Τοποθετήσεις της ΠΕΚΑΓΕΠΕ στη Διαρκή Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής των Ελλήνων – ΚΕΙΜΕΝΟ & VIDEO
Η αρχική τοποθέτηση της Προέδρου της Πανελλήνιας Ένωσης Καθηγητών Γερμανικής Γλώσσας Π.E. (ΠΕΚΑΓΕΠΕ) κ. Στεφανίας Μπετίνας Αλβίνας Τίλε στο πλαίσιο της συνεδρίασης της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων την Τρίτη, 14 Φεβρουαρίου 2017 στη συζήτηση επί του θέματος: «Αναβάθμιση του Λυκείου – Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση».
Κύριε Πρόεδρε της Επιτροπής!
Κύριε Υπουργέ!
Κυρίες και κύριοι Βουλευτές!
Θα ήθελα καταρχήν να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση συμμετοχής του Φορέα μας, της Πανελλήνιας Ένωσης Καθηγητών Γερμανικής Γλώσσας Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης, στη σημερινή συνεδρίαση, με θέμα συζήτησης την «Αναβάθμιση του Λυκείου – Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση» και άξονες την αναβάθμιση του Λυκείου, το Απολυτήριο του Λυκείου, την Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση καθώς και το πρώτο έτος σπουδών στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Παράλληλα, χαιρετίζουμε την πρόταση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τον συνολικό επανασχεδιασμό της Γενικής Εκπαίδευσης με σημείο αιχμής το Λύκειο. Της βαθμίδας δηλαδή εκείνης, που λόγω του εξεταστικοκεντρικού της χαρακτήρα έχει προ πολλού απωλέσει τον επιθυμητό, και ταυτόχρονα απολύτως αναγκαίο εκπαιδευτικό της χαρακτήρα.
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να τονιστεί, ότι η απαξίωση του Λυκείου, όπως και όλων των προηγούμενων βαθμίδων, δεν έχει επισυμβεί ως ένα τυχαίο ή/και μοιραίο γεγονός, αλλά ως απόρροια των ακολουθούμενων Εκπαιδευτικών Πολιτικών των εκάστοτε Κυβερνήσεων στον τόπο μας, κοινή συνισταμένη των οποίων αποτέλεσε και αποτελεί ο πρόχειρος και επιφανειακός τρόπος χάραξής τους.
Στο πλαίσιο αυτών των πολιτικών, συγκαταλέγεται και ο τρόπος άσκησης της Γλωσσικής Πολιτικής και οι -σε πολλές περιπτώσεις- επιστημονικά, εκπαιδευτικά, διδακτικά αλλά και κοινωνικά ατεκμηρίωτες και άστοχες αποφάσεις που λαμβάνονται κατά καιρούς για την Ξενόγλωσση Εκπαίδευση και τη διδασκαλία της Β’ Ξένης Γλώσσας (Γερμανικά/Γαλλικά) ειδικότερα, καθιστώντας την τον «αδύναμο κρίκο» του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα, με σοβαρότατες μάλιστα επιπτώσεις για τις μαθήτριες και τους μαθητές, αποτελούν η απόφαση για μείωση των ωρών διδασκαλίας της Β’ Ξένης Γλώσσας, δηλ. των Γερμανικών και των Γαλλικών από τρεις σε δυο ώρες στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση το 2005, επί Υπουργίας της κυρίας Μαριέττας Γιαννάκου, η απόφαση για κατάργηση της ελεύθερης επιλογής της Β’ Ξένης Γλώσσας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και τη δημιουργία γαλλόφωνων και γερμανόφωνων σχολείων κατά το σχολικό έτος 2011-2012, επί Υπουργίας της κυρίας Διαμαντοπούλου και τέλος η Υπουργική Απόφαση για κατάργηση της ελεύθερης επιλογής της Β’ Ξένης Γλώσσας στα Δημοτικά και αντικατάστασής της από την «πλειοψηφική» επιλογή της κατά το σχολικό έτος 2016-2017, επί Υπουργίας του κυρίου Φίλη.
