Αναχώματα στη φυγή από τα ιδιωτικά σχολεία με εκπτώσεις στα δίδακτρα.
Της Χαράς Καλημέρη
Αναγκαστική στροφή προς τα δημόσια σχολεία κάνουν πολλοί γονείς οι οποίοι έως τώρα έστελναν το παιδί τους σε κάποιο ιδιωτικό. Παρά τις μειώσεις διδάκτρων -γύρω στο 10% κατά μέσο όρο- που υπόσχονται οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων για τη νέα σχολική χρονιά, αλλά και τις διευκολύνσεις πληρωμών, οι γονείς εμφανίζονται διστακτικοί. Ενώ διανύουμε περίοδο προεγγραφών, οι περισσότεροι περιορίζονται σε διερευνητικές επισκέψεις και αναβάλλουν για τον Σεπτέμβριο την απόφαση που θα αφορά στο εκπαιδευτικό μέλλον του παιδιού τους.
Οι λόγοι προφανείς: καθώς οι επτά στους δέκα γονείς που επιλέγουν τα ιδιωτικά σχολεία είναι εργαζόμενοι στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα ή ελεύθεροι επαγγελματίες που βλέπουν τα εισοδήματά τους να μειώνονται συνεχώς. Ηδη, οι καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των διδάκτρων κινούνται σε κάποια σχολεία μεταξύ 20% έως 30%.
Μια πρώτη εικόνα για το επίπεδο στο οποίο θα κινηθούν οι εγγραφές των μαθητών στα ιδιωτικά σχολεία τη νέα σχολική χρονιά θα διαμορφωθεί με τη λήξη της περιόδου των προεγγραφών προς το τέλος Μαΐου, αν και δεν είναι λίγοι οι γονείς που θα λάβουν την απόφασή τους τον Σεπτέμβριο, στο… παρά πέντε της έναρξης των μαθημάτων. Σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τις απώλειες στις εγγραφές, οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων προχωρούν σε μειώσεις διδάκτρων, διευκολύνσεις πληρωμών και προσφορές εκπαιδευτικών «πακέτων».
Παράλληλα, τα περισσότερα ιδιωτικά σχολεία έχουν πλέον καθιερώσει τον θεσμό της χορήγησης υποτροφίας τόσο σε αριστούχους μαθητές όσο και σε μαθητές των οποίων οι οικογένειες πληρούν συγκεκριμένα οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια. Οι αιτήσεις τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί αισθητά.
Ανταπόδοση «Οι μεσαίες οικογένειες είναι αυτές που ανέκαθεν στήριζαν τα ιδιωτικά σχολεία. Θα πρέπει, λοιπόν, να τους το ανταποδώσουμε τώρα που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της οικονομικής κρίσης», τονίζει στην «ΗτΣ» ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Ιδιωτικών Σχολείων Χαράλαμπος Κυραϊλίδης. Οπως μας εξηγεί, η απόφαση που έλαβε το υπουργείο Ανάπτυξης για απελευθέρωση των διδάκτρων ενίσχυσε τον ανταγωνισμό μεταξύ των ιδιωτικών σχολείων, οδηγώντας σε μείωση των διδάκτρων γύρω στο 10% κατά μέσο όρο για τη νέα σχολική χρονιά (2013-2014).
Σημειώνεται ότι το κόστος φοίτησης στα ιδιωτικά σχολεία ποικίλλει και κυμαίνεται από περίπου 4.000 ευρώ έως και 15.000 ευρώ ετησίως ανάλογα με την τάξη και την «επωνυμία» του σχολείου. Παράλληλα, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν το ποσοστό των επισφαλειών, που σε κάποια ιδιωτικά κινείται μεταξύ 20% -30%, οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων προχωρούν σε πρόσθετες εκπτώσεις. Για παράδειγμα, εάν οι γονείς προκαταβάλλουν τα δίδακτρα στην αρχή της νέας σχολικής χρονιάς ή με τη λήξη της τρέχουσας έχουν επιπλέον έκπτωση από 5% έως 8% αντίστοιχα.
