Προτείνει μετατροπή ΑΕΙ και ΑΤΕΙ σε 2ετούς και 3ετούς διάρκειας και σε «επαγγελματικά σχολεία»
Αν και το Υπουργείο δεν επανέφερε τη βάση του 10 συνεχίζουν να υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν ότι η επαναφορά της θα συνέβαλε μεταξύ άλλων μέτρων στη βελτίωση της ποιότητας των σπουδών. Στην ετήσια έκθεση της η Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας της Ανώτατης Εκπαίδευσης θεωρεί τολμηρή αλλά επιβεβλημένη τομή τον ορισμό του αριθμού εισακτέων καθώς και της βάση εισαγωγής από το κάθε τμήμα. Μάλιστα για τη βάση εισαγωγής αναφέρει « σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι μεγαλύτερη του 10/20».
Εκτός όμως τα πιο πάνω η Α.ΔΙ.Π προτείνει μερικά τμήματα των ΑΕΙ άλλα κυρίως των ΤΕΙ τα οποία παρουσιάζουν ισχνή ακαδημαϊκή οντότητα να μετατραπούν σε τριετούς ή και διετούς διάρκειας. Μάλιστα για τα αποκομμένα γεωγραφικά τμήματα (κυρίως των ΤΕΙ) προτείνεται η μετατροπή τους σε επαγγελματικά «σχολεία» ανώτερης εκπαίδευσης υπό την αιγίδα των αντίστοιχων ΑΕΙ. Σημειώνεται ότι στον ν. 4009/11 (αρθρο 5 § λα) αναφέρονται προγράμματα σπουδών «σύντομου κύκλου» στα ΑΕΙ. Στην συγκεκριμένη προσπάθεια, αναφέρει η Α.ΔΙ.Π θα πρέπει να ληφθεί υπ’όψη η προβλεπόμενη ευθυγράμμιση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων με το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό. Τα πιο πάνω μέτρα θα τονώσουν τη μεταλυκειακή τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ακολουθούν οι προτάσεις της Α.ΔΙ.Π όπως αυτές αναφέρονται στην ετήσια έκθεση 2012-2013 για τους πιο πάνω τομείς.
Μεταλυκειακή εκπαίδευση
Οι απόφοιτοι της μεταλυκειακής εκπαίδευσης πρέπει να αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της αναπτυξιακής προσπάθειας της Χώρας. Σήμερα το αντίστοιχο τμήμα της εκπαίδευσης υπολειτουργεί. Η Πολιτεία θα πρέπει να επανακαθορίσει, σε συνεννόηση με τα ΑΕΙ, το πλαίσιο διάρκειας σπουδών και τίτλων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι μερικά Τμήματα σε Πανεπιστήμια, κυρίως όμως σε ΤΕΙ, που παρουσιάζουν ισχνή ακαδημαϊκή οντότητα, μπορούν να μετατραπούν σε 3ετούς ή και 2ετούς διάρκειας. Θα αυξηθεί έτσι η ποικιλία «διαδρομών εκπαίδευσης» και αντίστοιχων τίτλων (και επαγγελματικών δικαιωμάτων), ώστε να βρίσκουν κατάλληλου επιπέδου και διαρκείας εκπαίδευση όλοι όσοι επιθυμούν να προχωρήσουν μετά το Λύκειο τις σπουδές τους. Επίσης, Τμήματα (κυρίως των ΤΕΙ) που βρίσκονται αποκομμένα γεωγραφικά θα μπορούσαν, εφόσον ισχύουν και άλλες προϋποθέσεις, να μετατραπούν σε επαγγελματικά «σχολεία» ανώτερης εκπαίδευσης υπό την αιγίδα του αντίστοιχου ΑΕΙ. Σημειώνεται ότι στον ν. 4009/11 (αρθρο 5 § λα) αναφέρονται προγράμματα σπουδών «σύντομου κύκλου» στα ΑΕΙ. Στην συγκεκριμένη προσπάθεια θα πρέπει να ληφθεί υπ’όψη η προβλεπόμενη ευθυγράμμιση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων με το αντίστοιχο Ευρωπαϊκό.
