαρχα. Αλλά επειδή ο θεσμός αυτός έχει σημασία, να διατηρηθεί, λέμε, να τον ξαναβγάλουμε στην επιφάνεια, να τον προστατεύσουμε. Αυτόν που είναι ένας δύσκολος θεσμός. Όσοι και όσες από εσάς πήρατε μέρος σε συνεντεύξεις ξέρετε ότι κανείς τυραννιέται, μέχρι ν’ αποφασίσει, τι θα κάνει, όταν ο συνεντευξιαζόμενος φεύγει από το δωμάτιο. Δε μιλάω για τις καθαρές περιπτώσεις, αλλά για τις ενδιάμεσες περιπτώσεις, που είναι και η μεγάλη πλειοψηφία και ξέρει κανείς ότι μπορεί και με μισό μόριο, να μη μπορεί, να πάρει τη θέση.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΩΝ
Λέω, λοιπόν, ότι εδώ τι κάνουμε εμείς; Βάζουμε εκπαιδευτικούς, στελέχη της εκπαίδευσης ενώπιον μιας ευθύνης, η οποία είναι συγκλονιστική και χαιρόμαστε, που γι’ αυτό το πράγμα δεν έχουμε αντιρρήσεις. Από εδώ υπήρξαν αντιρρήσεις, αλλά η εκπαιδευτική κοινότητα θεωρεί ότι το να ξαναφέρουμε στην επιφάνεια αυτό το θεσμό, έχει σημασία και κυρίως έχει σημασία για κάτι άλλο. Αυτό είναι στον να συνεκτιμηθεί ο ρόλος του συλλόγου διδασκόντων.
Οι διδάσκοντες δεν είναι παθητικά μέλη μιας κοινότητας. Υπάρχει πολλές φορές μιας συγκρουσιακή συνύπαρξη. Τα πράγματα δεν είναι αγγελικά πλασμένα στην κοινωνία. Αυτή η συγκρουσιακή συνύπαρξη έχει σημασία, να μπορεί, να εκφράζεται. Συγκρουσιακή συνύπαρξη δε σημαίνει ότι δε μπορεί κανείς, να συμφωνήσει σε κάτι. Σημαίνει ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, υποχωρεί κάποιος είναι κάποιος πιο επιθετικός κ.λπ. και στο τέλος καταλήγουμε σε κάτι.
Λέμε, λοιπόν, ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία η άποψη του συλλόγου ως προς τα χαρακτηριστικά του Διευθυντή, του υποψηφίου Διευθυντή. Γι’ αυτό και λέμε ότι η άποψη αυτή θα εκφράζεται και συνεκτιμάται στη συνέντευξη. Προσέξτε, και η έκφραση άποψης και η συνεκτίμηση είναι θέσεις βαριάς ευθύνης κι αυτό ακριβώς κάνουμε, επειδή, ακριβώς, σεβόμαστε τους εκπαιδευτικούς ότι είναι σε θέση να το φέρουν σε πέρας. Λέμε ας φύγουμε από τους αριθμούς, διότι τους αριθμούς μπορούν, να τους χειριστούν υπολογιστές, δεν χρειάζονται άνθρωποι, να τους χειριστούν. Οι άνθρωποι πρέπει, να έχουν την κρίση τους. Η κρίση, λοιπόν, είναι στην εκτίμηση. Η κρίση είναι όταν ο σύλλογος καθηγητών μετά από συζήτηση θα πει «αυτό το άτομο ενισχύει τη συλλογικότητα στο σχολείο;» – γιατί ένας Διευθυντής πρέπει, να την ενισχύει -, «είναι επιστημονικά επαρκής;» – γιατί κι αυτό πρέπει, να είναι – και με βάση αυτό να εκφράσει μια γνώμη σε πρακτικό σύλλογο κ.λπ..
Δεν είναι, λοιπόν, να βρούμε κόλπα για το πώς υπονομεύουμε την απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας, γιατί ξέρουμε όλοι και όλες ότι το να σηκώνεις το χέρι σου ή να ψηφίζεις, δεν είναι το μόνο κριτήριο της δημοκρατικότητας. Η δημοκρατία επιτυγχάνεται και με πολλούς άλλους τρόπους και δεν είναι κόλπο, είναι, ακριβώς, να διερευνήσουμε αυτή τη δημοκρατία και μπορώ, να σας πω ότι στην προκειμένη περίπτωση είναι πολύ πιο δύσκολη η δημοκρατία, διότι φέρνει τον καθένα μπρος στις ευθύνες του κι εμείς είμαστε εντελώς σίγουροι ότι θα έχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα.
Τώρα, αυτό δεν σημαίνει ότι οι σύλλογοι δεν έχουν κι άλλους ρόλους μες το σχολείο. Ελπίζουμε το φθινόπωρο, ν’ αρχίσουμε, να συζητάμε και το ρόλο του συλλόγου, για να ενισχυθεί πάλι η δημοκρατία, γιατί η δημοκρατία δεν πρέπει, να εκφυλιστεί στο διαδικαστικό της στοιχείο. Η δημοκρατία είναι κάτι πολύ πιο βαθύ και κάθε μέρα διεκδικείται. Τώρα, γι’ αυτό εμείς προκαλούμε. Διότι η συνεκτίμηση είναι, όπως είπα, θέση ευθύνης, είναι μια ενίσχυση της δημοκρατίας.
