Δριμεία κριτική κατά του υπουργείου Παιδείας και συγκεκριμένα του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τις σχεδιαζόμενες αλλαγές στο μάθημα της ιστορίας ασκεί η Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων.
Σύμφωνα με τους εκπροσώπους της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων, στη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 15 Μαΐου 2017 συμμετείχε ο Πρόεδρος του ΙΕΠ, κ. Γ. Κουζέλης , ο Πρόεδρος της επιτροπής κ. Π. Βόγλης, οι κυρίες Χρ. Κουλούρη και Β. Σακκά, οι κύριοι Γ. Κόκκινος και Άγ. Παληκίδης. Οι εκπρόσωποι και συντάκτες του ΠΣ διατύπωσαν τις εξής απόψεις: Οι Γενικοί Σκοποί του ΠΣ να βασιστούν στην αναζήτηση του παρελθόντος στη βάση της υποκειμενικής αφήγησης και σχετικής αλήθειας και της νέας αντίληψης για το χρόνο, τους ρυθμούς και τις διάρκειες. Να υπάρχει διαφορετική ροή των γεγονότων, αντίθετη από τη γραμμική ιστορία και υπέρβαση του εθνοκεντρισμού και της μοναδικής αλήθειας. Στο περιεχόμενο της διδασκαλίας της Ιστορίας, διατύπωσαν την άποψη ότι πρέπει να υπάρξει Πρόγραμμα αρκετά ανοιχτό το οποίο να είναι μαθητοκεντρικό. Να έχει αυτονομία σε μεγάλο βαθμό και να στηρίζεται στη δημοκρατική συνεργασία μέσα στην τάξη. Βασικό εργαλείο δεν θα είναι το εγχειρίδιο Ιστορίας, αλλά οι θεματικοί φάκελοι, οι οποίοι θα περιέχουν ενότητες και ιστορικές πηγές, οι οποίες θα είναι βασικό κομμάτι. Τα κριτήρια επιλογής των θεμάτων των φακέλων δεν έχουν ακόμα αποφασιστεί και σύντομα θα εναρμονιστούν με τη μεθοδολογία και τις μεθόδους της διδασκαλίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΕΦ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Το Πρόγραμμα Σπουδών περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο τη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, η οποία θεωρείται πιο σημαντική και αναγκαία για τους μαθητές.
ΟΙ εκπρόσωποι του Δ.Σ. της Π.Ε.Φ. που υπογράφουν τα παρακάτω και έλαβαν μέρος στη συνάντηση, οι Σπύρος Τουλιάτος και Αναστασία Αβραμίδου, μετέφεραν, στον περιορισμένο χρόνο που τους παραχωρήθηκε (4΄ για κάθε ομιλητή), την απόφαση του Δ. Σ. της ΠΕΦ που είναι η συνολική αντίθεση για το Πρόγραμμα
Το περιεχόμενο και οι μέθοδοι διδασκαλίας
Κατά την άποψή μας δεν μπορεί να υπάρχει πλήρης αυτονομία στη διδασκαλία ενός μαθήματος. Η ελευθερία δεν μπορεί να είναι απεριόριστη, αφού συναντιέται με τις αρχές και τους σκοπούς του Προγράμματος. Βεβαιότητες και επιστημονικά κριτήρια είναι αναγκαία για να μην υπάρχει απεριόριστη επιλογή, αμφισβήτηση και επιλεκτικότητα.
Σκοπός δεν είναι ο κατακερματισμός της ιστορικής γνώσης, ούτε η απορρόφηση του ιστορικού αντικειμένου από τις πλησιέστερες κοινωνικές επιστήμες, Κοινωνιολογία, Ανθρωπολογία, τις τέχνες και ειδικά τη Λογοτεχνία.
Είμαστε αντίθετοι στη Θεματική Ιστορία και τους θεματικούς φακέλους. Η διαδικασία αυτή και δραστηριότητα αποσπάται από τη Γενική Ιστορία που πρέπει να περιέχεται στο διδακτικό εγχειρίδιο, το οποίο θα είναι το βασικό εργαλείο.
Οι φάκελοι αποκτούν αυτονομία σε σχέση με το διδακτικό αντικείμενο και λειτουργούν ως διεκπεραίωση εντολών και εφαρμογών, ενώ καλλιεργείται η αυταπάτη ότι υπάρχει ελευθερία επιλογής. Τελικά η επιλογή θα γίνεται με τα έτοιμα θέματα των φακέλων που έχουν συγκεκριμένη μεθοδολογία και ερμηνεία. Αντίθετα το περιεχόμενο της Γενικής Ιστορίας που διδάσκεται στην τάξη, χωρίς φακέλους, μπορεί να λειτουργήσει στην κατεύθυνση συγκρότησης ερωτημάτων και ελεύθερης βιβλιογραφίας, όχι κατευθυνόμενης.
Η διαδικασία της θεματικότητας-διαθεματικότητας οδηγεί στη διάσπαση των Προγραμμάτων, στην ασυμφωνία ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, ακόμα και της ίδιας μονάδας.
Δεν συμφωνούμε με την αντίληψη ότι ο μαθητής είναι ένας “μικρός επιστήμονας και ερευνητής” και ότι είναι σε θέση να αμφισβητήσει τις μεθοδολογικές αρχές και τα κριτήρια ενός ιστορικού ερευνητή και να συζητάει για την ισχύ μιας άποψης. Ας αποκτήσει ο μαθητής εξηγητικά και ερμηνευτικά κριτήρια και την ικανότητα να απαντάει σε απλά ερωτήματα ιστορικά, και ας περιμένει την ανώτερη βαθμίδα για τα ερευνητικά. Δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα η λεγόμενη ανακαλυπτική μέθοδος στο σχολείο. Εκείνο που μπορεί να βοηθήσει το μαθητή είναι η άσκηση και μάθηση πάνω σε ένα σύνολο θεμελιωδών εννοιών και ερμηνευτικών προσεγγίσεων της ιστορίας. Τέλος, το τεχνολογικό και εποπτικό υλικό και σε μεγάλο βαθμό τα αποσπάσματα των αφηγηματικών πηγών και άλλων, μπορούν να είναι συμπληρωματικά και υποστηρικτικά στη διδασκαλία της ιστορίας.
Σπύρος Τουλιάτος Οργανωτικός Γραμματέας της Π.Ε.Φ.
Αναστασία Αβραμίδου Μέλος Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.
Οι παρατηρήσεις της ΠΕΦ για το Πρόγραμμα Σπουδών για την Ιστορία