Διαχείριση του φοιτητικού πληθυσμού
Μείζον πρόβλημα των σπουδών στα ΑΕΙ αποτελεί ο υπερπληθυσμός των φοιτητών, όπως υπογραμμίζεται σε πολλές εκθέσεις αξιολόγησης. Προτείνεται τα Τμήματα να ορίζουν τον αριθμό των εισακτέων και τη βάση εισαγωγής, που σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι μεγαλύτερη του 10/20. Παράλληλα, θα πρέπει τα Τμήματα να μεριμνούν ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο «λιμνάζων» φοιτητικός τους πληθυσμός. Με τον τρόπο αυτό θα βελτιωθεί θεαματικά η ποιότητα σπουδών προς όφελος των φοιτητών και της κοινωνίας γενικότερα.
https://www.newsbeast.gr/
………………………………………………………………………………………………………….
Όλη η έκθεση (61 σελίδες ) της ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
Η έκθεση αξίζει να διαβαστεί ολόκληρη. Τα σημεία που πρέπει να επισημανθούν, κατά τη γνώμη μου, είναι τα παρακάτω: Στο 2ο μέρος της έκθεσης αναφέρεται:
Η υποβολή Εκθέσεων Εσωτερικής Αξιολόγησης των Ακαδημαϊκών Μονάδων των ΑΕΙ συνεχίστηκε μέχρι και τον Μάιο του 2013, με αποτέλεσμα να έχουν πλέον υποβληθεί μέχρι σήμερα 478 Εκθέσεις από το σύνολο των 520 ακαδημαϊκών Τμημάτων Α.Ε.Ι. (Το σύνολο αναφέρεται στα Τμήματα των Α.Ε.Ι. που απένειμαν τίτλο σπουδών προ της αναδιάρθρωσης του ακαδημαϊκού χάρτη της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης με το Σχέδιο ΑΘΗΝΑ, συμπεριλαμβανομένων των έξι Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών του Διεθνούς Πανεπιστημίου, καθώς και στα Γενικά Τμήματα και τα Κέντρα Ξένων Γλωσσών και Φυσικής Αγωγής των Α.Ε.Ι.). Πατήστε πάνω στις παρακάτω εικόνες για να μεγαλώσουν.
Τα συγκεντρωτικά στοιχεία της εξωτερικής αξιολόγησης κατ’ έτος φαίνονται στον παρακάτω πίνακα.
Στο 3ο μέρος της έκθεσης αναφέρεται:
Κατά τις αρχές του 2013 επιχειρήθηκε από την Πολιτεία περιορισμός της διασποράς των ΑΕΙ και των ομοειδών Τμημάτων μέσω του επονομαζόμενου Σχεδίου ΑΘΗΝΑ. Παρά τις σχετικές διακηρύξεις όμως, το εν λόγω σχέδιο δεν κατάφερε να εισάγει την απαιτούμενη γενναία μεταρρυθμιστική τομή στο χάρτη των ΑΕΙ της χώρας.
Παρατηρήσεις που είχαν διατυπωθεί στις σχεδόν 200 ολοκληρωμένες Εκθέσεις Εξωτερικής Αξιολόγησης:
Επίπεδο Πολιτείας – Γενικές παρατηρήσεις
– Περιορισμός της αδικαιολόγητης γεωγραφικής διασποράς των Α.Ε.Ι. και των Τμημάτων τους, καθώς και των άκριτων «πληθωριστικών» τάσεων σε πλήθος τμημάτων και κατευθύνσεων: (προτείνεται) Σχέδιο ΑΘΗΝΑ ΙΙ. -Αναθεώρηση των κριτηρίων εισαγωγής των φοιτητών με ευθύνη των Α.Ε.Ι. – Αποσαφήνιση της διακριτής ταυτότητας μεταξύ προγραμμάτων σπουδών των Τ.Ε.Ι. και εκείνων των Πανεπιστημίων, καθώς και των αντίστοιχων επαγγελματικών δικαιωμάτων. – Τόνωση της μεταλυκειακής επαγγελματικής κατάρτισης με αντίστοιχη αποφόρτιση των ΑΕΙ. – Ανάπτυξη ερευνητικής πολιτικής και ενίσχυση της χρηματοδότησης της έρευνας. – Καθορισμός συγκεκριμένων κριτηρίων για την κατανομή της χρηματοδότησης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. – Τήρηση της αναλογίας φοιτητών και μόνιμου διδακτικού προσωπικού στα Α.Ε.Ι. σύμφωνα με τις διεθνείς καλές πρακτικές – Αναβάθμιση και υποστήριξη των υποδομών διδασκαλίας και έρευνας. – Κάλυψη ελλείψεων σε τεχνικό προσωπικό.
