Home / HEADER-NEWS / Συνεργασία και ανταγωνισμός μέσα στη σχολική τάξη

Συνεργασία και ανταγωνισμός μέσα στη σχολική τάξη

Δημοσιεύτηκε: 2:52 μμ Ιούνιος 28th, 2015  


LYKEIO

Τώρα που τελείωσαν τα σχολεία έρχεται στο μυαλό μου το  θέμα των «επιδόσεων» των μαθητών που τα τελευταία χρόνια προκαλούν πολλές και έντονες συζητήσεις και προβληματισμούς τόσο ανάμεσα σε γονείς όσο και ανάμεσα σε εκπαιδευτικούς. Και τούτο γιατί, κατά πολλούς, οι επιδόσεις  στο σχολείο παρουσιάζουν σημαντική πτώση, παρά τους υψηλούς βαθμούς στους οποίους μας έχουν συνηθίσει να παίρνουν οι μαθητές σε σύγκριση τουλάχιστον με παλαιότερες εποχές. Από την άλλη υπάρχουν και αυτοί που ισχυρίζονται ότι το σχολείο έχει χάσει τον παιδαγωγικό του προσανατολισμό και έχει γίνει σχολείο επιδόσεων. Το σίγουρο πάντως είναι ότι με την πάροδο των χρόνων η πίεση για ακόμη υψηλότερες επιδόσεις εντείνεται, ίσως γιατί οι σύγχρονες κοινωνικοοικονομικές εξελίξεις ενισχύουν το ρόλο του σχολείου στην κατανομή του κοινωνικού στάτους και της επαγγελματικής αποκατάστασης.

Προκειμένου όμως το σχολείο να έχει επιδόσεις θα πρέπει λογικά να ενισχύσει τον ανταγωνισμό και τις ατομικές ικανότητες και δεξιότητες των μαθητών του για επιδόσεις.  Επομένως ανταγωνισμός και επιδόσεις φαίνεται να έχουν άμεση σχέση και αλληλεπίδραση. Όμως σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον οι «ανταγωνιστές» επιδιώκουν τον ίδιο στόχο η επιτυχία του οποίου από τον έναν εμποδίζει την επιτυχία του από τον άλλο. Υπάρχει βεβαία και η περίπτωση του συναγωνισμού όπου ο μαθητής προσπαθεί να πετύχει την υπεροχή σε σχέση με τον «αντίπαλο», καλύτερες δηλαδή πιθανότητες για την επίτευξη του στόχου. Και φυσικά υπάρχει και η περίπτωση της άμιλλας κατά την οποία πολλοί μαθητές μαζί μπορούν   ταυτόχρονα να επιτύχουν τον ίδιο στόχο. Αν και στο σχολείο συναντάμε όλες τις παραπάνω μορφές συναγωνιστικών επιδόσεων, ωστόσο συνήθως μιλάμε για ανταγωνισμό, αφού είναι τις περισσότερες φορές δύσκολο να γνωρίζουμε τις πραγματικές προθέσεις των μαθητών και τα κίνητρα τους για μάθηση. Για έναν προσεκτικό και παρατηρητικό εκπαιδευτικό όμως ό «ανταγωνιστικός» μαθητής προδίδεται από την πρόθεση του να κερδίζει απέναντι σε έναν ή περισσότερους συμμαθητές του, από την εμμονή του στην προσπάθεια αυτή καθ’ όλη τη σχολική χρονιά και από τα έντονα συνήθως θετικά συναισθήματα που βιώνει όταν επιτυγχάνει το στόχο του.

Δεν είναι λίγοι βέβαια οι εκπαιδευτικοί, αλλά κυρίως οι γονείς, που προωθούν και ενδυναμώνουν την ανταγωνιστική διάθεση των παιδιών τους, θεωρώντας την κοινωνία ως μία «ζούγκλα» στην οποία επιβιώνουν οι καλύτεροι, άρα τα παιδιά τους θα πρέπει, μέσα από το σχολείο, να προετοιμαστούν για την μάχη της επιβίωσης! Η άποψη όμως αυτή αποτελεί στην πραγματικότητα ένα μύθο ή μια εύκολη δικαιολογία μιας ακραίας στην ουσία θέσης. Και τούτο γιατί οι άνθρωποι από τη φύση τους είναι κοινωνικά όντα και επομένως η συμβίωσή τους, αλλά και η δομή της κοινωνίας τους είναι δομημένη πάνω στη συνεργατικότητα και όχι στην ανταγωνιστικότητα. Οι σύγχρονες μάλιστα κοινωνίες στηρίζονται ιδιαίτερα στη συνεργατική αντιμετώπιση των προβλημάτων μέσα από την ποικιλία κατανομής και  εξειδίκευσης της εργασίας. Εξάλλου ακόμη και σε περιπτώσεις έντονου ανταγωνισμού κοινωνικών υποομάδων ( οικονομικός ανταγωνισμός, αθλητικές ομάδες, διεθνής συγκρούσεις κ.α.) η συνεργασία μέσα στην υποομάδα αποτελεί προϋπόθεση για την επιτυχία έναντι του αντιπάλου.

Από όλα τα παραπάνω όμως αυτό που πρέπει να προσέξουν οπωσδήποτε γονείς και εκπαιδευτικοί είναι οι δυσμενείς επιπτώσεις της ανταγωνιστικής συμπεριφοράς των μαθητών στην ψυχολογική τους διάθεση, αλλά και στα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων τους. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο ανταγωνισμός είναι αντίθετος με τη φύση της παιδαγωγικής  διαδικασίας, ότι οδηγεί τους περισσότερους σε ανασφάλεια και αρνητική αυτοαξιολόγηση, αφού ένας μόνο μπορεί να είναι ο καλύτερος,  και καταλήγει σε μείωση της αυτοεκτίμησης, πράγμα ιδιαίτερα οδυνηρό και επιζήμιο για την ψυχοσύνθεση του μαθητή κάθε ηλικίας.  Άλλωστε δεν είναι τυχαίο που αν ένα  παιδί αφεθεί εντελώς ελεύθερο να επιλέξει,  είναι σίγουρο πως θα προτιμήσει τη συνεργασία με το συμμαθητή του για οποιασδήποτε μορφής σχολική εργασία.

Στασινοπούλου  Τζωρτζίνα

https://www.patrisnews.com μέσω https://fresheducation.gr/?p=7697


 

Σχολιάστε το άρθρο

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί Required fields are marked *

*

Δημοφιλή άρθρα



Sorry. No data so far.

x

ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΑΤΕ ?

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΑΠΟΣΠΑΣΗ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ 2023-2024

Το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων προκειμένου να προβεί στην έγκαιρη στελέχωση των ...