Γιατί να μάθω αραβικά ;

Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ

Dr.KAWTHAR SERHAN

• · Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΠΡΙΝ ΤΟ ΙΣΛΑΜ

Τα αραβικά ήταν η γλώσσα των Αράβων της Αραβικής χερσονήσου (χριστιανών και ειδωλολατρών). Αν και οι Άραβες μιλούσαν την καθαρεύουσα, λίγοι από αυτούς την έγραφαν, γιατί ο προφορικός λόγος βασιζόταν στη μνήμη και όχι στη γραφή. Ένας Άραβας που κρατούσε πένα έδινε την εντύπωση πως δεν είχε καλή μνήμη και πως, γι’ αυτό, ήταν αναγκασμένος να γράφει για να θυμάται.

Από τον 4^ο αιώνα μ.Χ. αραβικές φυλές μεταφέρθηκαν από την Αραβική χερσόνησο προς τη Συρία και το Ιράκ.

Οι Πέρσες σύναψαν με τους Άραβες του Ιράκ και της Μεσοποταμίας στρατιωτική συνθήκη και εγκαταστάθηκαν εκεί. Αυτοί οι Άραβες έμαθαν τα περσικά, αλλά στον καθημερινό λόγο μεταξύ τους διατήρησαν τα αραβικά.

Αραβικές φυλές ζούσαν επίσης στην Ιορδανία και στη Συρία, ειδικά στην Έμεσα, στο Χαλέπι και σε άλλα μέρη της εσωτερικής Συρίας. Αυτοί με τη σειρά τους, σύναψαν στρατιωτική συνθήκη με τη βυζαντινή Κωνσταντινούπολη και εγκαταστάθηκαν στη Συρία.

Από την άλλη πλευρά, η Κωνσταντινούπολη είχε συνάψει εμπορική συνθήκη με τους Άραβες εμπόρους της Μέκκας, να πραγματοποιούν εμπορικό ταξίδι προς τη Συρία κάθε καλοκαίρι. Έτσι η αραβική γλώσσα διαδόθηκε καιστην εσωτερική Συρία, στη Μεσοποταμία και στο Ιράκ.

• · Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΛΑΜ

Στην αρχή του 7^ου αιώνα, παραδόθηκε το Κοράνι στην αραβική γλώσσα. Η πρώτη λέξη του ήταν η προστακτική του ρήματος διαβάζω: «διάβασε اِقـرأْ ». Επίσης ένα κεφάλαιο στο Κοράνι έχει τίτλο «αλ-Καλαμ», το όποιο σημαίνει η «πένα».

Αυτό το κεφάλαιο ενθάρρυνε την καταγραφή κάθε πράξης στην καθημερινή ζωή, ειδικά συνθήκες, συμφωνίες και συμβόλαια. Έκτοτε αυξήθηκε ο αριθμός των Μουσουλμάνων που ασχολήθηκαν με τη γραπτή αραβική γλώσσα.

Το 632 μ.Χ. άρχισαν οι ισλαμικές κατακτήσεις προς τη Συρία και αργότερα οι Μουσουλμάνοι προχώρησαν στην Αίγυπτο. Στο τέλος του 7^ου αιώνα οι Άραβες είχαν κυριαρχήσει σε ένα μεγάλο τμήμα του κόσμου, από την Περσία μέχρι την Ανδαλουσία κι από την Αρμενία μέχρι  την Υεμένη στην Αραβική χερσόνησο.

Για θρησκευτικούς, πολιτικούς, στρατιωτικούς ή για οικονομικούς λόγους, ένας μεγάλος αριθμός μη Αράβων ασπάστηκε το Ισλάμ. Αυτό έκανε αναγκαία την εκμάθηση της αραβικής γλώσσας. Η αραβική γλώσσα γραφόταν τότε χωρίς την προσθήκη σημείων, πάνω από τα αραβικά γράμματα, για την κατάδειξη κινήσεις, εφόσον γνώριζαν την προφορά της γλώσσας τους. Έτσι, λοιπόν, και οι μη Άραβες όταν άρχισαν να διαβάζουν το Κοράνι μπερδεύονταν. Τότε οι μουσουλμάνοι Άραβες αναγκάστηκαν να προσθέσουν τις τελείες και τα συγκεκριμένα σημεία. Το ίδιο ακριβώς είχε συμβεί και με την ελληνική γλώσσα, στην ελληνιστική περίοδο. Όταν αυτή άρχισε, να μιλιέται σε ευρύτερο γεωγραφικό χώρο από μη ελληνόφωνες, προστέθηκαν πνεύματα και τόνοι. Για παράδειγμα, σήμερα ο Έλληνας γνωρίζει να διαβάσει τη λέξη «παιδί» και χωρίς να σημειώνεται τόνος. Ή, επίσης, διακρίνει τις λέξεις «πως» και «πώς» από τα συμφραζόμενα.

• · Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Τον 7^ο αιώνα ο Εμίρης Χάλιντ μπιν Γιαζίντ ήταν από τους πρώτους μουσουλμάνους που έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον για τη μετάφραση στην αραβική γλώσσα ξένων επιστημονικών έργων, ειδικά εκείνων που σχετίζονταν με την ιατρική επιστήμη.

Τον 8^ο αιώνα, συγκεκριμένα την εποχή των Αβασίδων, η Βαγδάτη έγινε πρωτεύουσα της επιστήμης στην Ανατολή. Η «Ντάρ αλ-Χικμα دار الحِـكـمَـة », δηλαδή «ο οίκος της Σοφίας» ήταν το μεγαλύτερο μεταφραστικό κέντρο της εποχής εκείνης. Οι χαλίφηδες τότε ενδιαφέρονταν πολύ για τα ελληνικά, περσικά και ινδικά έργα˙ πλήρωναν μάλιστα σε χρυσό το βάρος του μεταφρασμένου βιβλίου.

Οι Ομεϊάδες, που κυβερνούσαν την Ανδαλουσία (Ισπανία), ασχολήθηκαν κι αυτοί με τις επιστήμες, ειδικά με την ιατρική, τη φιλοσοφία, τα μαθηματικά, την αστρονομία, τη μουσική, την ιστορία, τη γεωγραφία, την πολιτική και άλλες επιστήμες.

Ο 9^ος και 10^ος αιώναςθεωρούνται η χρυσή περίοδος της αραβικής γλώσσας, διότι τότε γράφτηκαν χιλιάδες έργα στα αραβικά από τους Μουσουλμάνους. Αυτά είχαν ως αντικείμενο την ιστορία, τη γεωγραφία, τη θεολογία, τα μαθηματικά, τα οικονομικά, τη γενεαλογία, την πολιτική, την ιατρική, τη χημεία, τη φυσική, την αστρονομία και άλλα. Έτσι η αραβική γλώσσα διατηρήθηκε ως γλώσσα της επιστήμης από το 8^ο μέχρι τον 11^ο αιώνα.

• · Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΟΙ

Το έτος 1098 άρχισαν να επιχειρούνται σταυροφορίες προς την Ανατολή. Εκτός από την καταστροφή και τις σφαγές που προκάλεσαν, κατέστρεψαν και αρκετά επιστημονικά κέντρα ειδικά στη Συρία και στην Παλαιστίνη. Παρόμοια, και οι Μογγόλοι, όταν κατέκτησαν τον ανατολικό ισλαμικό κόσμο, κατέστρεψαν τη Βαγδάτη, σκότωσαν τον χαλίφη και πέταξαν τα βιβλία των βιβλιοθηκών στον ποταμό Τίγρη. Σύμφωνα με τα αραβικά ιστορικά έργα, που μνημονεύουν αυτό το γεγονός, ο ποταμός βάφτηκε μπλε για μια εβδομάδα από το μελάνι των βιβλίων που πετάχτηκαν στο ποτάμι.

Έκτοτε η αραβική επιστήμη υποχώρησε πολύ, ειδικά οι επιστήμες που είχαν σχέση με μετάφραση, μουσική, μαθηματικά, φιλοσοφία, ιατρική, αστρονομία, φυσική, χημεία κ.λπ. Τα περισσότερα έργα που γράφτηκαν το 12^ο, 13^ο και 14^ο αιώνα ήταν ιστορικά, γεωγραφικά, πολιτικά και κοινωνικά, λόγω των αλλαγών που έγιναν στην περίοδο εκείνη.

• ·  Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ  ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ

Η σχέση των Τούρκων με την αραβική γλώσσα χρονολογείται από τον 8^ο αιώνα, όταν, την εποχή των Αβασίδων, ένας μεγάλος αριθμός από αυτούς εντάχθηκε στον ισλαμικό στρατό.

Οι Τούρκοι, ως μουσουλμάνοι, έπρεπε να μάθουν την αραβική γλώσσα για να μπορούν να διαβάζουν το Κοράνι και να κάνουν την προσευχή που γίνεται στα αραβικά.

Το έτος 1416 οι Τούρκοι εισέβαλαν στη Συρία και στη συνέχεια κατέκτησαν όλον τον αραβικό κόσμο. Αντί, τότε, η τουρκική γλώσσα να καθιερωθεί στον αραβικό κόσμο ως επίσημη, οι Τούρκοι και ειδικά οι στρατηγοί και ο Σουλτάνος όχι μόνο μάθαιναν τα αραβικά αλλά ενέτασσαν πολλές αραβικές λέξεις στη δική τους γλώσσα, τα οθωμανικά. Με αυτόν τον τρόπο το 1/3 του οθωμανικού λεξιλογίου  προέρχεται από τα αραβικά.

