Οι έλληνες φοιτητές «ψηφίζουν» Ολλανδία
Η Βρετανία χάνει τα πρωτεία στην προσέλκυση ευρωπαίων σπουδαστών, ενόψει της υπέρογκης αύξησης διδάκτρων. Το μερίδιό της διεκδικούν νέοι και παλαιότεροι παίκτες όπως η Ολλανδία,η Γερμανία, η Ιταλία, η Σουηδία και η Δανία.
Τα Νέα
Του Νίκου Μάστορα
Σημαντικές ανακατατάξεις στην ευρωπαϊκή αγορά της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης παρατηρούνται ήδη ενόψει του τριπλασιασμού του ποσού των διδάκτρων από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο στα περισσότερα αγγλικά πανεπιστήμια. Εμφανίζεται μάλιστα αξιοσημείωτη μείωση του φοιτητικού δυναμικού, ενώ αντιθέτως στα πανεπιστήμια της Σκωτίας όπου δεν προβλέπονται αυξημένα δίδακτρα έκλεισαν όλες οι θέσεις για το ερχόμενο ακαδημαϊκό έτος.
Επίσης χώρες όπως η Ολλανδία που επεξέτεινε αγγλόφωνα τμήματα σπουδών σε όλα της τα πανεπιστήμια, εμφανίζονται πλέον με σοβαρές αξιώσεις στην προσέλκυση των φοιτητών, ανάμεσα στους οποίους σημαντικό κομμάτι αποτελούσαν παραδοσιακά οι Ελληνες – τουλάχιστον πριν από την κρίση. Παράλληλα οι παλαιότεροι ανταγωνιστές των βρετανικών πανεπιστημίων, όπως τα γαλλικά, τα ιταλικά και τα γερμανικά αλλά και μεταγενέστεροι όπως τα σουηδικά και τα δανικά, εντείνουν τις προσπάθειές τους για την απόσπαση μεγαλύτερου μεριδίου.
Βρετανία. Με τους πάνω από 300.000 ξένους φοιτητές, φέτος παρατηρείται σοβαρή μείωση του αριθμού αιτήσεων μέσω UCAS, τόσο από την Ελλάδα όσο και από άλλες χώρες, η οποία οφείλεται στην αύξηση των διδάκτρων. Συνολικά 64 αγγλικά πανεπιστήμια θα εφαρμόσουν από τον Σεπτέμβριο τεράστια αύξηση διδάκτρων, τα οποία από 3.375 λίρες θα φτάσουν σε 6.000 έως 9.000 λίρες τον χρόνο – εκτός της Σκωτίας που έχει, για την ώρα, άλλη πολιτική διδάκτρων τα οποία παραμένουν 1.820 λίρες για τους ευρωπαίους πολίτες. Το προηγούμενο διάστημα, άλλωστε, είχαν γίνει επεισοδιακές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας φοιτητών.
Από τα πρώτα στοιχεία, στα ιδρύματα αυτά εμφανίζεται μείωση εγγραφών περίπου 8,5% κατά μέσο όρο, η οποία φτάνει μέχρι και 12%, ανάλογα με το ίδρυμα. Μάλιστα, επειδή οι θέσεις στα πανεπιστήμια της Σκωτίας έγιναν ανάρπαστες, παρατηρήθηκε ακόμη και το φαινόμενο να φεύγουν νεαροί άγγλοι για να σπουδάσουν σε αγγλόφωνα τμήματα άλλων κρατών, όπως η Ολλανδία που έχει «καλά πανεπιστήμια» με δίδακτρα επιπέδου Σκωτίας!
Οπως λέει η Κατερίνα Φέγγαρου από το Βρετανικό Συμβούλιο, το ενδιαφέρον των Ελλήνων για σπουδές στη Βρετανία φέτος παρέμεινε αυξημένο, με περίπου 7.000 επισκέπτες στις πρόσφατες εκθέσεις βρετανικών πανεπιστημίων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Ωστόσο, οι περισσότεροι ρωτούσαν για τα πανεπιστήμια της Σκωτίας όπου η τελευταία κενή θέση έχει κλείσει από τον περασμένο Ιανουάριο, καθώς και της Ουαλίας και της Β. Ιρλανδίας, όπου τα δίδακτρα θα παραμείνουν περίπου 3.500 λίρες.
