Ο χειρότερος προϋπολογισμός και για την Παιδεία
Χρήστος Πιλάλης
δάσκαλος, μέλος της Επιτροπής Ελέγχου του Κυβερνητικού
Έργου για την Παιδεία του ΣΥΡΙΖΑ
Η παρούσα κυβέρνηση συνεχίζει το καταστροφικό έργο των προκατόχων της δίνοντας τον προϋπολογισμό για το 2014. Σε μια περίοδο βαθιάς οικονομικής κρίσης και τραγικής εξαθλίωσης για τα πλατιά λαϊκά στρώματα η συγκυβέρνηση της υποταγής κατέθεσε ένα προϋπολογισμό βαρβαρότητας με πρόσθετους φόρους, κόβοντας με τσεκούρι τις κρατικές δαπάνες ενώ συνεχίζει το ξεπούλημα με τις αποκρατικοποιήσεις.
Οι δαπάνες που προτείνονται από την κυβέρνηση για την παιδεία είναι οι μικρότερες όλων των προηγούμενων ετών. Τα σχετικά αριθμητικά στοιχεία που καταγράφονται στον κρατικό προϋπολογισμό δεν έχουν υποστεί μια αναλογική μείωση σε σχέση με τον υπόλοιπο προϋπολογισμό και αποτυπώνουν – την ορατή σε όλους άλλωστε – απόλυτη διάλυση σε όλες τις βαθμίδες της Παιδείας. Ο προϋπολογισμός αποτελεί όπως και ο προηγούμενος (αυτός του 2013) τον μακράν χειρότερο προϋπολογισμό για την παιδεία σε όλη την Ευρώπη και από τους χειρότερους στον κόσμο. Οι δαπάνες για την παιδεία προβλέπονται για λιγότερο από το 2,7% του ΑΕΠ, όταν ο μέσος όρος των αντίστοιχων δαπανών στην Ευρώπη βρίσκεται σχεδόν στο 5% του μέσου ΑΕΠ.
Οι αμείλικτοι αριθμοί
Σε απόλυτους αριθμούς, τα συμπεράσματα που εξάγουμε είναι βάσει των αριθμητικών στοιχείων που εκτιμά το Υπουργείο στις 21 Νοέμβρη 2013. Ενδιαφέροντα συμπεράσματα μπορούμε να εξάγουμε συγκρίνοντας τις μειώσεις κατά τη διετία 2012 – 2014, όπου οι δαπάνες για την παιδεία θα υποστούν μείωση τουλάχιστον 12,18% , αν υλοποιηθούν οι προβλέψεις για το 2014 και δεν υπάρχει περαιτέρω μείωση. Γιατί οι προβλέψεις των κρατικών προϋπολογισμών διαψεύδονται και πάντα προς το χειρότερο για τους πολίτες. Στη 5ετία 2009 – 2014 η μείωση των δημόσιων δαπανών για την παιδεία θα είναι τουλάχιστον 32,22% (αν επαναλαμβάνουμε υλοποιηθεί ο νέος προϋπολογισμός), ποσοστό που δείχνει την πλήρη διάλυση της παιδείας από τις νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις. Τραγικές είναι οι μειώσεις σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης με μεγαλύτερη αυτή της Ανώτατης Εκπαίδευσης που το διάστημα 2012-2014 θα ξεπεράσει το 25%.
Οι δημόσιες δαπάνες για την Α΄ θμια εκπαίδευση στην καλύτερη των περιπτώσεων θα παραμείνουν στάσιμες για το 2014, στα ίδια επίπεδα με αυτές του 2013 αλλά 81 εκατομμύρια λιγότερες από του 2012. Προβλέπεται μεγάλη μείωση 216 εκατομμυρίων στις δαπάνες της Β΄θμιας εκπαίδευσης, ως αποτέλεσμα της διάλυσης της Τεχνικής Εκπαίδευσης, με τις διαθεσιμότητες των εκπαιδευτικών και την απομάκρυνση περίπου 20.000 μαθητών από αυτά. Οι καταστροφικές επιπτώσεις του σχεδίου ΄΄Αθηνά΄΄ για τα Πανεπιστήμια αποτυπώνονται στον προϋπολογισμό με την μείωση τουλάχιστον κατά 132 εκατομμύρια των δαπανών για την Ανώτατη εκπαίδευση σε σχέση με το 2013 και 284 εκατομμύρια σε σχέση με το 2012. Θα υπάρξει μείωση των δαπανών για τη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης κατά 3 εκατομμύρια, μείωση για τη ΓΓ Έρευνας και Τεχνολογίας κατά 8 εκατομμύρια σε σχέση με το 2013 και κατά 27 εκατομμύρια σε σχέση με το 2012. Προβλέπεται μεγάλη μείωση κατά 142 εκατομμύρια στην Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση σε σχέση με το 2013 κατά το οποίο υπήρξαν πολλές εξωτερικές αξιολογήσεις των Πανεπιστημίων. Σε ότι αφορά τις εισιτήριες εξετάσεις για την Ανώτατη Εκπαίδευση, προβλέπεται εκτόξευση του σχετικού κονδυλίου σε σχέση με πέρσι, όταν από τα 2 περίπου εκατομμύρια προϋπολογίζονται 6 για το 2014, ενώ από το 2012 η αντίστοιχη αύξηση είναι της τάξης του 180%. Ένας πιθανός λόγος αυτής της αύξησης είναι ότι με τον νέο νόμο για την «Αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης» θεσπίζονται εξετάσεις πανελλαδικού τύπου για τις τρεις τάξεις του λυκείου, ενώ θεσμοθετείται και η Ανεξάρτητη Αρχή Εξετάσεων. Επίσης μέχρι και φέτος την ευθύνη για τη μετάδοση των θεμάτων στις πανελλαδικές εξετάσεις είχε η κρατική ΕΡΤ, δεν ξέρουμε όμως ποιος θα την έχει το 2014 και αν θα πληρωθεί γι΄αυτό.
Μεταξύ άλλων μειώνεται κατά 9 περίπου εκατομμύρια ευρώ το κονδύλι για τις δαπάνες εκπαίδευσης ελληνοπαίδων εξωτερικού. Μετά από τις συνεχείς περικοπές σε δομές και αμοιβές εκπαιδευτικών, η νέα αυτή μείωση θα οδηγήσει το 2014 την εκπαίδευση ελληνοπαίδων του εξωτερικού σε πρακτικό μαρασμό.
Οι ΄΄διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις΄΄
Ο καταστροφικός και για την παιδεία προϋπολογισμός, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του θα υλοποιήσει μεταξύ άλλων 35 ΄΄διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις΄΄ για την παιδεία της περιόδου 2013-14. Μεταξύ αυτών είναι η αύξηση (!) των ολοήμερων Δημοτικών Σχολείων με Ενιαίο Αναμορφωμένο Πρόγραμμα σπουδών. Και αυτό γράφεται στον προϋπολογισμό την ίδια ώρα που οι μνημονιακές πολιτικές της κυβέρνησης οδήγησαν στην αναστολή της λειτουργίας των ολοήμερων σχολείων ανά την επικράτεια λόγω έλλειψης προσωπικού. Πολλά λειτουργούν υποστελεχωμένα, δεχόμενα μόνο μαθητές Α’ και Β’ Δημοτικού ή ορισμένες ώρες και όχι σε πλήρες ωράριο, χωρίς δασκάλους, αλλά με συμπλήρωμα ωρών από εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων, με αποτέλεσμα να ανατραπεί ο προγραμματισμός χιλιάδων γονιών, που είχαν αιτηθεί τη φοίτηση των παιδιών τους στα ολοήμερα από τον Ιούνιο.
Σήμερα τα δημοτικά σχολεία του αναμορφωμένου προγράμματος είναι 1.165. Με βάση όμως τις πρόσφατες εγκυκλίους, οι μαθητές των σχολείων αυτών δεν δικαιούνται κανένα δάσκαλο. Αν λειτουργήσει ολοήμερο τμήμα θα είναι από τις όποιες διαθέσιμες ώρες είτε των δασκάλων είτε των εκπαιδευτικών ειδικοτήτων. Διαθέσιμες όμως ώρες δεν υπάρχουν πλέον και η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας, με βάση τα στοιχεία που έλαβε από τις διευθύνσεις εκπαίδευσης, καταγγέλλει ότι λείπουν περίπου 1.300 καθηγητές Αγγλικών, Μουσικής και Φυσικής Αγωγής. Είναι σαφές λοιπόν ότι στην πλειοψηφία των σχολείων του Αναμορφωμένου Προγράμματος δε λειτουργεί ολοήμερο. Ως διαρθρωτική μεταρρύθμιση αναφέρεται η υλοποίηση 1676 συγχωνεύσεων σχολικών μονάδων!
Είναι η συνέχεια του έργου διάλυσης που ξεκίνησε η κυρία Διαμαντοπούλου με τις 2000 καταργήσεις και συγχωνεύσεις . Όμως το σχολείο οφείλει να είναι οργανικά ενταγμένο στην τοπική κοινωνία. Επιτελεί όχι μόνο παιδαγωγικούς στόχους αλλά και στόχους κοινωνικοποίησης. Πως όμως θα γίνει αυτό με σχολεία-τέρατα που θα προκύψουν από συγχωνεύσεις, όπου οι μαθητές θα αναγκαστούν να κινηθούν έξω από τη γειτονιά τους; Οι γονείς, οι οποίοι δίκαια αντιδρούν, διαδραματίζουν έναν σημαντικό ρόλο στη λειτουργία του σχολείου. Η τακτική ενημέρωσή τους και η ενεργητική συμμετοχή τους στη σχολική ζωή, ιδίως στο Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό, είναι ζωτικής σημασίας προϋποθέσεις καλής λειτουργίας του σχολείου. Η συμμετοχή αυτή αδυνατίζει όταν το σχολείο βρίσκεται σε απόσταση από την τοπική κοινωνία. Το σχολείο αποξενώνεται από τους γονείς με αποτέλεσμα να ενισχύονται στο παιδί συναισθήματα ανασφάλειας και άγχους, που εκφράζονται με αρνητική στάση απέναντι στο σχολείο. Με τις συνενώσεις προστίθενται και άλλα πολυπληθή σχολεία στα ήδη υπάρχοντα. Σε τέτοια σχολεία οι έρευνες δείχνουν διεθνώς ότι ενισχύονται, εκτός των αρνητικών συναισθημάτων, τα περιστατικά μαθητικής παραβατικότητας και βίας. Η πολιτική των συνενώσεων δημιουργεί την υποχρέωση στα παιδιά να μετακινούνται καθημερινά σε μικρές ή μεγάλες αποστάσεις συχνά κάτω από δύσκολες συνθήκες. Τα προβλήματα αυξάνονται στην περίπτωση παιδιών με αναπηρίες, ή ειδικές ανάγκες. Γι΄αυτό το λόγο κάθε προγραμματισμός συγχωνεύσεων ή καταργήσεων ειδικών σχολείων επιβάλλεται να αποτραπεί.
Όπως άλλωστε επιβάλλεται να αποτραπεί το Σάββατο η ψήφιση του αυτού προϋπολογισμού.
Άρθρο μου για τον Προϋπολογισμό και την παιδεία στη σημερινή έντυπη έκδοση της εφημερίδας ΄΄ Ποντίκι ΄΄
alfavita.gr