Αλλά και στο Λύκειο, η κατάσταση είναι μάλλον απογοητευτική αναφορικά με τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών. Και αυτό γιατί οι μαθητές της Α’ τάξης του Γενικού Λυκείου επιλέγουν ως ξένη γλώσσα μία μόνο από τις γλώσσες που διδάχθηκαν στο Γυμνάσιο, και συγκεκριμένα μεταξύ της αγγλικής, γαλλικής και γερμανικής γλώσσας, την οποία και συνεχίζουν να διδάσκονται μέχρι και την Γ’ Λυκείου.
Αποκλειστικά και μόνον στην Γ’ Λυκείου δίνεται η δυνατότητα επιλογής – μεταξύ ωστόσο και άλλων μαθημάτων- μιας δεύτερης ξένης γλώσσας, διαφορετικής όμως από την ξένη γλώσσα που διδάσκονται ως μάθημα Γενικής Παιδείας.
Τέλος, σχεδόν πλήρης είναι ο εξοβελισμός της Β’ Ξένης Γλώσσας από τα ωρολόγια προγράμματα των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑΛ) αφού –πλην μιας ειδικότητας στη Γ’ Λυκείου- δεν διδάσκεται πλέον σε καμία από αυτές.
Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη ότι:
- στην Ελλάδα οι Ξένες Γλώσσες κατέχουν διαχρονικά ξεχωριστή θέση στη συνείδηση των πολιτών, ενώ έχει εμπεδωθεί πλήρως η ανάγκη εκμάθησής τους σε όσο το δυνατόν μικρότερη ηλικία.
- τα οφέλη της εκμάθησης Ξένων Γλωσσών –και δη σε πρώιμη ηλικία- τεκμηριώνονται και επιστημονικά, βάσει των νεότερων δεδομένων στον τομέα της Διδακτικής των Ξένων Γλωσσών και των Ψυχοπαιδαγωγικών Επιστημών.
- τα δεδομένα που αφορούν στην Ξενόγλωσση Εκπαίδευση σε ευρωπαϊκό επίπεδο καταδεικνύουν διδασκαλία ξένων γλωσσών ήδη από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου, τη διδασκαλία τους σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, και μάλιστα σε πιστοποιήσιμο επίπεδο γλωσσομάθειας (λόγος αριθμού ωρών διδασκαλίας / αριθμός ετών διδασκαλίας) και διδασκαλία εναρμονισμένη με τις προδιαγραφές και αρχές του Κοινού Πλαισίου Αναφοράς για τη Διδασκαλία των Ξένων Γλωσσών του Συμβουλίου της Ευρώπης.
- η ικανοποιητική γνώση ξένων γλωσσών αποτελεί κατεξοχήν απαραίτητο εφόδιο και ελάχιστη προϋπόθεση για την πρόσβαση τόσο στην ελληνική, όσο και στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας, αφού «θεωρείται μία από τις βασικές δεξιότητες που χρειάζεται να αποκτά κάθε πολίτης της Ε.Ε. προκειμένου να βελτιώσει τις ευκαιρίες του στους τομείς της εκπαίδευσης και της απασχόλησης στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής κοινωνίας της γνώσης, ιδίως κάνοντας χρήση του δικαιώματος της ελεύθερης κυκλοφορίας των προσώπων».
- την για τους ως άνω λόγους δέσμευση της ελληνικής Πολιτείας στην εφαρμογή της Πολιτικής Προαγωγής της Πολυγλωσσίας που ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, πρωταρχικός στόχος της οποίας είναι «το να κατέχει κάθε ευρωπαίος πολίτης δύο ακόμα γλώσσες εκτός από τη μητρική του» (Κοινοτική Οδηγία 1+2), και για την επίτευξη του οποίου ορίζεται, ότι «τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται δύο ξένες γλώσσες στο σχολείο από νεαρή ηλικία».
