Ο μοναδικός λόγος που παρακολούθησα (ένα μικρό μέρος) το χριστουγεννιάτικο “Hot Seat” («τηλεπαιχνίδι γνώσεων» του ΣΚΑЇ με τον Γ. Ζουγανέλη), είναι επειδή οι παίκτες ήταν παιδιά· μαθητές της τελευταίας τάξης του γυμνασίου ή –το πιθανότερο- λυκείου. Απογοήτευση. Και να ’ταν μονάχα αυτή η αφορμή…
Η παρουσία τους ήταν αποκαρδιωτική. Πρόλαβα να μετρήσω περίπου δέκα ερωτήσεις από αυτές που τους έγιναν. Γνώριζαν να απαντήσουν σε μια (με σιγουριά) άντε δυο (με βοήθεια). Μεταξύ αυτών που δεν γνώριζαν ήταν ότι το μαύρο χρώμα δεν ανήκει στα χρώματα της Ίριδας, ότι η Ρόδος δεν ανήκει στο σύμπλεγμα των Κυκλάδων, ότι κατά τη διάρκεια του δωδεκαήμερου (των γιορτών που διανύουμε) τα κάλαντα τραγουδιούνται τρεις φορές, ότι το σύμβολο Fe συμβολίζει τον σίδηρο· είχαν κακή σχέση με τη μυθολογία, δεν μπορούσαν να ξεχωρίσουν αν ο βήχας ή το χασμουρητό σχετίζεται με την εισπνοή και κάποιο -με την αθωότητα της ηλικίας του- είπε ότι δεν είδε ποτέ στη ζωή του ουράνιο τόξο.
Αναρωτιέμαι τι ελπιδοφόρο μπορούμε να περιμένουμε από εφήβους που δεν μύρισαν ποτέ το χώμα μετά τη βροχή, που δεν μάτωσαν τα γόνατά τους στα χαλίκια της αλάνας ή στην άσφαλτο της μπασκέτας, που δεν κοίταξαν ποτέ νύχτα προς τον ουρανό, που «τα φτιάχνουν» και «τα χαλάνε» μέσω των κοινωνικών δικτύων, που δυσκολεύονται να αρθρώσουν και να γράψουν ελληνικά (σε αντίθεση με τα «γκρικλις»), που ζορίζονται όταν τους ζητηθεί να περιγράψουν με λέξεις ένα σύνολο εικόνων του οποίου έγιναν αποδέκτες, που, πνιγμένα από την πλημμυρίδα της πληροφορίας, έμαθαν να επικοινωνούν με εικόνες (κινούμενες ή μη) και όχι με λόγο, που στα λιγοστά βιβλία που διαβάζουν πρωταγωνιστούν «μεταφυσικοί» ή υπερφυσικοί ήρωες και τέρατα, η βία, η καταστροφή, ο θάνατος και το αίμα. Δεν ξέρω αν αυτή η εικόνα αξίζει, σήμερα, στην κοινωνία που ζούμε, πρόκειται όμως σίγουρα για το αντικαθρέφτισμα αυτής της ίδιας κοινωνίας και της εποχής που διανύουμε.
Τα παιδιά δεν φταίνε. Έχουν τουλάχιστον τη δύναμη της αθωότητας της ηλικίας και της καθαρότητας της ψυχής τους να μην προσπαθούν να κρυφτούν πίσω από προσωπεία που θα μας ικανοποιούσαν και, ίσως, μας βόλευαν κιόλας, αφού θα έσπρωχναν τις δικές μας ευθύνες κάτω από το χαλί (της απάθειας ή των ενοχών μας). Αυτή είναι η κοινωνία μας, της εκμετάλλευσης και της θεοποίησης του κέρδους, στην οποία ο άνθρωπος έχει αξία όσο παράγει και καταναλώνει τα σκουπίδια της· που είναι αναλώσιμος (όπως και το μελάνι του εκτυπωτή μας), και προγραμματισμένος από τη στιγμή που θα γεννηθεί να ακολουθήσει μια πεπερασμένη πορεία που «κάποιοι» άλλοι χάραξαν γι’ αυτόν αντί για τον ίδιο.
