Κύπρος
Ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού κ. Γιώργος Δημοσθένους συμμετείχε στην Υπουργική Σύνοδο των χωρών που συμμετέχουν στη Διαδικασία της Μπολόνια για την Ανώτατη Εκπαίδευση, καθώς και στο Φόρουμ Πολιτικής της Μπολόνια, που πραγματοποιήθηκαν στο Βουκουρέστι στις 26 και 27 Απριλίου 2012.
Αντικείμενο της Συνόδου ήταν ο απολογισμός της προόδου υλοποίησης της Διαδικασίας της Μπολόνια και συνάμα ο καθορισμός των βασικών θεμάτων πολιτικής της Διαδικασίας. Οι Υπουργοί ενέκριναν το Υπουργικό Ανακοινωθέν του Βουκουρεστίου (Bucharest Ministerial Communiqué) και δεσμεύτηκαν για την προώθηση των στόχων της Διαδικασίας της Μπολόνια μέχρι το 2020 και ειδικότερα την παροχή ποιοτικής ανώτατης εκπαίδευσης για όλους, την ενίσχυση της νεανικής απασχολησιμότητας και την ενδυνάμωση της κινητικότητας ως μέσο για βελτίωση της μάθησης. Οι Υπουργοί επεσήμαναν την ανάγκη να επικεντρώσουν μέχρι το 2015 την προσοχή τους στην υποστήριξη της προσπάθειας των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης των χωρών τους και των υπόλοιπων εμπλεκόμενων φορέων για την εφαρμογή ουσιαστικών αλλαγών που να ευθυγραμμίζονται με τις αρχές της Διαδιακσίας της Μπολόνια.
Το Ανακοινωθέν του Βουκουρεστίου
Στο Ανακοινωθέν του Βουκουρεστίου τονίζεται, ανάμεσα σε άλλα, ο σημαντικός ρόλος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της τρέχουσας οικονομικής κρίσης και στη μείωση της ανεργίας των νέων, καθώς και η αναγκαιότητα για περαιτέρω ανάπτυξη της κοινωνικής διάστασης της ανώτατης εκπαίδευσης. Επιβεβαιώνεται η δέσμευση των κρατών που συμμετέχουν στη Διαδικασία να διατηρήσουν τη δημόσια ευθύνη για την ανώτατη εκπαίδευση και αναγνωρίζεται η ανάγκη για έναρξη του διαλόγου για θέματα όπως η χρηματοδότηση και η διακυβέρνηση της ανώτατης εκπαίδευσης καθώς και η αυτόματη αναγνώριση των ακαδημαϊκών τίτλων σπουδών.
Παρεμβάσεις Δημοσθένους
Σε παρεμβάσεις του τόσο στη Σύνοδο Υπουργών όσο και στο Φόρουμ Πολιτικής, ο Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού αναφέρθηκε στην ανάγκη να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητα των δαπανών στην ανώτατη εκπαίδευση, ιδιαίτερα σε περιόδους οικονομικής κρίσης όπως αυτή στην οποία βρισκόμαστε τώρα. Τόνισε, επίσης, τη σημασία της ενίσχυσης της επικοινωνίας και συνεργασίας των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας, γεγονός που μπορεί να συμβάλει στη μείωση της ανεργίας των νέων και στη στελέχωση της αγοράς με κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό. Μιλώντας για την κοινωνική διάσταση της ανώτατης εκπαίδευσης, ο Υπουργός ανέφερε ότι το Υπουργείο του αναγνωρίζει την αναγκαιότητα να δίνονται ίσες ευκαιρίες πρόσβασης και συμμετοχής στην ανώτατη εκπαίδευση στο μεγαλύτερο δυνατό ποσοστό του πληθυσμού της χώρας και ότι λαμβάνονται μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση.
Αναφερόμενος στην επικείμενη ανάληψη από την Κυπριακή Δημοκρατία της προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Υπουργός σημείωσε την ανάγκη για εστίαση του διαλόγου σε θέματα που αφορούν σε ζητήματα ποιοτικής διδασκαλίας στην ανώτατη εκπαίδευση. «Αυτή η πτυχή είναι μείζονος σημασίας», ανέφερε, «και την έχουμε συμπεριλάβει στις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας, αφού αποτελεί βασική πτυχή της ευρωπαϊκής ατζέντας για τον εκσυγχρονισμό της ανώτατης εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο αυτό θα δοθεί το έναυσμα για να μελετηθούν πιο φοιτητο-κεντρικές προσεγγίσεις διδασκαλίας και μάθησης και θα συζητηθούν τρόποι με τους οποίους τα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης θα μπορούσαν να μετακινηθούν περισσότερο προς διαδικασίες παραγωγής μάθησης παρά παροχής διδασκαλίας», τόνισε.
