Φαινόμενα υπόγειου εκτουρκισμού σε σχολεία της Θράκης
Καμία από τις παραπάνω δράσεις δεν έχει στόχο φανερό ή κρυφό, άμεσο ή έμμεσο τον εκτουρκισμό των μαθητών. Αντιθέτως, στόχος τους είναι η γνωριμία με τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμα, την καθημερινή ζωή, το φυσικό περιβάλλον και τα έργα πολιτισμού των άλλων χωρών, ώστε να εμπλουτισθούν οι εμπειρίες των μαθητών και να διευρυνθούν οι ορίζοντές τους.
Τα παραπάνω αναφέρει ο υπουργός Παιδείας σε γραπτή του απάντηση σε ερώτηση του Βουλευτή κ. Καράογλου Θεόδωρου, με θέμα «Ανησυχία για φαινόμενα υπόγειου εκτουρκισμού σε σχολεία της Θράκης».
Επίσης, ο υπουργός αναφέρει ότι οι Σχολικές Συμπράξεις (Διμερείς, Πολυμερείς) αναπτύχθηκαν εντός του τομεακού προγράμματος Comenius/ πρόγραμμα Δια βίου Μάθηση κατά τα έτη 2007-2013. Αφορούσαν διετείς συνεργασίες μεταξύ σχολείων από διαφορετικές χώρες με στόχο ένα κοινό σχέδιο μάθησης. Η σύσταση των συμπράξεων απαιτούσε τη συμμετοχή τριών κατ’ ελάχιστο σχολείων από τρεις διαφορετικές χώρες ενώ στις συμπράξεις με γλωσσικό προσανατολισμό η ελάχιστη απαίτηση για τη συμμετοχή εταίρων αφορούσε δυο εταίρους από δυο διαφορετικές χώρες. Στο πρόγραμμα Δια βίου Μάθηση συμμετείχαν οι 27 χώρες- μέλη της ΕΕ, η Ισλανδία, η Νορβηγία και το Λιχτενστάιν και η Τουρκία.
Σύμφωνα με τα τεχνικά χαρακτηριστικά της δράσης, ένας εκ των εταίρων σχολείων αναλάμβανε να συντονίσει τη σύμπραξη ωστόσο κάθε εταίρος σχολείο παρέμενε υπεύθυνος για την υλοποίηση της σύμπραξης στη χώρα του. Η έγκριση της επιχορήγησης γινόταν στη βάση του διαθέσιμου προϋπολογισμού της Εθνικής Μονάδας του συντονιστικού σχολείου, γεγονός το οποίο συχνά οδηγούσε στην έγκριση ορισμένων εκ των εταίρων σχολείων της σύμπραξης και στην απόρριψη – για λόγους έλλειψης κονδυλίων – άλλων. Καθώς η έγκριση ενός εκάστου εταίρου ήταν αστάθμητη και προκειμένου να τηρηθεί ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός των τριών διεθνικών εταίρων, στην εταιρική σχέση συμμετείχε εξ αρχής ικανός αριθμός εταιρικών σχολείων (6 -7 κατά μέσο όρο). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να εγκρίνονται συχνά πολυμελείς συμπράξεις στις οποίες κάθε εταίρος υπέγραφε σύμβαση και λάμβανε την επιχορήγηση από την Εθνική Μονάδα της χώρας του.
Ο ρόλος της κινητικότητας ήταν σημαντικός στις Σχολικές Συμπράξεις Comenius ως μέσο συνεργασίας για την ανάπτυξη των σχεδίων μάθησης αλλά και για την ανταλλαγή καλών πρακτικών μεταξύ των διαφόρων εκπαιδευτικών συστημάτων. Οι κινητικότητες πραγματοποιούνταν προς όλες τις χώρες των εταίρων σχολείων της σύμπραξης σύμφωνα με το εγκεκριμένο πρόγραμμα εργασίας και σε αυτές συμμετείχαν εκπαιδευτικοί και μαθητές.