Πέρυσι ο αριθμός των ελλήνων φοιτητών στα αγγλικά πανεπιστήμια – συνολικά 16.500 – είχε αυξηθεί, ενώ για όσους ήδη φοιτούν δεν θα ισχύσει η μεγάλη αύξηση. «Μια καλή λύση είναι να αναζητήσει ο ενδιαφερόμενος κάποια υποτροφία είτε φοιτητικό δάνειο, το οποίο θα αποπληρώσει εφόσον αρχίσει να εργάζεται με ετήσιο εισόδημα από 21.000 λίρες και άνω, δίνοντας μόλις το 9% του υπερβάλλοντος ποσού για όσο διάστημα χρειαστεί. Αν περάσουν 30 χρόνια, το υπόλοιπο παραγράφεται», προσθέτει η κ. Φέγγαρου.
Ολλανδία. Μεγάλη άνθηση γνωρίζουν το τελευταίο διάστημα τα αγγλόφωνα προγράμματα σπουδών (συνολικά άνω των 1.400), τα οποία μάλιστα βελτιώνουν τις επιδόσεις τους στις διεθνείς λίστες κατατάξεων. Πέρυσι 12 ιδρύματα ήταν ανάμεσα στα 200 καλύτερα στη λίστα των «Times». Οπως λέει η Μάρθα Τριανταφύλλου από την ολλανδική πρεσβεία, τα δύο τελευταία χρόνια ανθούν εκεί οι προπτυχιακές σπουδές. Εξάλλου η Ολλανδία ήταν από τις πρώτες χώρες που ίδρυσε αγγλόφωνα τμήματα, δεκαετίες πριν. Ετσι, ενώ το 2006 φιλοξενούσε 450 έλληνες φοιτητές, πέρυσι ξεπέρασαν τους 1.500. Συνολικά στην Ολλανδία φοιτούν περισσότεροι από 80.000 ξένοι πληρώνοντας δίδακτρα που δεν ξεπερνούν τα 1.770 ευρώ το έτος. Παρέχονται μάλιστα εξειδικευμένες σπουδές όπως η διαχείριση υδάτινων όγκων, σπουδές οικολογίας, γεωπονίας, τέχνης, θετικών επιστημών κ.ά.
Γαλλία. Φιλοξενεί περίπου 2.000 έλληνες φοιτητές σε διάφορα ιδρύματα, τα περισσότερα από τα οποία δεν χρεώνουν δίδακτρα, παρά μόνο κόστος εγγραφής 177 ευρώ ετησίως για προπτυχιακές σπουδές. Για στέγαση μπορεί να γίνει αίτηση σε δημόσια πανεπιστημιακή εστία, αν οι σπουδές γίνονται έξω από το Παρίσι, και σε ιδιωτικές φοιτητικές εστίες. Δεδομένων των ποικίλων φοιτητικών εκπτώσεων – υπάρχει δυνατότητα και για επίδομα στέγασης – το Γαλλικό Ινστιτούτο υπολογίζει το μηνιαίο κόστος ζωής μεταξύ 800 ευρώ στην περιφέρεια και 1.200 ευρώ στο Παρίσι.
Γερμανία. Το 2004 σπούδαζαν σχεδόν 5.000 Ελληνες, αλλά η κρίση μείωσε πέρυσι τον αριθμό τους σχεδόν στο μισό. Παρ’ όλ’ αυτά, οι υπεύθυνοι της γερμανικής υπηρεσίας ακαδημαϊκών ανταλλαγών (DAAD) εκτιμούν ότι τα επόμενα χρόνια επίκειται νέα αύξηση, καθώς δεν προβλέπονται δίδακτρα. Ωστόσο σε κάποια ιδρύματα χρεώνονται τέλη έως 1.000 ευρώ ανά έτος. Δημοφιλείς στη Γερμανία είναι η Ιατρική, η Νομική, οι ανθρωπιστικές επιστήμες, η βιοτεχνολογία και η μηχανολογία.
