Τι περιλαμβάνουν οι προωθούμενες αλλαγές – Προβληματισμοί για τη ρύθμιση σχετικά με τη μετακίνηση καθηγητών του ΕΠΑΛ σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας προκειμένου να συμπληρώσουν ωράριο.
Χρύσα Βαϊνανίδη
«Τα σχολεία και τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού». Αυτή είναι η επικρατούσα απόψη για τον τομέα της Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, ωστόσο με τις προωθούμενες αλλαγές που θα τεθούν σε εφαρμογή από την επόμενη σχολική χρονια γίνονται επιτέλους τα πρώτα βήματα προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης του παραγκωνισμένου αυτού τομέα της εκπαίδευσης.
Οι προτάσεις τέθηκαν σε διαβούλευση, αφού διαμορφώθηκαν από την αρμόδια υπο-επιτροπή του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία και την αρμόδια επιτροπή του ΙΕΠ. Σύμφωνα με το Υπουργείο Παιδείας, οι ρυθμίσεις είναι βελτιωτικές και μεταβατικές με στόχο την αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων έως ότου ολοκληρωθεί ο Διάλογος για την Παιδεία και διαμορφωθεί ένα νέο πλαίσιο της λειτουργίας και του ρόλου των ΕΠΑΛ.
Νέα δομή ΕΠΑΛ
– Α’ ΤΑΞΗ με ενιαίο πρόγραμμα, με μαθήματα γενικής παιδείας, προσανατολισμού και ειδικοτήτων.
– Β’ ΤΑΞΗ με διαχωρισμό σε τομείς τεχνικο-επαγγελματικών σπουδών με μαθήματα γενικής παιδείας και τομέων (θεωρητικά και εργαστηριακά).
– Γ’ ΤΑΞΗ με διαχωρισμό των τομέων σπουδών σε επιμέρους ειδικότητες, με μαθήματα γενικής παιδείας και ειδικοτήτων (θεωρητικά και εργαστηριακά).
– Μετά την αποφοίτηση, θεσμοθετείται ένα 4ο προαιρετικό «Μεταλυκειακό Έτος-Τάξη Μαθητείας», με εργαστηριακά μαθήματα ειδικότητας στο σχολείο και μαθητεία σε χώρους εργασίας.
Οι όροι με τους οποίους θα πραγματοποιείται η μαθητεία:
1. Το ΕΠΑΛ θα έχει την ευθύνη της παρακολούθησης-εποπτείας των μαθητευομένων στις δημόσιες ή ιδιωτικές επιχειρήσεις και οργανισμούς. Η εποπτεία από τους εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΛ θα αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο εκπαιδευτικό έργο που θα καθοριστεί αναλυτικά με Υπουργική Απόφαση.
2. Θα υπογράφονται συμβάσεις με όρους που πρέπει να γίνονται σεβαστοί και θα ελέγχονται από εποπτεύοντα καθηγητή/-τρια του ΕΠΑΛ. Οι συμβάσεις θα μπορεί να ακυρωθούν, αν δεν τηρούνται οι όροι από τον εργοδότη.
3. Κατοχυρώνονται τα δικαιώματα των μαθητευόμενων, οι οποίοι θα είναι ενήλικες, απόφοιτοι ΕΠΑΛ ή προηγούμενων τύπων σχολείων της ΤΕΕ. Οι μαθητές θα υπάγονται ασφαλιστικά στο ΙΚΑ για το διάστημα της μαθητείας, στον κλάδο παροχών ασθένειας σε είδος και στον κλάδο παροχών ασθένειας σε χρήμα, ο δε χρόνος ασφάλισής τους θα είναι συντάξιµος. Η αμοιβή για το διάστημα της μαθητείας θα είναι ίση με το 75% επί του κατωτάτου ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη.
4. Προσδιορίζεται ο ρόλος του ΟΑΕΔ, μέσω των Κέντρων Προώθησης Απασχόλησης (ΚΠΑ), ως συνεργαζόμενου με τα ΕΠΑΛ σε ό,τι αφορά την οργάνωση, τη λειτουργία και τα θέματα διοικητικής διαχείρισης της μαθητείας. Αξιοποιείται, έτσι, η μακροχρόνια εμπειρία του. Στα κέντρα αυτά θα διατίθεται και εκπαιδευτικός των ΕΠΑΛ.