Επίπεδο Ιδρύματος
– Καλύτερος συντονισμός και παρακολούθηση του εκπαιδευτικού έργου των διαφόρων ακαδημαϊκών Μονάδων. – Χάραξη ερευνητικής στρατηγικής, που θα περιλαμβάνει την οργάνωση, το συντονισμό και την παρακολούθηση του ερευνητικού έργου. – Ενίσχυση της κινητικότητας φοιτητών και προσωπικού μέσω συμμετοχής σε συνέδρια, μετακινήσεων για ερευνητικούς σκοπούς, φιλοξενίας ερευνητών από άλλα Ιδρύματα κλπ. – Θέσπιση της υποχρεωτικής παρακολούθησης των μαθημάτων από τους φοιτητές. – Ενδυνάμωση αμοιβαίων δεσμών συνεργασίας με επαγγελματικές ενώσεις και άλλα εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Επίπεδο Ακαδημαϊκής Μονάδας
Προγράμματα Σπουδών
– Ανάγκη αποσαφήνισης στόχων και εξορθολογισμού προγραμμάτων και «κατευθύνσεων» σε συνάρτηση με το εθνικό πλαίσιο προσόντων, τις απαιτήσεις της επιστήμης και τις ανάγκες της κοινωνίας. – Περιορισμός των «πληθωριστικών» τάσεων στον αριθμό των προσφερόμενων μαθημάτων, ιδιαίτερα των κατ’ επιλογήν. – Τήρηση υποχρεωτικής αλληλουχίας μαθημάτων, όπου αυτό απαιτείται.
Διδασκαλία
– Εισαγωγή σύγχρονης εκπαιδευτικής μεθοδολογίας, που θα ενισχύσει την ανάπτυξη ενεργού συμμετοχής στη μαθησιακή διαδικασία και της κριτικής σκέψης. – Λελογισμένη ενίσχυση της χρήσης νέων τεχνολογιών και σοβαρή ενδυνάμωση της χρήσης πολλαπλής βιβλιογραφίας, κατά περίπτωση. – Προσφορά συμβουλευτικής στήριξης. – Εξορθολογισμός της μεθόδου αξιολόγησης της επίδοσης των φοιτητών σε όλη τη διάρκεια των σπουδών τους
Έρευνα
– Χάραξη ερευνητικής πολιτικής σε επίπεδο ακαδημαϊκής μονάδας. – Σύνδεση της έρευνας με την εκπαιδευτική διαδικασία. – Ανάπτυξη συνεργασιών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. – Τόνωση των ερευνητικών δυνατοτήτων στο νέο προσωπικό
Διοικητική υποστήριξη και Υποδομές
– Εκσυγχρονισμός διοικητικών υπηρεσιών με ενίσχυση των προγραμμάτων επιμόρφωσης και της χρήσης σύγχρονων τεχνολογικών μέσων. -Βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων υποδομών σε επίπεδο Τμήματος ή και Α.Ε.Ι. με άρση των αποκλειστικών στεγανών. – Περισσότερη ενημέρωση και καθοδήγηση ως προς την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων.
Στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΤΟΥ ΧΑΡΤΗ ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ προτείνονται δράσεις/προυποθέσεις για την αναβάθμιση της ανώτατης εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Αυτές σχετίζονται με:
–Φυσικό μέγεθος και διάρθρωση ΑΕΙ: « >Ελάχιστη «κρίσιμη μάζα» φοιτητικού πληθυσμού. > Ελάχιστος αριθμός Σχολών. > Ελάχιστος αριθμός αυτοτελών ακαδημαϊκών μονάδων. > Ελάχιστος αριθμός Τμημάτων ανά Σχολή. > Ελάχιστος αριθμός ΔΕΠ/ΕΠ. »
–Χωροταξική κατανομή: «Θεραπεία αδικαιολόγητης διασποράς/επιστημονικής απομόνωσης Τμημάτων ή και ΑΕΙ.» –Γνωστικό αντικείμενο: «Θεραπεία υπερβολικού αριθμού (ταυτόσημων ή παρεμφερών) Τμημάτων ή προγραμμάτων σπουδών (σε όλο το εύρος της Ανώτατης Εκπαίδευσης). -Ποιότητα/βιωσιμότητα Τμημάτων Συμπληρωματικές παρεμβάσεις: (α) Τόνωση της μεταλυκειακής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την εισαγωγή διακριτών εκπαιδευτικών διαδρομών. (β) Διαχείριση του φοιτητικού πληθυσμού. «Μείζον πρόβλημα των σπουδών στα ΑΕΙ αποτελεί ο υπερπληθυσμός των φοιτητών, όπως υπογραμμίζεται σε πολλές εκθέσεις αξιολόγησης. Προτείνεται τα Τμήματα να ορίζουν τον αριθμό των εισακτέων και τη βάση εισαγωγής, που σε κάθε περίπτωση πρέπει να είναι μεγαλύτερη του 10/20. Παράλληλα, θα πρέπει τα Τμήματα να μεριμνούν ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο «λιμνάζων» φοιτητικός τους πληθυσμός. Με τον τρόπο αυτό θα βελτιωθεί θεαματικά η ποιότητα σπουδών προς όφελος των φοιτητών και της κοινωνίας γενικότερα».
ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΤΗΣ Α.ΔΙ.Π ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ «ΑΘΗΝΑ»
1. Γενικές παρατηρήσεις
1.1. Οι διατυπωμένοι γενικοί στόχοι του Σχεδίου ΑΘΗΝΑ, που αφορούν την ανάπτυξη θεματικών θυλάκων αριστείας, την επίτευξη οικονομιών κλίμακας, την προώθηση της έρευνας και καινοτομίας και την ανάπτυξη ανταγωνιστικού ανθρώπινου δυναμικού στον ευρωπαϊκό χώρο με συγχωνεύσεις Ιδρυμάτων και Τμημάτων συγγενών ως προς το γνωστικό αντικείμενο είναι αναμφισβήτητα ορθοί. Η επίτευξη όμως των στόχων αυτών προϋποθέτει: α) την ύπαρξη εθνικής αναπτυξιακής στοχοθεσίας, η οποία δεν υφίσταται, και β) την ύπαρξη εθνικής στρατηγικής έρευνας και καινοτομίας, η οποία επίσης δεν υφίσταται, ενώ και η χρηματοδότηση της έρευνας την τελευταία δεκαετία έχει διαρκώς φθίνουσα πορεία. 1.2. Το Σχέδιο ΑΘΗΝΑ δεν συνοδεύεται από διατυπωμένη συλλογιστική της προσέγγισης του προβλήματος με στοχοθεσία και μεθοδολογία επίτευξής της. Τα κριτήρια και τα συνοδά μέτρα που εισηγήθηκε ήδη η Α.ΔΙ.Π., ορισμένα των οποίων έχουν περιληφθεί στις επιστολές του Υπουργείου για έκφραση γνώμης, δεν φαίνεται να υιοθετήθηκαν ή να εφαρμόσθηκαν με συνέπεια και καθολικότητα. Επομένως, η πρόταση του Σχεδίου αφορά τμήμα μόνον των αναγκαίων παρεμβάσεων στα Α.Ε.Ι. και δεν αποτελεί μέρος ενός δομημένου και διαρθρωμένου συνολικού μεταρρυθμιστικού σχεδίου. Καθώς κάθε μεταρρύθμιση – και μάλιστα στον χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης – επιφέρει αναπόφευκτα δυσμενείς επιπτώσεις, μικρής ή μεγάλης κλίμακας στους εμπλεκομένους, θα ήταν σκόπιμο να εξεταστεί κατά πόσον το γενικότερο όφελος, που επιτυγχάνεται από το προτεινόμενο Σχέδιο, αντισταθμίζει τις επιπτώσεις αυτές, προκειμένου να μη κινδυνεύει το εγχείρημα να χαρακτηρισθεί ως «μια χαμένη ευκαιρία».
1.3. Το όλο εγχείρημα παραγωγής του Σχεδίου δεν χαρακτηρίζεται από ενιαία εφαρμογή των κριτηρίων. Η υπολογιζόμενη αύξηση του αριθμού των εισακτέων στα Πανεπιστήμια και μείωσή τους στα Τ.Ε.Ι. δεν φαίνεται να συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας των ΑΕΙ αλλά ούτε και στην εξυπηρέτηση των αναγκών της χώρας. 1.4. Ένα μακρόπνοο σχέδιο μεταρρύθμισης του χάρτη των Α.Ε.Ι. οφείλει να εξυπηρετεί τόσο τους εθνικούς αναπτυξιακούς στόχους όσο και να αρθρώνεται αρμονικά στην στρατηγική εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας της χώρας. Με δεδομένη την έλλειψη ρητώς διατυπωμένου κειμένου εθνικής στρατηγικής έρευνας και καινοτομίας, καθώς και εθνικής αναπτυξιακής στοχοθεσίας, η Α.ΔΙ.Π. εκτιμά ότι η εκπόνηση του Σχεδίου αναδιάρθρωσης των Α.Ε.Ι. θα έπρεπε να ξεκινήσει απαντώντας στο κεντρικό ερώτημα «Πόσα Α.Ε.Ι. έχει ανάγκη η χώρα;», το οποίο προς το παρόν παραμένει μετέωρο. Οι προτάσεις του Σχεδίου ΑΘΗΝΑ οδηγούν σε μικρή μόνο μείωση του σημερινού αριθμού των Ιδρυμάτων από 40 σε 34. Η συνεπής όμως εφαρμογή των κριτηρίων θα αποδείκνυε, ότι η προτεινόμενη από το Σχέδιο μείωση του αριθμού των Α.Ε.Ι. της χώρας δεν είναι όσο θα έπρεπε τολμηρή.
2. Επίπεδο Ιδρυμάτων
2.1. Ως προς την συγχώνευση Ιδρυμάτων, θεωρούμε ότι κατ’ αρχήν πρόκειται για σωστό στόχο του Σχεδίου ΑΘΗΝΑ, θα πρέπει όμως η εφαρμογή του να επεκταθεί και σε όσα Ιδρύματα δεν πληρούν τις προϋποθέσεις που έθεσε η Α.ΔΙ.Π. από άποψη αριθμού Τμημάτων και φοιτητών. Παράλληλα διαπιστώνεται ότι εν γένει η κατάσταση που προκύπτει μετά την συγχώνευση δεν πληροί τα κριτήρια μεγέθους, εύρους επιστημονικών πεδίων και χωρικής διασποράς. Η Αρχή μπορεί, αν της ζητηθεί, να προετοιμάσει εναλλακτικές επιλογές, που θα πληρούν τα κριτήρια και θα εξυπηρετούν καλύτερα τους γενικούς στόχους του Σχεδίου, και είναι στη διάθεση της Πολιτείας για αναζήτηση σε κάθε περίπτωση της βέλτιστης λύσης σε συνεργασία με τα αντίστοιχα Α.Ε.