1. Το σχολείο, χώρος συναναστροφής κι επικοινωνίας

H πρώτη ευκαιρία για το παιδί να λειτουργήσει κοινωνικά σ’ ένα ευρύτερο περιβάλλον από αυτό της οικογένειας είναι το σχολείο. H επιτυχία του παιδιού στο σχολείο εξαρτάται από το αν έχει αυτοπεποίθηση και ενδιαφέρον, από το αν γνωρίζει τι είδους συμπεριφορά είναι αποδεκτή και πώς μπορεί να επιβάλλεται στην παρόρμηση του, ώστε να συμπεριφέρεται με κατάλληλο τρόπο. Επιπλέον, εξαρτάται από το αν μπορεί να κάνει υπομονή, να ακολουθεί οδηγίες και να στρέφεται στους δασκάλους του για βοήθεια, ενώ παράλληλα να μπορεί να εκφράζει τη γνώμη και τις ανάγκες του, όταν συναναστρέφεται με άλλα παιδιά. Στους εφήβους υπάρχει η αντίληψη ότι ο εαυτός τους και οι απόψεις τους κινδυνεύουν από την παρέμβαση των ενηλίκων. Αυτό τους προκαλεί αγωνία και θυμό, τους κάνει να συγκρούονται συχνά με τους μεγάλους και να αναζητούν στηρίγματα ανάμεσα στους συνομήλικους τους.

Σχολείο και οικογένεια, ενώ αποτελούν δυο διαφορετικά συστήματα, συνθέτουν ταυτόχρονα ένα ενιαίο πλαίσιο ζωής για τα παιδιά. Οι δυο αυτοί κόσμοι είναι σημαντικό να βρίσκονται σε ανοιχτή γραμμή συνεννόησης και επικοινωνίας μεταξύ τους, να συνεργάζονται αποτελεσματικά, να αλληλοσυμπληρώνονται όπου χρειάζεται, για να μπορούν να ανταποκρίνονται σ’ όλες τις ανάγκες του παιδιού: γνωστικές, συναισθηματικές, πρακτικές. Οι σημερινές συνθήκες δημιουργούν την ανάγκη για έμπρακτη επικοινωνία και συνεργασία, καθώς η εκπαιδευτική διαδικασία χρειάζεται τη συνεισφορά εκπαιδευτικών, γονέων και παιδιών.

2. Οι απαιτήσεις του σχολείου

Συγχρόνως, η σχολική ζωή έχει απαιτήσεις επίδοσης στα μαθήματα. Οι περισσότεροι μαθητές που παρουσιάζουν μειωμένη κοινωνική προσαρμοστικότητα δεν τα πηγαίνουν καλά στο σχολείο. To μέγεθος του προβλήματος δεν είναι αμελητέο: καθώς περνούν τα χρόνια, τα παιδιά αυτά συχνά μένουν πίσω στα μαθήματα, αποθαρρύνονται όλο και περισσότερο, πικραίνονται, συμπεριφέρονται διασπαστικά, συντάσσονται με τους ταραξίες και τους άλλους κακούς μαθητές και γενικά, παρουσιάζουν βίαιη, επιθετική συμπεριφορά. Όμως, η σχολική αποτυχία δε σημαίνει απαραίτητα και αποτυχία στη ζωή. Πολλοί «κακοί μαθητές» κερδίζουν αξιοπρεπώς τα προς το ζην, κάνουν οικογένεια και γίνονται ευτυχισμένοι και επιτυχημένοι ενήλικες. Αντίθετα, ορισμένοι «καλοί μαθητές» καταλήγουν να έχουν δυστυχισμένη ζωή. Καλό είναι λοιπόν να αποφορτίσουμε τη σχολική αποτυχία και να μην την συνδέουμε απαραίτητα με τυχόν αποτυχία στη ζωή.

3. Μήπως το σχολείο μένει έξω από τη ζωή;

ΔΕΙΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΕΔΩ