ΝΑΙ ΑΛΛΑ ΜΕ ΟΡΟΥΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
ΈΘΝΟΣ
«GPS» σε ηλικιωμένους και παιδιά
Η συσκευή γεωεντοπισμού θα χρησιμοποιείται για άτομα που πάσχουν από σοβαρές ασθένειες και μόνο έπειτα από ενημέρωση και συγκατάθεση του εμπλεκομένου
«Πράσινο φως» για να χρησιμοποιούνται «έξυπνες» συσκευές γεωεντοπισμού και παρακολούθησης για ηλικιωμένους, ασθενείς και ανηλίκους ανάβει η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (ΑΠΠΔ), βάζοντας όμως αυστηρές προϋποθέσεις, καθώς ανησυχεί ταυτόχρονα για τους κινδύνους που μπορεί να εγκυμονεί μια τέτοια συσκευή για τα παιδιά και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, εάν πιστέψουν ότι η συνεχής παρακολούθησή τους είναι κάτι το φυσιολογικό.
Η ΑΠΠΔ έθεσε αρκετούς όρους και προϋποθέσεις (προηγούμενη ενημέρωση, υποχρεωτική συγκατάθεση, απόρρητο επεξεργασίας, κρυπτογράφηση κ.λπ.) για να επιτρέψει τη χρήση των «έξυπνων» συσκευών για τους μεγαλύτερους σε ηλικία, ενώ ήταν ακόμα αυστηρότερη στην έγκρισή της για τους ανηλίκους, καθώς υπήρξε και μειοψηφία που αντιτάχθηκε στη χρήση τους σε παιδιά, γιατί μπορεί να έχει βλαπτικές επιδράσεις στη σωματική και ψυχολογική τους ανάπτυξη.
Οι συσκευές γεωεντοπισμού απευθύνονται σε ηλικιωμένους, άτομα με προβλήματα υγείας (π.χ. άνοια) και όσους τους φροντίζουν αλλά και σε γονείς ανηλίκων που για λόγους ασφάλειας θέλουν να ξέρουν πού βρίσκονται και αν κινδυνεύουν τα παιδιά τους. Εχουν μικρό μέγεθος με μορφή κουτιού ή ρολογιού, περιλαμβάνοντας κύκλωμα κινητής τηλεφωνίας (GSM), σύστημα γεωγραφικού προσδιορισμού θέσης (GPS) και κουμπί πανικού.
Ενεργοποίηση
Ο συναγερμός μπορεί να ενεργοποιείται όταν ο κάτοχος της συσκευής βγει από μία ορισμένη γεωγραφική ζώνη, υπερβεί κάποια ταχύτητα, πέσει κάτω κ.λπ., με αποτέλεσμα να ενημερώνονται οι συγγενείς (για τη γεωγραφική τους θέση μέσω SMS με πρόσβαση μέσω Διαδικτύου ή τηλεφωνικής επικοινωνίας.
Την άδεια της ΑΠΠΔ ζήτησαν διάφορες εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες γεωεντοπισμού και ελήφθη υπόψη το γεγονός ότι γίνεται επεξεργασία και ευαίσθητων δεδομένων (π.χ. υγείας), οι συσκευές δεν έχουν δυνατότητα απενεργοποίησης (λειτουργούν με επαναφορτιζόμενες μπαταρίες), είναι διαφορετικά πρόσωπα οι κάτοχοι (ηλικιωμένοι, ασθενείς κ.λπ.) της συσκευής από τους συνδρομητές της (συγγενείς κ.λπ.).
Η ΑΠΠΔ έθεσε ως όρο για την αξιοποίηση των «έξυπνων» συσκευών να ενημερώνονται προηγουμένως οι κάτοχοι των συσκευών και να δίνουν τη συγκατάθεσή τους για τη χρήση τους και την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων τους για λόγους ατομικής ασφάλειας και παροχή υπηρεσιών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Οταν υπάρχουν λόγοι υγείας, η συγκατάθεση πρέπει να είναι γραπτή, με δικαίωμα του ενδιαφερομένου να αντιταχθεί και να ζητήσει διακοπή της συνδρομής. Οι εταιρείες οφείλουν να προστατεύσουν το απόρρητο όλων των δεδομένων και με συστήματα κρυπτογράφησης.
Οδηγίες για τους γονείς
Οι κίνδυνοι και οι ενστάσεις για τους ανηλίκους
Ιδιαίτερους προβληματισμούς εξέθεσε η ΑΠΠΔ για τους ανηλίκους, επιτρέποντας κατά πλειοψηφία τη χρήση των συσκευών, αξιώνοντας ωστόσο για τα παιδιά άνω των 14 ετών να υπάρχει και δική τους συμμετοχή στην απόφαση, αφού ληφθεί προηγουμένως και εκτιμηθεί η γνώμη των ανηλίκων.
Στην απόφασή της η Αρχή σημειώνει ότι οι γονείς είναι οι βασικοί κριτές για την ισορροπία ανάμεσα στην ανάγκη προστασίας της ιδιωτικής ζωής και ελεύθερης ανάπτυξης των παιδιών τους και στην ανάγκη προστασίας της ασφάλειάς τους, λόγω έξαρσης της εγκληματικότητας. Σωστό είναι να συνεκτιμάται όμως και η γνώμη των παιδιών, ανάλογα με την ωριμότητά τους, όπως ερωτώνται και σε θέματα σχετικά με τη γονική μέριμνα, επιμέλεια κ.λπ.
Αρνητικός παράγοντας
Οι κίνδυνοι που επισημαίνει η ΑΠΠΔ για τον ανήλικο είναι ότι μπορεί να πιστέψει πως είναι φυσιολογικό να παρακολουθούνται συνέχεια οι κινήσεις τους από τους γονείς (ή όσους έχουν αναλάβει τη σχετική ευθύνη με εντολή τους), κάτι που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους ψυχοσωματικά. Η πεποίθηση αυτή μπορεί να οδηγήσει τα παιδιά στο να κινούνται σε διάφορα μέρη με πιο «ριψοκίνδυνο» τρόπο, πιστεύοντας ότι έχουν επιπλέον προστασία χάρη στις «έξυπνες» συσκευές. Για τους γονείς η ΑΠΠΔ σημειώνει ότι ενώ μπορεί να θεωρούν ότι έχουν μεγαλύτερο έλεγχο και ασφάλεια εν όψει της αυξημένης εγκληματικότητας, υπάρχει κίνδυνος να «χαλαρώσουν» την καθημερινή πραγματική επαφή με το παιδί, αλλά και να διαταραχθεί η σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ γονέων και παιδιού, λόγω της συσκευής παρακολούθησης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ
…………………………………………………….
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ
«Ναι» στη χρήση GPS για την παρακολούθηση ευπαθών ομάδων και ανήλικων
