Η εντατικοποίηση, τα φροντιστήρια, τα ιδιαίτερα και η… οικονομική θηλιά γύρω από την οικογένεια του υποψήφιου εισακτέου
Της Μαριλης Μαργωμενου
Αυτές τις μέρες παραδοσιακά ξεκινάει η αναζήτηση. «Αν πας στην Α΄, στη Β΄ ή στη Γ΄ Λυκείου, τώρα είναι η ώρα να ψάξεις φροντιστήριο», μου λέει η Μαριλένα, που έχει νωπή την εμπειρία των Πανελλαδικών. «Ρωτάς συμμαθητές, γνωστούς σου που πέρασαν, πιάνεις τα τηλέφωνα, παίρνεις προσφορές από φροντιστήρια, βλέπεις καθηγητές στο σπίτι…». Το κάνει να μοιάζει πολύ μπερδεμένο, «αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι», λέει. «Το μπερδεμένο είναι να βρεις τα λεφτά να πληρώσεις ό,τι διαλέξεις». Κι αυτό καλύτερα απ’ όλους το ξέρουν οι γονείς της Μαριλένας, που για να μπει τελικά στο Πάντειο, έκανε τρία χρόνια φροντιστήριο.
Πέρυσι, στην αρχή της σχολικής χρονιάς, ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών Φροντιστών Αττικής κατέληξε πως τα φροντιστηριακά μαθήματα κοστίζουν κατά μέσο όρο 2.800 ευρώ για την Α΄ Λυκείου, 3.000-3.500 ευρώ για τη Β΄ Λυκείου αναλόγως την κατεύθυνση και περίπου 4.000 ευρώ για τη Γ΄ Λυκείου. Πράγμα που δικαιολογεί τα ευρήματα της άλλης έρευνας, αυτής που έκανε ο Συνήγορος του Παιδιού το 2012: το 33% των 1.211 μαθητών γυμνασίου και λυκείου που ρωτήθηκαν είπε πως αναγκαστικά θα περιορίσει ή θα διακόψει το φροντιστήριο λόγω της κρίσης. Καθώς όλα στην (παρα)παιδεία μοιάζουν με αλυσιδωτή αντίδραση, η ανέχεια των οικογενειών οδηγεί σε ατελείωτα παζάρια ανάμεσα σε γονείς και φροντιστές.
«Εχω τρία παιδιά, πώς θα μου έλεγε όχι;», κάνει ο Νίκος Τ. όταν τον ρωτάω πώς πέτυχε μείωση 20% στα δίδακτρα του φροντιστηρίου στην Ηλιούπολη. Ο Νίκος έχει τους δύο γιους και την κόρη του στο φροντιστήριο. «Στο Περιστέρι», μου λέει, «που μένει ο ξάδελφός μου, ο ένας στους τέσσερις γονείς στη μέση της χρονιάς σταματάει να πληρώνει. Πέρυσι το καλοκαίρι μαζεύτηκαν 4-5 πατεράδες μαζί και πήγαν στον φροντιστή και του είπαν “ρίξε τα δίδακτρα ή φεύγουμε όλοι μαζί”. Και πέτυχαν 30% έκπτωση!». Αλλά στα χαρτιά, οι ονομαστικές τιμές παραμένουν. Στην Αθήνα τα 400 ευρώ τον μήνα για τη Γ΄ Λυκείου θεωρούνται λογική τιμή, ενώ στη Θεσσαλονίκη τα κεντρικά φροντιστήρια ζητούν περίπου 350 ευρώ. Σε μικρότερες πόλεις, όπως η Δράμα, το ποσό πέφτει στα 250 ευρώ τον μήνα. Και σ’ αυτά, προστίθεται και το κόστος για το έξτρα «θερινό πρόγραμμα», δηλαδή για φροντιστήριο από Ιούλιο έως Αύγουστο, που κοστίζει από 300 ευρώ έως 700, αναλόγως της τάξης και του φροντιστηρίου.
Αλλά βέβαια, υπάρχουν και τα ιδιαίτερα. Οι τιμές μπορεί να έχουν πέσει σε σχέση με τρία χρόνια πριν, τότε που το συνηθισμένο ήταν ο καθηγητής να πληρώνεται 30 ευρώ την ώρα, αλλά ακόμα κι έτσι, λίγοι γονείς μπορούν να αντεπεξέλθουν. Στις αγγελίες υπάρχουν προσφορές για 10 ευρώ την ώρα στις πρώτες τάξεις του λυκείου και 12 ευρώ στη Γ΄ Λυκείου. «Αλλά αυτό δεν ισχύει για τους περιζήτητους καθηγητές», λέει η Αλίκη Δ., που κάνει ιδιαίτερα σε μαθητές λυκείου εδώ και εννέα χρόνια. Τη ρωτάω πόσες ώρες τον μήνα χρειάζεται να κάνει ένα παιδί μάθημα για να περάσει. «Τουλάχιστον 4 ώρες την εβδομάδα», μου απαντά. «Και μιλάμε για ένα μάθημα μόνο».
