Η εθνική επέτειος της Φινλανδίας είναι η Ημέρα του Πολιτισμού τους. Ετσι τη γιόρτασαν και στην Ελλάδα, αφιερώνοντάς την στο καμάρι τους, την Παιδεία τους, το «φινλανδικό θαύμα» στο εκπαιδευτικό σύστημα, όπως έχει χαρακτηρισθεί παγκοσμίως.
Τη δεκαετία του ’60 οι Φινλανδοί μαθητές ήταν οι τελευταίοι στην Ευρώπη. Τώρα είναι πρώτοι… Ο Φινλανδός πρέσβης Pekka Lintu και η Νεοζηλανδή σύζυγός του Λόρελ, που βρίσκονται στην Ελλάδα εδώ κι ενάμιση χρόνο, με προηγούμενα διπλωματικά πόστα το Τόκιο και την Ουάσιγκτον, ήσαν οι οικοδεσπότες σε μια όμορφη βραδιά στην πρεσβευτική κατοικία.
Ηταν εκεί μια προσωπικότητα της χώρας τους, αυθεντία στην Παιδεία και τον Πολιτισμό: ο καθηγητής Pasi Sahlberg, βασικός εμπνευστής και σχεδιαστής, «γκουρού» της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης στη Φινλανδία – με θητεία ως σύμβουλος και στην Παγκόσμια Τράπεζα στις ΗΠΑ.
Σύμβολα
«Τα σχολεία θα πρέπει να λειτουργούν σαν δημοκρατίες μικρής κλίμακας» λέει και περιγράφει με πάθος το «Peruskoulu», φινλανδικός όρος, που μαζί με τη Nokia -την εταιρεία κινητής τηλεφωνίας- αποτελούν τα εθνικά σύμβολα της Φινλανδίας των 5 εκατομμυρίων κατοίκων.
Πρόκειται για τη μεγάλη αλλαγή στα σχολεία τους από τη δεκαετία του ’70 και μετά, με υποχρεωτική την εννεαετή εκπαίδευση, την κοινή φοίτηση δηλαδή όλων των παιδιών στο ίδιο σχολείο, από Α’ Δημοτικού έως Γ’ Γυμνασίου.
Οι εκπαιδευτικοί που επιλέγονται είναι οι άριστοι! Με πλούσια ακαδημαϊκά, μεταπτυχιακά προσόντα. Είναι το επάγγελμα με το μεγαλύτερο κύρος στη χώρα. Διότι αυτοί είναι υπεύθυνοι για τα προγράμματα σπουδών, χωρίς κυβερνητικές υποδείξεις, θεωρώντας τη δουλειά τους «συναρπαστική, κοινωνική αποστολή».
Ο Φινλανδός καθηγητής μάς παρουσίασε την ελληνική έκδοση του βιβλίου του «Φινλανδικά μαθήματα. Τι μπορεί να μάθει ο κόσμος από την εκπαιδευτική αλλαγή στη Φινλανδία» εκδόσεις Επίκεντρο).
Μεταρρυθμίσεις
– Είναι το φινλανδικό εκπαιδευτικό σύστημα πρότυπο προς μίμηση;
– «Κανένα εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπορεί να μεταφυτευθεί από μια χώρα σε άλλη» απαντάει ο καθηγητής Παιδαγωγικής Γ. Τσιάκαλος, εκ των παρουσιαστών του βιβλίου. Και προσθέτει πως «ναι, οι μεταρρυθμίσεις μπορούν να εμπνευσθούν από τις επιτυχίες των άλλων».
Η Φινλανδία ξεκίνησε από το μηδέν. Φτώχεια. Οικονομική κρίση. Κι αυτό ακριβώς ήταν το κίνητρο για σημαντικές αλλαγές. Τη δεκαετία του ’60 οι Φινλανδοί μαθητές ήταν τελευταίοι στην Ευρώπη. Και τώρα πρώτοι.
Στην κρίση του ’90, με την πτώση της Σοβ. Ενωσης, τα μόνα κονδύλια που δεν μειώθηκαν ήταν της Παιδείας και της Ερευνας.
Κι όπως μας λέει ο πρέσβης, η χώρα του δεν στηρίχτηκε σε άλλους. Γιατί δεν είχε πού να στηριχτεί. Σηκώθηκε μόνη της. Με αυστηρότητα και σύνεση στην οικονομική διαχείριση.
Ετσι εξηγείται και η αυστηρότητα στον τρόπο με τον οποίον κριτίκαρε την ελληνική κρίση.
Αισιόδοξα μηνύματα για την Ελλάδα -πού θα πάει, θα ορθοδοπήσει- μας έλεγε σε συνάντησή μας, ο πρέσβης της μεγάλης, μακρινής Κίνας Du Qiwen, με τη χαρακτηριστική βαθιά ανατολίτικη φιλοσοφία: «Οι κρίσεις όπως έρχονται, περνάνε…».
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ
Γιατί η Φινλανδική εκπαίδευση θεωρείται η καλύτερη του κόσμου ;
