H γλώσσα

Δημοσιεύτηκε: 5:27 πμ Αύγουστος 8th, 2012  


Β.Α. Γκρίλλας

Αποτελεί κοινή ομολογία η τοποθέτηση, ότι η Γλώσσα είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του ανθρώπινου είδους. Το ευκίνητο και μυώδες όργανο του στόματος, δεν είναι ένα απλό αισθητήριο όργανο γεύσης, που χρησιμοποιείται μόνο στο μάσημα και στην κατάποση της τροφής. Είναι παράλληλα το εργαλείο για την άρθρωση των φθόγγων, που οδηγούν στην ομιλία.

Η Γλώσσα ως επικοινωνία, είναι πολυσύνθετο πράγμα. Ως σύστημα συμβόλων, κινήσεων, σημείων και ήχων, παράγει επικοινωνία και καταφέρνει να δηλώσει αυτό που βρίσκεται στον ανθρώπινο λόγο, στην ανθρώπινη λογική. Η σημαντικότητα αυτής της σύνθεσης μπορεί να προσδιοριστεί και εκ του αντιθέτου, αν αναλογιστεί κάποιος, πως η έκφραση και η επικοινωνία είναι τόσο ισχυρές ανάγκες στον άνθρωπο, που καλούν την γλώσσα να παράγει έργο ακόμη και όταν δηλώνει πράγματα, που δεν εμπίπτουν στο λόγο-λογική, αλλά στον παράλογο. Γλωσσική έκφραση λοιπόν, παράγει και ο λογικός άνθρωπος και ο παράλογος. Αν προσδιορίσουμε με ακρότητα το σχήμα αυτό δυνάμεθα να πούμε, πως ο λογικός μιλάει και εκφράζει την λογική του και ο φρενοβλαβής μιλάει και εκφέρει τον παραλογισμό του. Η ουσία είναι πως ο άνθρωπος σε κάθε περίπτωση εξαρτάται και εξαρτά την γλώσσα στην ίδια του την ύπαρξη.

Posted Image
Είναι αλήθεια πως ο κώδικας επικοινωνίας, που αποτελείται από φθόγγους, γράμματα και λεξήματα, διέπεται από κανόνες γραμματικούς και συντακτικούς και έτσι καθίσταται το κύριο μέσο της επαφής των ανθρώπων και των κοινωνιών. Η ύπαρξη γραμματικής και συντακτικού δεν είναι στοιχείο για περιφρόνηση. Αντίθετα η κατανόηση αυτών των παραμέτρων, προσδίδει στην γλώσσα υπαρξιακή και υπαρκτική ουσία.

Η γραμματική είναι το σύνολο των κανόνων, που διέπουν μια γλώσσα και αφορούν την ποιότητα της δομής της. Ουσιαστικά, καθορίζουν το «ποιοτικά» καλύτερο της έκφρασης και άρα της επικοινωνίας. Τα γραμματικά επίπεδα γλωσσικής ανάλυσης, οριοθετούν την φωνολογία, το λεξιλόγιο και τη σημασιολογία των λέξεων, για να καταλήξουν στην ορθή σύνταξη της γλώσσας.

Οι συντακτικοί κανόνες δεν αποτελούν, σε καμία περίπτωση, ξεχωριστό και ανεξάρτητο κομμάτι της γραμματικής, αλλά αναπόσπαστο μέρος της. Το συντακτικό στοχεύει στην εξυπηρέτηση της ορθότερης μορφολογίας της γλωσσικής δομής. Δηλαδή, αποτελεί κατά κάποιο τρόπο την τυπολογία της έκφρασης και της επικοινωνίας.

Posted Image
Σημαντικό ρόλο στο ανθρώπινο γλωσσικό σύστημα έχει η ελληνική γλώσσα. Θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στην ινδοευρωπαϊκή καταγωγή της, στα γραπτά κείμενα που διασφαλίζουν την ιστορία της από το 15ο αιώνα π.Χ., στην σχέση της με το βαλκανικό γλωσσικό δεσμό. Επιπρόσθετα θα ήταν σκόπιμο να δούμε το συσχετισμό της γεωγραφικής της εξάπλωσης και τις φάσεις της εξελικτικής της πορείας, (πρωτοελληνική, μυκηναϊκή, κλασσική, κοινή ελληνιστική, μεσαιωνική ελληνική, νέα ελληνική, σημερινή ελληνική).