Μεταξύ άλλων, προβλέπονται ρυθμίσεις που αφορούν εκκρεμή υπηρεσιακά θέματα του εκπαιδευτικού προσωπικού των ΕΠΑΛ
1. Ο χαρακτηρισμός ως εκπαιδευτικής υπηρεσίας του χρονικού διαστήματος που οι 2.500 εκπαιδευτικοί είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα.
2. Εξορθολογίζεται το ωράριο υπευθύνων εργαστηρίων σε όλους τους τύπους σχολείων.
3. Δίνεται η δυνατότητα συμπλήρωσης ωραρίου εκπαιδευτικών ΕΠΑΛ σε σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε αντικείμενα σχετικά με την ειδικότητά τους.
4. Δίνεται η δυνατότητα να διδάσκουν τα μαθήματα της ΠΕ ειδικότητάς τους σε εκπαιδευτικούς ΤΕ με πτυχίο ΠΕ, που είχαν κάνει ήδη «οικονομική» μετάταξη από ΤΕ σε ΠΕ.
Προβληματισμοί για τη ρύθμιση συμπλήρωσης ωραρίου
Προβληματισμοί έχουν διατυπωθεί από μερίδα εκπαιδευτικών σχετικά με τη ρύθμιση η οποία προβλέπει ότι οι καθηγητές των ΕΠΑΛ θα μετακινούνται σε σχολικές μονάδες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε αντικείμενα σχετικά με την ειδικότητα τους προκειμένου να συμπληρώσουν το ωράριό τους. Μέχρι την ώρα που γράφονται οι γραμμές αυτές, δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη από το Υπουργείο Παιδείας ο τρόπος εφαρμογής της ρύθμισης.
Η βάση της συζήτησης, ωστόσο, δεν είναι κατά πόσο κάποιος/α είναι επαγγελματίας ή εξειδεικευμένος/η στο αντικείμενο του, αλλά κατά πόσο είναι καταρτισμένος/η και ικανός/η να διδάξει σε διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης με δεδομένο ότι η ίδια καθαυτή εκπαιδευτική διαδικασία είναι διαφορετική στα δημοτικά, τα γυμνάσια, τα Λύκεια και τα ΕΠΑΛ. Επιπλέον, είναι διαφορετικός ο μαθητικός πληθυσμός και οι ανάγκες τους στις διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Σύμφωνα με πηγές του Υπουργείου, θα μπορούσαν για παράδειγμα καθηγητές ιατρικών ειδικοτήτων να διδάξουν Βιολογία ή Χημεία στα Γυμνάσια. Δυσκολότερα, βέβαια, θα μπορούσε κάποιος/α να φανταστεί έναν καθηγητή/τρια να διδάσκει σε παιδιά του δημοτικού. Ακόμη κι αν η συμπλήρωση του ωραρίου στην Πρωτοβάθμια σε τομείς όπως η σεξουαλική αγωγή ή η αγωγή υγείας (από νοσηλευτές/τριες, μαίες κτλ.) στις ευέλικτες ζώνες μπορεί να είναι εφικτή θεωρητικά, πρακτικά χωρίς στοιχειώδη επιμόρφωση δεν θα είναι αποτελεσματική. Πέρα από το γεγονός ότι διαιωνίζεται το καθεστώς μετακίνησης των εκπαιδευτικών από σχολείο σε σχολείο προκειμένου να συμπληρώσουν ωράριο, οι καθηγητές/τριες θα πρέπει να επιδοθούν σε έναν ανηλεή αγώνα επιμόρφωσης και κατάρτισης για να είναι σε θέση να διδάξουν μικρότερης ηλικίας παιδιά σε σχετικούς μεν τομείς, αλλά με τελείως διαφορετικό παιδαγωγικό τρόπο. Μένει, επομένως, να αποδειχθεί κατά πόσο θα είναι εφικτή πρακτικά και εν τέλει αποτελεσματική η εφαρμογή της επικείμενης ρύθμισης.