Ι. 2.2. Στόχος του ομόσπονδου Πανεπιστημίου «Αδαμάντιος Κοραής», σύμφωνα με το Σχέδιο ΑΘΗΝΑ, είναι να εξελιχθεί σε κόμβο αριστείας, να επιτευχθεί οικονομία κλίμακας και να ανταποκριθεί στις αναπτυξιακές προτεραιότητες της χώρας. Όμως στο Σχέδιο ΑΘΗΝΑ εξακολουθεί να παραμένει η ίδια ανορθολογική φιλοσοφία με την υπάρχουσα κατάσταση, αφού διατηρούνται το Οικονομικό Πανεπιστήμιο, το Πάντειο Πανεπιστήμιο και το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, παρά τη μεγάλη συνάφεια γνωστικών αντικειμένων (και παρά το γεγονός ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί σημαντική οικονομία κλίμακας μέσω συγχώνευσης ομοειδών ή και παρεμφερών Τμημάτων). Η Α.ΔΙ.Π. εκτιμά ότι η υπερ-διοίκηση του ομόσπονδου Πανεπιστημίου «Αδαμάντιος Κοραής» θα έχει εκ των πραγμάτων χαλαρή σχέση με τα επί μέρους ανταγωνιστικά, σε επίπεδο προσφερόμενων γνωστικών αντικειμένων, Ιδρύματα και ελάχιστες δυνατότητες ουσιαστικής παρέμβασης. Η ιδέα της ομοσπονδίας θα επιφέρει πρόσθετες γραφειοκρατικές αρρυθμίες και κόστος χωρίς αντίστοιχο ακαδημαϊκό όφελος.
3. Επίπεδο Ακαδημαϊκών Μονάδων/Τμημάτων
3.1. Ως προς το γενικότερο ζήτημα της συγχώνευσης και κατάργησης Τμημάτων, και ειδικότερα ως προς το θέμα συγχωνεύσεων Τμημάτων ομοειδών γνωστικών αντικειμένων, αυτό ως θέμα πρωτίστως ακαδημαϊκό, θα έπρεπε να είναι κατά κύριο λόγο στην αρμοδιότητα των ΑΕΙ. Το Σχέδιο ΑΘΗΝΑ ωστόσο προβαίνει σε πολυάριθμες συγχωνεύσεις και καταργήσεις Τμημάτων, χωρίς μάλιστα να έχει λάβει υπ’ όψη ακαδημαϊκές προϋποθέσεις, οικονομίες κλίμακας και πρόδηλους εθνικούς αναπτυξιακούς στόχους. 3.2. Παρατηρείται ανισοκατανομή ως προς την εφαρμογή των ακαδημαϊκών κριτηρίων μεταξύ Ιδρυμάτων της περιφέρειας και του κέντρου, όπως και μεταξύ Πανεπιστημίων και Τεχνολογικών Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Έτσι καταργούνται ή συγχωνεύονται Τμήματα Τεχνολογικής Εκπαίδευσης στο κέντρο, τα οποία πληρούν όλα τα τεθέντα ακαδημαϊκά κριτήρια, αν και παραμένουν περιφερειακά Τμήματα, πολλές φορές ως Παραρτήματα, τα οποία δεν πληρούν τα περισσότερα από τα κριτήρια αυτά, ενώ τόσο στο κέντρο όσο και στην περιφέρεια διατηρούνται, σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, ταυτόσημα μεταξύ τους Τμήματα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης.