• ·  Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΟΝ 20^ο ΑΙΩΝΑ

Ένα από τα αποτελέσματα του Α΄ παγκόσμιου πολέμου ήταν ότι οι Οθωμανοί έχασαν τον αραβικό κόσμο και οι Άγγλοι και οι Γάλλοι κυριάρχησαν σε ένα μεγάλο τμήμα του. Αυτοίπροσπάθησαν να διαδώσουν τις δικές τους γλώσσες στους Άραβες, για να γίνουν αργότερα αγγλόφωνοι ή γαλλόφωνοι.

Μετά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, μερικά αραβικά κράτη, αν και απέκτησαν την ανεξαρτησία τους, εξακολούθησαν να διατηρούν ισχυρούς δεσμούς με τους Άγγλους και τους Γάλλους, συνεπώς, και με τις γλώσσες τους.

Το αξιοπερίεργο είναι ότι Άγγλοι, Γάλλοι και Αμερικανοί επιστήμονες που ασχολήθηκαν με το Ισλάμ ως θρησκεία, τον ισλαμικό νόμο, τις ισλαμικές κατακτήσεις, τη γεωγραφία, την αραβική φιλολογία, την ιστορία της ιατρικής, τα μαθηματικά, έμαθαν τα αραβικά.

Τέλος, στον 20^ο αιώνα υπήρχαν πολλά κέντρα αραβικής γλώσσας στην Αμερική, στην Αγγλία και στη Γαλλία όπου διδάσκονταν η αραβική γλώσσα και ο αραβικός πολιτισμός. Σ’ αυτές τις χώρες επίσης σήμερα υπάρχουν πανεπιστήμια όπου τα μαθήματα γίνονται στην αραβική γλώσσα.

• ·  Η ΑΡΑΒΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΤΟΝ 21^ο ΑΙΩΝΑ

Αν και ο αραβικός και ισλαμικός κόσμος πέρασαν μια κρίση, ειδικά μετά την 11^η Σεπτεμβρίου 2001, το ενδιαφέρον για την αραβική γλώσσα αναπτύχθηκε σημαντικά για δύο λόγους :

α) Καλλιεργήθηκαν οι επιστήμες που έχουν σχέση με το Ισλάμ και τη Μέση Ανατολή, ειδικά όσον αφορά το παλαιστινιακό ζήτημα και την «Αραβική άνοιξη». Οι επιστήμονες και οι φοιτητές αναγκάστηκαν να μάθουν τα αραβικά για να μπορούν να μελετούν τις ίδιες τις ισλαμικές και αραβικές πηγές.

β) Το 2009, ειδικά στην Αμερική και στην Ευρώπη, εμφανίστηκε η οικονομική κρίση. Η πρώτη χώρα που πλήρωσε ακριβά αυτή την κρίση ήταν η Ελλάδα, ενώ ο αραβικός κόσμος είναι ακόμη σταθερός οικονομικά, παρόλο που σήμερα βιώνει την «Αραβική άνοιξη». Σήμερα, χιλιάδες Έλληνες κατευθύνονται προς τον αραβικό κόσμο για δουλειά, ειδικά μηχανικοί, γιατροί, νοσοκόμοι, έμποροι, πιλότοι, αεροσυνοδοί, ναυτικοί και άλλοι επαγγελματίες. Αυτοί, για να επικοινωνούν με τον κόσμο στις δουλειές τους, μαθαίνουν Αραβικά.

Οι χώρες στις οποίες ομιλείται σήμερα η αραβική –ως επίσημη γλώσσα–είναι οι ακόλουθες: Παλαιστίνη, Συρία, Λίβανος, Ιορδανία, Ιράκ, Κουβέιτ, Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Υεμένη, Ομάν, Μπαχρέιν, Αίγυπτος, Σουδάν, Λιβύη, Τυνησία, Αλγερία, Μαρόκο, Μαυριτανία και Σομαλία. Εκτός από αυτές τις χώρες, σημαντικά κέντρα για την αραβική γλώσσα έχουν ισλαμικές (Τουρκία, Πακιστάν, Αφγανιστάν, Μαλαισία, Ιράν και άλλες) και μη ισλαμικές χώρες (ο Καναδάς, η Αυστραλία, χώρες της Ευρώπης, οι Η.Π.Α., η Ιαπωνία και η Ρωσία), όπου διδάσκεται η αραβική γλώσσα και ο αραβικός πολιτισμός.

Dr.KAOYSSAR SERHAN  *

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

www.xenesglosses.eu