Τα ιδιαίτερα
«Οι πιο πολλοί που μπλέκουν με τα ιδιαίτερα “παίζουν” στα 1.000-1.500 ευρώ τον μήνα», λέει ο Στέφανος Κ. που την επόμενη χρονιά θα δώσει Πανελλαδικές. «Ενας φίλος μου έδινε όλη τη χρονιά εφέτος 30 ευρώ την ώρα», λέει ο ίδιος. «Δηλαδή 600 ευρώ τον μήνα για ένα μάθημα μόνο». Τον ρωτάω εκείνος τι σκέφτεται να κάνει του χρόνου. «Ο αδελφός μου εφέτος πλήρωνε στο φροντιστήριο 250 ευρώ στη Γ΄ Λυκείου», απαντά ο νεαρός. «Αλλά ήταν ειδική τιμή, ο πατέρας μας είχε φίλο έναν καθηγητή. Κανονικά θα δίναμε 450 ευρώ».
Ομως, παρότι η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, υπάρχει πάντα ο μέσος όρος: ένα παιδί που πάει σε δημόσιο σχολείο στην Αθήνα κάνει φροντιστήριο απ’ την Α΄ ώς τη Γ΄ Λυκείου και την τελευταία χρονιά πριν δώσει εξετάσεις, κάνει έξτρα μαθήματα και το καλοκαίρι. Οι γονείς αυτού του παιδιού συνολικά θα πληρώσουν (μέσος όρος) για την Α΄ Λυκείου 2.800 ευρώ, για τη Β΄ Λυκείου 3.200 ευρώ, για τη Γ΄ Λυκείου 4.000 ευρώ και για τα θερινά μαθήματα περίπου 500 ευρώ ακόμα. Δηλαδή συνολικά 10.500 ευρώ, από την πρώτη ημέρα που θα πάει το παιδί τους στο λύκειο μέχρι την τελευταία ημέρα που θα δώσει πανελλαδικές εξετάσεις. Αν πάλι αντέχει ο προϋπολογισμός τους να πληρώνουν ιδιαίτερα μαθήματα, με 20 ευρώ την ώρα και 11 ώρες ιδιαίτερα στην Α΄ Λυκείου, 13 ώρες στη Β΄ και 15 ώρες στη Γ΄ Λυκείου, η προετοιμασία συνολικά θα φτάσει τις 30.000 ευρώ.
55.000 σε ιδιωτικό και ιδιαίτερα!
Φυσικά, ό,τι κι αν διαλέξουν οι γονείς, τίποτε δεν εξασφαλίζει την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο. «Ο αδελφός ενός φίλου μου», λέει η Μαριλένα, «πήγαινε σε ιδιωτικό σχολείο, με ιδιαίτερα από την Α΄ Λυκείου. Τελικά δεν μπήκε, και τον έστειλαν στο Μάντσεστερ να σπουδάσει Δημόσιες Σχέσεις».
Για τον προϋπολογισμό της οικογένειας, όλα αλλάζουν αν αντί για δημόσιο σχολείο το παιδί πάει σε ιδιωτικό. Εκεί τα δίδακτρα ξεκινούν από 4.000 ευρώ και μπορεί να φτάσουν έως και τις 12.000 ευρώ Για πολλούς γονείς το φορτίο είναι δυσβάσταχτο. Ετσι, πολλά ιδιωτικά ανακοίνωσαν εκπτώσεις της τάξης του 10% και επιπλέον μείωση από 5% έως 8% σε όσους πληρώνουν όλη τη χρονιά προκαταβολικά.
Αλλά ακόμα κι έτσι, το ποσόν που θα δώσει μια οικογένεια για να μπει ένα παιδί στο πανεπιστήμιο «μέσω ιδιωτικού» σχολείου είναι τεράστιο. Αν πάρουμε ένα μέσο ιδιωτικό σχολείο, που κοστίζει 8.000 ευρώ τον χρόνο, η τριετής φοίτηση για τις τάξεις του λυκείου θα φτάσει τις 24.000 ευρώ. Σε αυτά προστίθεται το κόστος του φροντιστηρίου για τρία χρόνια (περίπου 10.000 ευρώ), συν τα θερινά μαθήματα τριών ετών (1.000 ευρώ), με τα οποία ξεπερνάμε το συνολικό ποσόν των 35.000 ευρώ! Εκτός κι αν ο υποψήφιός μας αντί για φροντιστήριο κάνει ιδιαίτερα, οπότε η προετοιμασία του θα κοστίζει τουλάχιστον 10.000 ευρώ τον χρόνο. Δηλαδή συνολικά, 55.000 χιλιάδες ευρώ! Με το ίδιο ποσόν, θα μπορούσε να καλύψει τα δίδακτρα για σπουδές δύο ετών στο Γέιλ ή στο ΜΙΤ των Ηνωμένων Πολιτειών…
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