Posted Image
Σταθερά κρίνεται σκόπιμο να διερευνήσει, όποιος θέλει πλήρη εικόνα, την γραφή της ελληνικής γλώσσας και την γλωσσική επαφή που επηρέασε και επηρεάστηκε από άλλες γλώσσες. Τέλος θα ήταν φρόνιμο να μελετηθεί το αλφάβητο, της ελληνικής γλώσσας, όχι μόνο αυτό που σώζεται, αλλά και το αρχικό με εκείνα τα υπέροχα γραμματάκια, (το δίγαμμα (Ϝ), το κόππα (Ϟ, ϟ), το Δωρικό γράμμα σαν (Ϻ, ϻ), το σαμπί ή δύσιγμα (ϡ, το στίγμα (Ϛ ϛ) το σω (Ϸ, ϸ)…..κ.τ.λ ) , που νομίζουμε πως πέθαναν στο διάβα των αιώνων, αλλά αυτά παραμένουν και άλλαξε η μορφή τους με αποτέλεσμα δύσκολα να τα αναγνωρίσουμε. Είναι σαν τα πιτσιρίκια που αν τα δεις μετά από χρόνια δεν τα αναγνωρίζεις, γιατί απλά μεγάλωσαν και άλλαξε η μορφή τους.

Posted Image
Ωστόσο η σκέψη μου κινείται αλλού. Η γλώσσα ως έκφραση του λόγου, παράγει την έκφραση όλων των στοιχείων που κρύβει η ανθρώπινη ύπαρξη, από τα πιο απλά μέχρι τα πιο μεγάλα. Αξίες, ιδέες, απόψεις, συναισθήματα, ιδανικά, εντάσεις, σκέψεις, βρίσκουν το δρόμο να ταξιδέψουν με όχημα την γλώσσα. Παρόλα αυτά, ο άνθρωπος έπαψε να ομιλεί. Ο άνθρωπος πλέον απλώς συνεννοείται! … ούτε καν επικοινωνεί!… Απλώς συνεννοείται! Η γλώσσα δεν πτώχευσε, ο άνθρωπος πτωχεύει διαρκώς μεταβιβάζοντας την ευθύνη του. Ο άνθρωπος πτώχευσε στην λογική και αυτό αποτυπώθηκε στην γλώσσα. Και για να είμαι πιο σαφής ας δούμε ένα παράδειγμα : η «αγάπη», παραμένει για την γλώσσα «αγάπη», ο άνθρωπος ξέχασε να αγαπά και άρα δεν μπορεί να το ομολογήσει. κ.τ.λ… κ.τ.λ.


Είχα πολλά να πω, ανάμεσα σε αυτό το διάλειμμα των συναντήσεων του γραφείου μου, που τα τελευταία χρόνια λέγονται meetings, μα με διακόπτει η γραμματέας μου με το χτύπημα της πόρτας. Ορμά στο γραφείο μου και αρχίζει την γκρίνια, γιατί δεν έφαγα τίποτα από όσα είχε αραδιάσει πιο πριν στο γραφείο μου, γιατί δεν ήπια το χυμό μου, γιατί ο σκέτος καφές θα μου σπάσει το στομάχι, γιατί έχω στον 7ο όροφο το παράθυρο ανοιχτό χειμωνιάτικα και θα παγώσω…… Την αφήνω ελεύθερα να πει όσα θέλει και μόλις σταμάτησε την ρωτώ: «Τι είναι γλώσσα;»

Δεν απαντά. Συνεχίζει μιλώντας για τις δύο επόμενες συναντήσεις, που αφορούν τα προγράμματα διαρθρωτικής αναπροσαρμογής του Ομίλου…… μπλά μπλά μπλά μπλά ……. Μου περιγράφει σε άψογους γλωσσικούς σχηματισμούς τον κύριο ΧΧΧ και την κυρία ΨΨΨ που με περιμένουν και πρέπει να δω. Η ζωντανή περιγραφή της, μου δίνει πλήρη, τυπική και ουσιαστική εικόνα. Της λέω να με περιμένουν στην αίθουσα συναντήσεων. Κάνει να φύγει μα την σταματώ και ξαναρωτώ: «Τι είναι γλώσσα;». γελάει και μου απαντά: «Να ακούτε καλά ότι σας λέω!». Ξαναγελά και φεύγει.

Posted Image

Απογοητεύτηκα μπροστά στην αλήθεια των καιρών, που άκουσα από το στόμα της κοπέλας. Τελικά στην σύγχρονη σκέψη, γλώσσα είναι αυτό που θέλουμε να ακούν οι άλλοι. Άραγε αυτό που ακούν οι άλλοι, είναι αυτό που ΕΜΕΙΣ θέλουμε να πούμε…;

Μέσα μου ξέρω την αλήθεια. ‎Δεν είναι που χάθηκαν τα δάχτυλα στον άνθρωπο, είναι που στέρεψε η επιθυμία να χαϊδεύει τις ψυχές. Δεν είναι που χάθηκαν οι λέξεις, είναι που ο άνθρωπος έχασε την επιθυμία να λέει ό,τι νοιώθει….

https://grvasileios.blogspot.gr


 

Σχολιάστε το άρθρο

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί Required fields are marked *

*

Δημοφιλή άρθρα



Sorry. No data so far.

x

ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΑΤΕ ?

Διαθέσεις εκπαιδευτικών των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων για συμπλήρωση του ωραρίου τους

Απόφαση σχετικά με τις διαθέσεις εκπαιδευτικών των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων σε ...