Ας αναλογιστούμε, τι παίρνουν τα παιδιά από την οικογένειά τους; Τι τους προσφέρουν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές τους; Τι έχουν (δεν αναφέρομαι σε υλικά μέσα) και τι μπορούν σήμερα να τους προσφέρουν οι γονείς και οι δάσκαλοι; Όταν οι ανάγκες της λαϊκής οικογένειας καθορίζονται μόνο κατά πως «υπηρετούνται» τα στομάχια της (κι όλο και πιο συχνά ούτε αυτές μπορούν να καλυφτούν) και επιβάλλουν οι κανόνες -όχι της ζωής αλλά- της –αγχωτικής- επιβίωσης; Και όταν τα πρότυπα που βομβαρδίζουν τις προσλαμβάνουσες μικρών και μεγάλων είναι με τέτοιο τρόπο σχεδιασμένα και τόσο αποτελεσματικά που λίγοι να καταφέρνουν να «γλιτώσουν» και αυτοί μάλιστα χαρακτηρίζονται ως αιθεροβάμονες και ονειροπαρμένοι;
Έχουμε όμως -και εμείς- ευθύνες· όλοι μας και ο καθένας ξεχωριστά. Για τα χατίρια που δεν χαλάσαμε, για τον χρόνο που δεν αφιερώσαμε, για τις απαντήσεις που δεν δώσαμε, για τα συναισθήματα που τσιγκουνευτήκαμε, που δεν διακινδυνεύσαμε την «ησυχία» μας, όταν επικαλούμαστε με ευκολία και για τα πάντα την «κρίση», για τη μιζέρια που αποδεχτήκαμε, για το βόλεμα που δεν συγκρουστήκαμε, για τις αυταπάτες που μας υπνώτισαν, που ούτε καν διαπραγματευτήκαμε πριν παραδοθούμε. Γι’ αυτά που δεν κάναμε ενώ μπορούσαμε, για τότε που φερθήκαμε «λογικά» και κάτσαμε στ’ αυγά μας, για κείνη τη φορά που σταθήκαμε «ρεαλιστές» και δεν αντιταχτήκαμε· τότε που έπρεπε και ήταν καιρός. Και τώρα είναι καιρός…
Σημείωση: Η επιλογή της φωτογραφίας δεν έγινε από την συγκεκριμένη εκπομπή, είναι όμως συμβολική…
Πηγή: atexnos.gr
ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΣΩΣΤΟ απ’το Συμπατριώτη ή τη Συμπατριώτισσά μας! Προσέξτε όμως, Δεν είναι μόνο η ΓΝΩΣΗ ο στόχος για ένα παιδί, γιατί ΟΛΟΙ μας ως παιδιά ΠΙΕΣΤΗΚΑΜΕ να τα μαθαίνουμε απ’εξω! Το θέμα είναι να τα βοηθήσουμε να ΑΓΑΠΗΣΟΥΝ τη Ζωή τους, τον ΚΟΣΜΟ αυτό κ τότε θ’αρχίσουν ΜΟΝΑ τους να Ρουφάνε τη γνώση από Παντού κ να Σκέφτονται Σωστά, γιατί θα τα έχουμε βάλει στην Περιέργεια να Ανακαλύψουν τον Κόσμο…!!!
Συγγνώμη, λες πως είχαν κακή σχέση με την μυθολογία, αλλά κάνεις κριτική ότι στα αναγνώσματα που προτιμούν πρωταγωνιστούν υπερφυσικοί ήρωες και τέρατα. Και η μυθολογία τι ακριβώς είναι ; Προφανώς γνωρίζουν μυθολογία, απλά όχι αυτή που θες. Όταν λοιπόν θεωρείς πως η αρχαία μυθολογία έχει κάτι να δώσει στα παιδιά, γιατί πιστεύεις πως αυτή που προτιμούν τα παιδιά είναι άχριστη ; Υπάρχει καλή και κακή μυθολογία ; Όταν τα παιδιά ρουφούν σαν σφουγγάρια ένα υπερφυσικό μυθιστόρημα που απλά υπάρχει στα ράφια των βιβλιοπωλείων, αλλά εμφανίζουν αλλεργία στην μυθολογία που διδάσκεται στο σχολείο, τότε μάλλον κάτι κάνει λάθος το σχολείο. Βέβαια αυτό είναι κάτι που αντιλαμβάνεσαι και ο/η ίδιος/ίδια. Επίσης είναι αστείο να κάνουμε κριτική σε βιβλία, ή ταινίες, ή βιντεοπαιχνίδια, που περιέχουν βία, όταν ο στρατός αποτελεί την μόνη σίγουρη μεταλυκειακή δραστηριότητα των αγοριών, και σε λίγο από ότι φαίνεται και των κοριτσιών.