Ιταλία. Υπολογίζεται ότι σπουδάζουν περίπου 4.500 Ελληνες. Λόγω του χαμηλού κόστους ζωής και των χαμηλών διδάκτρων (800 – 1.000 ευρώ/έτος) παρατηρείται αύξηση του ενδιαφέροντος ειδικά για επιστήμες Υγείας (ιδιαίτερα για τη Φαρμακευτική, ίσως λόγω της απελευθέρωσης του επαγγέλματος). Το διεθνές τηλεματικό Πανεπιστήμιο Uninettuno μάλιστα, λέει ο καθηγητής του Κυριάκος Κουβελιώτης, προετοιμάζεται να προσφέρει δωρεάν μέσω Διαδικτύου ταχύρρυθμο πρόγραμμα εκμάθησης της ιταλικής, ώστε στη συνέχεια να μπορεί να σπουδάσει στην Ιταλία.
Νίκος Καλλιαγκόπουλος, Ολλανδία
Ο 25χρονος Νίκος σπουδάζει από το 2010 Χρηματοοικονομικά στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Εράσμους στο Ρότερνταμ. Το πρόγραμμά του είναι αγγλόφωνο και το πανεπιστήμιο συγκεντρώνει φοιτητές από 100 διαφορετικές εθνικότητες. «Εχω συμφοιτητές από τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ινδονησία και την Κορέα. Ο ανταγωνισμός για μια θέση αυξάνεται συνεχώς, το ίδιο και οι Ελληνες που κάνουν αίτηση για του χρόνου», λέει. Τα ετήσια δίδακτρα αγγίζουν τα 1.700 ευρώ, ενώ το κόστος ζωής είναι περίπου 800 ευρώ τον μήνα, όσο δηλαδή υπολόγιζε πως πλήρωνε και ως προπτυχιακός φοιτητής στο Τμήμα Μηχανικών Υπολογιστών και Πληροφορικής στην Πάτρα. Δηλώνει ικανοποιημένος από την ποιότητα σπουδών, τη σύνδεση του προγράμματός του με την αγορά εργασίας αλλά και τις ευκαιρίες για επαγγελματική αποκατάσταση. «Οι καθηγητές εδώ έχουν διαφορετική αντίληψη σχετικά με τη σχέση του πανεπιστημίου και της αγοράς εργασίας», αναφέρει, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που εκπρόσωποι μεγάλων εταιρειών συμμετέχουν στις διαλέξεις στο πανεπιστήμιο ή προσλαμβάνουν αποφοίτους.
Ρένα Κατσίκη, Σουηδία
Από τον περασμένο Σεπτέμβριο η 26χρονη μηχανολόγος μηχανικός και αεροναυπηγός σπουδάζει Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα σε αγγλόφωνο μεταπτυχιακό στο Βασιλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας στη Στοκχόλμη. Το κόστος ζωής στη σουηδική πρωτεύουσα είναι πολύ υψηλό, λέει, ωστόσο τα μαθήματα του μεταπτυχιακού της είναι δωρεάν για πολίτες χωρών εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης (αγγίζουν τα 16.000 ευρώ για πολίτες εκτός ΕΕ). Το ενοίκιο που πληρώνει για διαμονή στην εστία του πανεπιστημίου αγγίζει τα 400 ευρώ τον μήνα, συμπεριλαμβανομένων των εξόδων για το ρεύμα, το νερό και τη σύνδεση στο Διαδίκτυο. «Δεν ήθελα να σπουδάσω σε κάποιο βρετανικό πανεπιστήμιο», αναφέρει. «Ετσι, εκτός από τη Σουηδία έκανα αίτηση σε πανεπιστήμια στη Δανία και την Αυστρία, τα οποία είχαν μεταπτυχιακά προγράμματα στον κλάδο μου». Συμπληρώνει πως «η Σουηδία είναι από τις καλύτερες χώρες στην εκπαίδευση», αναφέροντας πως το πτυχίο της θα της προσφέρει αρκετές ευκαιρίες για εργασία στην Ευρώπη.