Ενίσχυση προφίλ Προς ενίσχυση του κοινωνικού προφίλ τους, άλλωστε, τα περισσότερα ιδιωτικά σχολεία προσφέρουν πλέον υποτροφίες σε μαθητές που μπορεί να καλύπτουν το σύνολο του κόστους φοίτησης ή μέρος αυτού. Για τη χορήγηση των υποτροφιών, λαμβάνονται υπόψη τόσο το ακαδημαϊκό επίπεδο των μαθητών όσο και η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους.
Στην πρώτη περίπτωση, η επιλογή των μαθητών γίνεται ύστερα από εξετάσεις, ενώ στη δεύτερη περίπτωση λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες, όπως το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, η προέλευσή του και τα περιουσιακά στοιχεία (όπως τεκμηριώνονται από τη δήλωση στην εφορία και το εκκαθαριστικό), το μέγεθος της οικογένειας κ.ά.
«Παρά την οικονομική κρίση, τα ιδιωτικά σχολεία εξακολουθούν να είναι υγιείς και ανταγωνιστικές επιχειρήσεις απασχολώντας έναν μεγάλο αριθμό εργαζομένων.
Αντί, όμως, το κράτος να τα ενισχύσει, επιμένει να τα αντιμετωπίζει με έναν παλιομοδίτικο τρόπο εξαιρώντας τα από τις χρηματοδοτήσεις του ΕΣΠΑ με τη δικαιολογία ότι θα κατηγορηθεί πως λειτουργεί σε βάρος της δημόσιας εκπαίδευσης. Ενώ, δηλαδή, το κράτος θα έπρεπε να προσπαθεί να κάνει καλύτερα τα δημόσια σχολεία, προσπαθεί να κάνει χειρότερα τα ιδιωτικά», επισημαίνει ο κ. Κυραϊλίδης, επαναφέροντας την πρόταση του Συνδέσμου για την υιοθέτηση του συστήματος των εκπαιδευτικών κουπονιών ίσης αξίας ώστε ο γονέας να επιλέγει εάν θα στείλει το παιδί του σε δημόσιο ή ιδιωτικό σχολείο.
Η μαθητική «διαρροή» ξεκίνησε από το 2009
Από την οικονομική κρίση πλήττονται κυρίως τα «μικρά» και «μεσαία» ιδιωτικά σχολεία των αστικών κέντρων και της περιφέρειας
Η πτωτική πορεία του αριθμού των μαθητών στα ιδιωτικά σχολεία ξεκίνησε κατά το σχολικό έτος 2009-10, όταν η οικονομική κρίση άρχισε να δείχνει τα πρώτα της σημάδια. Τη σχολική χρονιά (2011-2012), πάντως, η μείωση στον μαθητικό πληθυσμό των ιδιωτικών σχολείων συγκρατήθηκε στο 2,25%. Ενδεικτικά, σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδος (ΟΙΕΛΕ), κατά το σχολικό έτος 2011-2012 στα ιδιωτικά σχολεία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας φοίτησαν συνολικά 84.825 μαθητές έναντι 86.734 μαθητών κατά το σχολικό έτος 2010-2011.
Σημειώνεται ότι κατά την έναρξη της κρίσης και συγκεκριμένα το σχολικό έτος 2008-2009 στην ιδιωτική εκπαίδευση φοιτούσαν συνολικά 92.022 μαθητές (συμπεριλαμβανομένων και των μαθητών των ιδιωτικών Επαγγελματικών Λυκείων και Επαγγελματικών Σχολών).
Στη διάρκεια των τελευταίων ετών, τα μεγαλύτερα ποσοστά «διαρροής» μαθητών καταγράφονται στις τάξεις των λυκείων. Αντίθετα, τα ιδιωτικά νηπιαγωγεία όχι μόνο συγκράτησαν, αλλά αύξησαν τον πληθυσμό τους. Από την οικονομική κρίση πλήττονται κυρίως τα «μικρά» και «μεσαία» ιδιωτικά σχολεία των αστικών κέντρων και της περιφέρειας, τα οποία απευθύνονται σε εργαζόμενους γονείς.
Αντίθετα, δεν φαίνεται να έχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα τα μη κερδοσκοπικά σχολεία και τα «μεγάλα» ιδιωτικά σχολεία που απευθύνονται σε γονείς με υψηλά εισοδήματα.
