Home / Αρθρα γενικού ενδιαφέροντος / Αλλα άρθρα γενικού ενδιαφέροντος / Pestalozzi Ιωάννης Ερρίκος – Οι ιδέες του και το εκπαιδευτικό του έργο

Pestalozzi Ιωάννης Ερρίκος – Οι ιδέες του και το εκπαιδευτικό του έργο

Δημοσιεύτηκε: 8:47 μμ Απρίλιος 5th, 2012  


www.inital.gr

Ο Pestalozzi ήταν παιδαγωγός γεννημένος στη Ζυρίχη το 1746. Ο πατέρας του που ήταν χειρούργος πέθανε όταν ο Pestalozzi ήταν πέντε χρόνων. Αρχικά σκέφτηκε να γίνει ιερέας όπως και ο παππούς του. Αργότερα αποφάσισε να σπουδάσει νομικά αλλά οι ιδέες του έρχονταν σε σύγκρουση με τις κυβερνητικές και έτσι παράτησε τη νομική του καριέρα. Επηρεασμένος από τον Μπάζεντοφ και τον Ρουσσώ αφοσιώθηκε στην παιδαγωγική. Ενδιαφέρθηκε κυρίως για τον ψυχολογικό έλεγχο της ανάπτυξης του παιδιού ενισχύοντας τις εσωτερικές του δυνάμεις.

Με την αρχή αυτή επιδιώκει να διαπλάσει πολίτες με ηθικές και  κοινωνικές βάσεις, απελευθερωμένους και αυθόρμητους. Δεν υπήρξε ποτέ οπαδός της απλής γνώσης, αλλά της πράξης και της δεξιότητας της σωστής αγωγής και διδασκαλίας που δε στηρίζονται μόνο στα λόγια αλλά και στην έμπρακτη εφαρμογή.

Σκοπός της αγωγής του  Pestalozzi είναι η συνολική εξέλιξη και μόρφωση του ανθρώπου, ηθική και θρησκευτική. Στηρίζει τις διαδικασίες αγωγής στις σχέσεις  εκπαιδευτικού μια μαθητή, τις οποίες θεμελιώνει στην αγνή και ανιδιοτελή αγάπη. Πιστεύει πως το παιδί στο σχολείο πρέπει να γίνει ένας  τέλειος, αγνός και ενάρετος άνθρωπος.

Ο Pestalozzi ήταν εκπρόσωπος του νεότερου ανθρωπισμού. Ο Ρουσσώ τον επηρέασε σε ότι αφορά τις απόψεις του περί μάθησης, σύμφωνα με τις οποίες η μάθηση πρέπει να κατευθύνεται  από τις έμφυτες τάσεις του παιδιού και όχι από τις επιθυμίες του περιβάλλοντος. Η εμπειριοκρατία του Λοκ επέδρασε στον Pestalozzi ως προς την επιλογή της κατάλληλης μεθόδου διδασκαλίας που στηρίζεται στην παρατήρηση και την εποπτεία των πραγμάτων. Οι βασικότερες παιδαγωγικές του αρχές είναι οι εξής τέσσερις: 1) Η δύναμη του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί ρυθμιστικό παράγοντα για την αγωγή, 2) Η δύναμη των οικογενειακών σχέσεων που αποτελούν πρωταρχικές σχέσεις της φύσεως συντελούν καθοριστικά στην εκπαίδευση του παιδιού, 3) Η κρατική εξουσία πρέπει να μεριμνήσει για την παιδεία και τις ομαλές κοινωνικές σχέσεις, 4) Το παιδί ως τέκνο του Θεού πρέπει να αναπτύξει βαθιά το αίσθημα της πίστης και της θρησκευτικότητας.

Ο Pestalozzi πιστεύει πως σπουδαίο ρόλο στο θέμα της αγωγής διαδραματίζει ο θεσμός της οικογένειας και ιδιαίτερα η μητέρα. Η ενασχόληση της κρίνεται απαραίτητη. Είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να δώσει στο παιδί ερεθίσματα και γνώσεις πρωταρχικής σημασίας και να βοηθήσει στο εκπαιδευτικό έργο του δασκάλου. Άλλωστε στην οικογένεια υπάρχει συνταυτισμός των απόψεων και των σκοπών, ηθική, πνευματική και θρησκευτική κοινότητα, συνδετικός κρίκος της οποίας είναι η αγάπη. Μιλώντας για αγάπη  και θέλοντας να εφαρμόσει ένα παιδαγωγικό σύστημα βασισμένο σε αυτή και να έχει μαθητοκεντρική θεώρηση, δίκαια χαρακτηρίζεται ως ΄΄παιδαγωγός της αγάπης΄΄. Σχετικά με αυτό πρεσβεύει πως ο παιδαγωγός πρέπει να δίνει στο μαθητή μια αγάπη δίχως όρια βοηθώντας τον ταυτόχρονα να καταλάβει το σπουδαίο αγαθό της παιδείας και της μόρφωσης. Η στοργή του δασκάλου και η έλλειψη αυταρχικότητας είναι αναγκαία ακόμα και όταν το παιδί υποπέσει σε λάθη και σφάλματα.

Μια από τις σημαντικότερες αρχές του Pestalozzi είναι η αρχή της εποπτείας και η ανάλυση των στοιχείων διδασκαλίας, δηλαδή της μορφής, του αριθμού και της λέξεως. Θεωρεί την εποπτεία ως βασική πνευματική λειτουργία και ως βάση της γνώσης και της μόρφωσης. Θεωρεί έτσι βασική και πρωταρχική τη διδασκαλία τριών στοιχειωδών μαθημάτων: της Γεωμετρίας, της Αριθμητικής και του γλωσσικού μαθήματος.

Από το 1780 άρχισε να γράφει μορφωτικού περιεχόμενου έργα εφόσον έμπρακτη εφαρμογή των ιδεών του δεν ήταν δυνατή. Το πρώτο του μυθιστόρημα ΄΄Λεονάρδος και Γερτούδη΄΄ σημείωσε μεγάλη και ανέλπιστη επιτυχία στην Ελβετία και στην Γερμανία. Στο έργο του  ΄΄ Οι εσπερινές ώρες ενός αναχωρητή ΄΄ ανέλυε το παιδαγωγικό του πρόγραμμα. Το 1798 η κυβέρνηση του ανέθεσε τη μόρφωση 80 ορφανών παιδιών. Η προσπάθεια του αυτή σημείωσε μεγάλη επιτυχία και έτσι  το 1805 άνοιξε σχολείο στο Ίβερντον κάτι σαν ινστιτούτο που αποσκοπούσε στη μόρφωση δασκάλων με τις δικές του μεθόδους. Ο Pestalozzi υπήρξε μεγάλος παιδαγωγός και το έργο εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από όλους τους παιδαγωγούς όλων των εποχών. Ο ίδιος  είχε πει χαρακτηριστικά « Ας φροντίσουμε για μια ολοκληρωμένη αγωγή, που θα διαμορφώσει τη καρδιά, το νου και το χέρι του παιδιού!».

Σαμοθρακίτη Ασημίνα

Καθηγήτρια Κοινωνικής Θεολογίας

περισσότερα https://en.wikipedia.org/wiki/Johann_Heinrich_Pestalozzi


 

Σχολιάστε το άρθρο

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί Required fields are marked *

*

Δημοφιλή άρθρα



Sorry. No data so far.

x

ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΑΤΕ ?

Πιθανή η επιβολή ενός lockdown τύπου του περασμένου Μαρτίου

Την απόφασή του να προτείνει στην Επιτροπή εμπειρογνωμόνων να συζητήσει, ακόμα και ...