Το αυτό πλαίσιο ίσχυσε και για τις εγκεκριμένες Σχολικές Συμπράξεις Comenius των ετών 2008-2013 για την περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης. Σε κάθε μια από τις συμπράξεις, η Τουρκία αποτέλεσε έναν από τους διακρατικούς εταίρους και συνεπώς έναν από τους προορισμούς προς τους οποίους μετακινήθηκαν οι Έλληνες εκπαιδευτικοί και μαθητές.
Οι Στρατηγικές Συμπράξεις μεταξύ σχολείων που εισήχθησαν με το πρόγραμμα Erasmus+ το έτος 2014 ακολουθούν τη λογική των Σχολικών Συμπράξεων Comenius όσον αφορά τη σύσταση της εταιρικής σχέσης και την καταβολή της επιχορήγησης σε κάθε έναν εταίρο από την Εθνική Μονάδα της χώρας του. Η διαφορά έγκειται στο ότι στο νέο πρόγραμμα δεν είναι δυνατή η απόρριψη ορισμένων εταίρων και η έγκριση άλλων καθώς η θεώρηση της εταιρικής σχέσης είναι πιο ολιστική και περισσότερο επικεντρωμένη στην έννοια της σύμπραξης.
Τούτων δοθέντων, είναι προφανές ότι οι συμπράξεις αυτές δεν αφορούσαν αποκλειστικές συνεργασίες με συγκεκριμένη χώρα (εν προκειμένω την Τουρκία) και συνεπώς δε στοιχειοθετείται επιχείρημα συστηματικής και αποκλειστικής έκθεσης των σχολείων της περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης στα ιδεώδη του τουρκικού κράτους εξ αφορμής της συμμετοχής των σχολείων σε προγράμματα Comenius.
Στο ανωτέρω πλαίσιο πραγματοποιήθηκαν 81 σχολικές συμπράξεις με τη συμμετοχή ελληνικών σχολείων από την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης. Από τις 81 συμπράξεις μόνο πέντε ήταν ελληνικά σχολεία με συντονιστικό ρόλο. Επίσης, σε 60 άλλα σχέδια υπήρχε σχολείο εταίρος από την Τουρκία αλλά ο συντονιστής της σύμπραξης ήταν ξένο σχολείο και συνεπώς ουδεμία εμπλοκή στην αξιολόγηση και έγκριση του προγράμματος κινητικότητας είχε η Ελλάδα. Στο πλαίσιο των 81 συμπράξεων πραγματοποιήθηκαν 1.508 κινητικότητες μαθητών και εκπαιδευτικών σε χώρες της Ευρώπης που συμμετέχουν στο πρόγραμμα. Η Εθνική Μονάδα θα δύναται εντός των επόμενων ημερών να συλλέξει και να αποστείλει τον ακριβή αριθμό, υποσύνολο των 1.508 κινητικοτήτων, μετακινήσεων προς σχολεία εταίρους της Τουρκίας.
Τέλος, στο πλαίσιο του προγράμματος και των σχετικών προτεινόμενων καλών πρακτικών προβλέπεται, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την ολοκλήρωση των επισκέψεων, η υλοποίηση δράσεων όπως η ανταλλαγή αναμνηστικών δώρων, η παρουσίαση εθίμων, εθνικών χαρτών, τοπικών φαγητών και εικαστικών δραστηριοτήτων με στόχο τη γνωριμία με τον πολιτισμό της χώρας με την οποία γίνεται η ανταλλαγή.
Όπως προειπώθηκε ο υπουργός σημειώνει ότι καμία από τις παραπάνω δράσεις δεν έχει στόχο φανερό ή κρυφό, άμεσο ή έμμεσο τον εκτουρκισμό των μαθητών. Αντιθέτως, στόχος τους είναι η γνωριμία με τον πολιτισμό, τα ήθη και τα έθιμα, την καθημερινή ζωή, το φυσικό περιβάλλον και τα έργα πολιτισμού των άλλων χωρών, ώστε να εμπλουτισθούν οι εμπειρίες των μαθητών και να διευρυνθούν οι ορίζοντές τους.