Θα σου απαντήσω Γιώργο, αν μου επιτρέπεις, ακριβώς σε αυτό που ρώτησες. Η αρχαία μυθολογία, σε αντίθεση με τη σημερινή, έχει να δώσει το ότι αυτήν χρησιμοποίησαν στο έργο τους ένας Πλάτωνας, ένας Αριστοτέλης, ένας Κικέρωνας, ένας Λεονάρντο Μπρούνι, ένας Σαίξπηρ, και πάει λέγοντας. Με δυο λόγια το αρχαίο δεν είναι ένα φετίχ που είτε το λατρεύουμε είτε το μισούμε (για διάφορους λόγους ο καθένας), αλλά ένας φορέας ουμανιστικής παιδείας, δίχως την οποία είναι αστείο έστω και να φανταζόμαστε ότι μπορούμε να είμαστε άνθρωποι.
Επίσης, να αναλογιστούμε ποιοι γονείς επέτρεψαν στα παιδιά τους να πάνε σε ένα τέτοιο τηλεπαιχνίδι και αν αυτό σχετίζεται με την «ποσότητα» των γνώσεων τους. Ζούμε σε μία νέα εποχή και αυτή είναι και η πιο σημαντική πρόκληση. Τα παιδιά αλλά και εμείς να μάθουμε δημιουργικά να ωφελούμαστε από τα επιτεύγματά της. Βία και αδικία υπάρχει και σε πολλά λογοτεχνικά «αριστουργήματα» που διδάσκονται ακόμα και στο σχολείο. Το θέμα δεν είναι, κατά τη γνώμη μου, να κατακρίνουμε αλλά να πράξουμε και όχι να διατυπώνουμε θεωρίες που δεν πηγάζουν από την ανάλυση των συνθηκών ζωής μας.
Βαθιά συντηρητική άποψη. Το παλιό είναι καλό αλλά το νέο χαζό ή/και επικίνδυνο.
Στη δική μου γενιά μας (σχολείο στα 90s) οι δάσκαλοι μας έλεγαν για την αποξένωση που μας προκαλούν αυτά τα κομπιούτερς (και οι λίγο πιο παλιοί δάσκαλοι, την αποξένωση που προκαλούν π.χ. τα τηλέφωνα, γιατί μας εμποδίζουν από το «να τα λέμε στην αλάνα της γειτονιάς»). Μας έλεγαν πόσο πιο απαίδευτοι είμαστε και (αν είχαν το θάρρος) πόσο πιο χαζοί είμαστε σε σχέση με την προηγούμενη γενιά (θυμάται άραγε κανένας τα δελτία ειδήσεων στις εθνικές γιορτές, με τις έρευνες για το πως τα παιδιά δεν ξέρουν τη διαφορά 25ης Μαρτίου/28ης Οκτωβρίου;).
Η επιστημονική έρευνα λέει, σταθερά, το αντίθετο όμως: η ευφυϊα του ανθρώπινου γένους παρουσιάζει σταθερά αυξητικές τάσεις όσα χρόνια τη μετράμε ενώ οι νεότερες γενιές είναι εκτός από πιο έξυπνες και κατά πολύ περισσότερο (εκ)παιδευμένες. Αυτή η «πλημμυρίδα της πληροφορίας» που σωστά αναφέρεται στο άρθρο, δημιουργεί πλειάδα ερεθισμάτων στη μικρή ηλικία, κάτι που όλοι γνωρίζουν και ειδικά οι γονείς, ότι δημιουργεί καλύτερους ανθρώπους. Οι νέες γενιές έχουν περισσότερες γνώσεις, μεγαλύτερη οικειότητα στο χειρισμό πληροφορίας και μεγαλύτερη φαντασία, όλα συνδεδεμένα με την τεχνολογική εξέλιξη. Οι νεότερες γενιά είναι επίσης περισσότερο ανοιχτόμυαλες και σαφώς πιο κοινωνικές (και σίγουρα περισσότερο από τους μοναχικούς τότε δάσκαλους μου που μας έκαναν κήρυγμα για την αποξένωση και σήμερα μπαίνουν στo Facebook και κάνουν friend request και likes στους παλιούς μαθητές τους)
Τέλος, και σε κάθε περίπτωση, είναι τουλάχιστον αφελές, αν όχι παντελώς ηλίθιο, να εξάγει κανείς συμπεράσματα για μια ολόκληρη γενιά από α) μια ντουζίνα εφήβους, που δεν έχουν επιλεχθεί καν τυχαία, β) ένα τηλεπαιχνίδι στην τηλεόραση.
Αν θέλετε κάτι σε πιο επιστημονικό, μπορείτε να ξεκινήσετε από εδω:
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0747563215004008
και να συνεχίσετε ψάχνοντας για Generation Z (και Generation Y).
Καλή τύχη — και get on board or get out of the way. Αφήστε τα παιδιά να εκφραστούν.