Να διασφαλιστεί η ποιότητα των προγραμμάτων και των τίτλων σπουδών
Τέλος, ο κ. Δημοσθένους αναφέρθηκε στο θέμα της διασφάλισης της ποιότητας της διασυνοριακής ανώτατης εκπαίδευσης, ακόμη ένα θέμα προτεραιότητας της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως είπε ο κ. Υπουργός, είναι σημαντικό να διασφαλιστεί η ποιότητα των προγραμμάτων και των τίτλων σπουδών που παρέχονται μέσω δικαιόχρησης. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με την υιοθέτηση σαφών αρχών και ενός γενικού πλαισίου για τη διασφάλιση της ποιότητας των προγραμμάτων που προσφέρονται μέσω δικαιόχρησης. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας αποδίδει μεγάλη σημασία στη διασφάλιση της ποιότητας και για το λόγο αυτό προχωρεί στη σύσταση του Φορέα Διασφάλισης Ποιότητας και Πιστοποίησης στην Ανώτερη Εκπαίδευση.
Σχετικό άρθρο
Ριζοσπάστης
Ολοκληρώνεται σήμερα η συνάντηση παρακολούθησης της διαδικασίας με προσανατολισμό την ένταση των αναδιαρθρώσεων
Τα επόμενα βήματα της διαδικασίας της Μπολόνια, η οποία συμπυκνώνει τη στρατηγική των μονοπωλίων για την ανώτατη εκπαίδευση, συζητούν από χτες στο Βουκουρέστι οι αρμόδιοι υπουργοί από 47 χώρες στο πλαίσιο της επετειακής – ανά διετία – συνάντησης παρακολούθησης της διαδικασίας.
Οι υπουργοί είπαν ότι οι μεταρρυθμίσεις θα επικεντρωθούν στην ανάπτυξη της «αναξιοποίητης ικανότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να συμβάλει στην ανάπτυξη και την απασχολησιμότητα». Για άλλη μια φορά δηλαδή, επιχειρείται να αποδοθεί στην εκπαίδευση η ανεργία, για να διευκολυνθούν οι αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις στις σπουδές και τη λειτουργία του Πανεπιστημίου, κρύβοντας ότι η ανεργία γεννιέται από τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής. Αλλωστε, οι μεταρρυθμίσεις της Μπολόνια που ξεκίνησαν από το 1999, χαρακτηρίζονται από τους υποστηρικτές τους ως «παράδειγμα επιτυχημένης ευρωπαϊκής συνεργασίας» και η ανεργία σήμερα όχι μόνο παρέμεινε αλλά έχει εκτιναχθεί σε πρωτοφανή ύψη.
Σε ό,τι αφορά την πορεία της Μπολόνια, διαπιστώνονται καθυστερήσεις στην προώθηση της κινητικότητας, στην αναγνώριση διπλωμάτων σε άλλη χώρα, στη μεταφορά πιστωτικών μονάδων κλπ. Στη Σύνοδο επισημάνθηκε ως αρνητικό στοιχείο η μείωση των δαπανών για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, που δείχνει ότι τα μέτρα που παίρνονται στη χώρα μας και πετσοκόβουν τους προϋπολογισμούς των ΑΕΙ δεν είναι ελληνικό φαινόμενο τάχα επιβεβλημένο από το μνημόνιο, αλλά αντίστοιχη είναι η γενική εικόνα στην Ευρώπη, από την πολιτική των αστικών κυβερνήσεων (είτε φιλελεύθερων, είτε σοσιαλδημοκρατικών) απέναντι στην κρίση.
Αναφέρεται ότι «υπερβολικά μεγάλος αριθμός φοιτητών εγκαταλείπουν την τριτοβάθμια εκπαίδευση ή αποφοιτούν χωρίς να διαθέτουν δεξιότητες που μπορούν να αξιοποιηθούν επαγγελματικά», παρουσιάζοντας μία αλήθεια και αποκαλύπτοντας μία πτυχή της πολιτικής που θέλουν να επιβάλουν: ότι δηλαδή οι σπουδές γίνονται απλησίαστες για όλο και περισσότερους και όλο και χαμηλότερου επιπέδου.
Οι μεταρρυθμίσεις στην ανώτατη εκπαίδευση απασχόλησαν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. «Η διεύρυνση της «πελατειακής» βάσης των πανεπιστημίων είναι κρίσιμη καθώς εκτιμάται ότι το 2020 η μία στις τρεις (35%) θέσεις εργασίας στην ΕΕ θα απαιτεί κάποιου είδους ανώτερη ή ανώτατη εκπαίδευση, ενώ σήμερα μόνο ο ένας στους τέσσερις εργαζόμενους έχει τέτοιο πτυχίο», επισημαίνεται στην έκθεση για την πρόοδο της διαδικασίας της Μπολόνια, που παρουσιάστηκε εκεί, έχοντας ως δεδομένη την επιχειρηματική λειτουργία της ανώτατης εκπαίδευσης. «Πελατειακή βάση» είναι όσοι μπορούν να αγοράζουν «υπηρεσίες εκπαίδευσης» και οι επιχειρήσεις που θα έχουν τα ιδρύματα στην υπηρεσία τους, θα τους αναθέτουν να παράγουν επιστήμη και αποφοίτους στην υπηρεσία της αγοράς και της κερδοφορίας τους.