4. Συμπεράσματα
4.1. Η απορρόφηση των Τμημάτων, που προβλέπεται στο Σχέδιο, παρ’ όλον ότι φαίνεται ότι βρίσκεται προς την σωστή κατεύθυνση, δεν είναι δυνατόν να σχολιαστεί ουσιαστικά, λόγω των δομικών ελλείψεων που διατηρούνται στο σύστημα των Α.Ε.Ι. και μετά την εφαρμογή του Σχεδίου. Θα έπρεπε να προηγηθούν παρεμβάσεις στο σύνολο του συστήματος υποδοχής των Τμημάτων πριν αποφασιστούν οι όποιες απορροφήσεις, καταργήσεις ή και ιδρύσεις Τμημάτων, καθώς και η χωροθέτησή τους. Η κεντρική ιδέα γύρω από την οποία διαμορφώθηκε το Σχέδιο ΑΘΗΝΑ ήταν να εξουδετερωθεί η πολυδιάσπαση του ακαδημαϊκού ιστού με συνέργειες και συνενώσεις, ώστε να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις του μέλλοντος με δυνατότητες διάκρισης και εν τέλει αριστείας. Εν τούτοις, η συνολική πρόταση του Σχεδίου διατηρεί τη μη ορθολογική διάταξη και απομόνωση των ακαδημαϊκών δυνάμεων. Όσον αφορά την μείωση του αριθμού των Τμημάτων, παρά το γεγονός ότι είναι επιθυμητή, δεν μπορεί να αποτελέσει αυτοσκοπό και δεν θα αποδώσει τα αναμενόμενα, αν το πλέγμα των Ιδρυμάτων δεν είναι σε «θέση μάχης» με δομική και λειτουργική επάρκεια. 4.2. Θα έπρεπε να αντιμετωπισθούν εκ των προτέρων, ή έστω παράλληλα με την εκπόνηση του Σχεδίου, βασικά θέματα που είχαν επισημανθεί εκ μέρους της Α.ΔΙ.Π., όπως η αποσαφήνιση του ρόλου των Τ.Ε.Ι. ως πυλώνων Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, η οριστικοποίηση του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων και η ορθολογική διαχείριση του αριθμού των φοιτητών και μελλοντικών εργαζομένων. Επισημαίνουμε ότι η χώρα έχει ένα από τους χαμηλότερους λόγους αποφοιτούντων προς εισερχόμενους φοιτητές. Αποφάσεις επί των πιο πάνω θεμάτων θα διευκόλυναν την εισαγωγή διακριτών εκπαιδευτικών διαδρομών μεταλυκειακής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ως εναλλακτικών του σημερινού περίπου «μονοδρόμου» των αποφοίτων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, και θα έδιναν υγιείς λύσεις σε ορισμένες παρεμβάσεις του όποιου σχεδίου αναδιάρθρωσης των Α.Ε.Ι. 4.3. Οι κοινωνικο-οικονομικές επιπτώσεις του Σχεδίου ΑΘΗΝΑ είναι δύσκολο να εκτιμηθούν από την Α.ΔΙ.Π., δεδομένου του μεγέθους των επιπτώσεων κοινωνικά, χρονικά και γεωγραφικά αλλά και λόγω της έλλειψης στρατηγικών στόχων, οι οποίοι προσδιορίζουν τη βάση αξιολόγησης. Η τρέχουσα χρηματο-οικονομική εξοικονόμηση που πιθανώς αναμένεται στην Ανωτάτη Παιδεία από την εφαρμογή του Σχεδίου μάλλον θα είναι εξαιρετικά μικρή, αφού ο αριθμός φοιτητών και Καθηγητών δεν διαφοροποιείται σημαντικά. Επομένως οι αναμενόμενες μειώσεις χρηματοδότησης δεν θα αντισταθμίζονται από αντίστοιχη επίτευξη μειώσεων του κόστους, αλλά θα οδηγούν μαθηματικά σε συρρίκνωση των οικονομικών διαθεσίμων των Ιδρυμάτων και μείωση των προσφερόμενων υπηρεσιών. 4.4. Εν κατακλείδι, η Α.ΔΙ.Π έχει την άποψη ότι το Σχέδιο ΑΘΗΝΑ, όπως προτείνεται από το Υπουργείο, αποτελεί ένα πρώτο βήμα προς την σωστή μεν κατεύθυνση αλλά με πολλές αδυναμίες, η κυριότερη των οποίων αφορά την μη συνεπή και ομοιόμορφη εφαρμογή κριτηρίων, η οποία είναι και απαραίτητη προϋπόθεση για την εξασφάλιση της συναίνεσης και ενεργού συμμετοχής των Ιδρυμάτων. Η Αρχή πιστεύει ότι επιβάλλεται να καταλήξει η Πολιτεία το ταχύτερο σε ένα συνολικό σχέδιο προοπτικής με βάση τα κριτήρια που έχουν τεθεί, το οποίο θα μπορεί να εφαρμοστεί σε φάσεις, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο.
Καλοδήμος Δ.
Υπεύθυνος
ΣΕΠ ΚΕΣΥΠ Λαμίας