- τις κρίσιμες στιγμές που διέρχεται ο τόπος και την ανάγκη της κοινωνίας για παροχή ποιοτικής -και τονίζω το «ποιοτικής»- και πιστοποιήσιμης Ξενόγλωσσης Εκπαίδευσης μέσα από τις δομές της δημόσιας και δωρεάν Παιδείας –επίσης το τονίζω-
είναι σαφές ότι υπάρχει η επιτακτική ανάγκη υιοθέτησης μιας ουσιαστικής, ολιστικής και όχι κατ’ επίφαση Γλωσσικής Πολιτικής, η οποία θα αντιμετωπίζει την Ξενόγλωσση Εκπαίδευση με σοβαρότητα, συνέπεια, συνοχή και συγκεκριμένη στόχευση, αναδεικνύοντάς την συνειδητά σε στρατηγική και εθνική προτεραιότητα.
Παίρνοντας αυτά σα δεδομένο και έχοντας υπόψη το προτεινόμενο σχήμα του ΙΕΠ και για τις τρεις τάξεις του Λυκείου, ο Φορέας μας προτείνει για το Λύκειο (συνοπτικά, γιατί θα ακολουθήσει και Υπόμνημα σχετικά με το θέμα):
- Στο πλαίσιο της δυνάμει ενιαίας αντιμετώπισης του Λυκείου, Γενικού και Επαγγελματικού και του προσανατολισμού προς μια σταδιακή εγκαθίδρυση «πολυκλαδικότητας», την υποχρεωτική διδασκαλία 2 Ξένων Γλωσσών και στις τρείς τάξεις των ΓΕΛ και ΕΠΑΛ.
- Στο πλαίσιο της αναβάθμισης της Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και της ανάδειξής της ως ισότιμου πυλώνα, κάτι με το οποίο συμφωνούμε απόλυτα, τη διδασκαλία της Β’ Ξένης Γλώσσας (Γερμανικά/Γαλλικά) ως υποχρεωτικού μαθήματος ορολογίας.
- Στο πλαίσιο «ανάκτησης» της εκπαιδευτικής και παιδαγωγικής αποστολής του Λυκείου, θέση που επίσης προσυπογράφουμε, της εμβάθυνσης στα επιστημονικά αντικείμενα, αλλά και της προετοιμασίας για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, παρουσία της Β’ Ξένης Γλώσσας σε όλες τις πιθανές ενισχυτικές δομές.
- Στο πλαίσιο ύπαρξης μιας ουσιαστικής και σε βάθος εκπαιδευτικής διαδικασίας και επίτευξης του βασικού στόχου της πρότασης του ΙΕΠ, για αναβάθμιση του Απολυτηρίου, αύξηση των ωρών διδασκαλίας των ξένων γλωσσών, ιδιαίτερα στη Β’ και Γ’ Λυκείου, σε 6 ώρες εβδομαδιαίως, σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα. Επίσης σύνδεση της διδασκαλίας με διαβαθμισμένη πιστοποίηση επιπέδου Β1/Β2, σύμφωνα με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες του Συμβουλίου της Ευρώπης και μέσω του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας (ΚΠΓ).
- Τέλος, στο πλαίσιο επίτευξης των στόχων πιστοποίησης σε όλες τις τάξεις του Λυκείου, θέσπιση ολιγομελών τμημάτων και δημιουργία επιπέδων.
Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας και θα σας καταθέσουμε, όπως ανέφερα ήδη, εμπεριστατωμένο και αναλυτικό Υπόμνημα, το οποίο θα κωδικοποιεί τις θέσεις των Επιστημονικών Φορέων Γερμανικής και Γαλλικής Φιλολογίας, με τους οποίους έχουμε άμεση, συνεχή και αγαστή συνεργασία.
ΑΡΧΕΙΟ ΠΟΛΥΜΕΣΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ
Μεταβαίνοντας στο σύνδεσμο:
μπορείτε να δείτε βιντεοσκοπημένη τη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων. Η συνολική διάρκεια της συνεδρίασης είναι περίπου 4 ώρες.
Η αρχική τοποθέτηση της Προέδρου της ΠΕΚΑΓΕΠΕ: Έναρξη – 1:23:30
Δευτερολογία της Προέδρου της ΠΕΚΑΓΕΠΕ: Έναρξη – 3:17:10
