Γράφει η Έιμι Τσούα , καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του Γιέιλ
Mετάφραση: Θωμάς Μικρούλης (Uncle Tom)
Πρωτότυπο κείμενο: Amy Chua για το The Wall Street Journal
Μπορούν τα μεγαλώσουν χαρούμενα παιδιά χωρίς ραντεβού για παιχνίδι, χωρίς τηλεόραση, χωρίς ηλεκτρονικά παιχνίδια, αλλά με ώρες μουσικής εξάσκησης; Και τι συμβαίνει όταν αυτά αντιδρούν;
Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται πώς οι Κινέζοι γονείς μεγαλώνουν τόσο στερεοτυπικά επιτυχημένα παιδιά. Αναρωτιούνται τι κάνουν αυτοί οι γονείς για να βγάλουν τόσες πολλές μαθηματικές διάνοιες και ταλαντούχους μουσικούς, πώς είναι μια τέτοια οικογένεια και αν μπορούν να το κάνουν και οι ίδιοι. Εγώ λοιπόν μπορώ να τους πω, γιατί το έχω κάνει.
Εδώ είναι ορισμένα πράγματα που δεν επέτρεψα ποτέ στις κόρες μου, Σοφία και Λουίζα:
Να κοιμηθούν σε σπίτι φίλων
Να φωνάξουμε άλλα παιδιά σπίτι να παίξουν μαζί τους
Να πάρουν μέρος σε σχολικές παραστάσεις
Να παραπονεθούν που δεν παίρνουν μέρος σε σχολικές παράστασεις
Να δουν τηλεόραση ή να παίξουν παιχνίδια στον υπολογιστή
Να επιλέξουν μόνες τους τις εξωσχολικές τους δραστηριότητες
Να πάρουν οποιοδήποτε άλλο βαθμό εκτός από Άριστα
Να μην είναι Νο.1 μαθήτριες σε κάθε μάθημα εκτός απ’ τη γυμναστική και το θέατρο
Να μάθουν οποιοδήποτε μουσικό όργανο εκτός από πιάνο ή βιολί
Να μην παίξουν πιάνο ή βιολί
Χρησιμοποιώ τον όρο «Κινέζα μητέρα» ελεύθερα. Γνωρίζω μερικούς Κορεάτες, Ινδούς, Τζαμαϊκανούς, Ιρλανδούς και Γκανέζους γονείς που θα μπορούσαν να φέρουν τον ίδιο τίτλο. Αντίθετα, γνωρίζω μερικές μητέρες Κινεζικής καταγωγής, σχεδόν πάντοτε γεννημένες στη Δύση, οι οποίες δεν είναι Κινέζες μητέρες, κατ’ επιλογή ή για άλλο λόγο.
Χρησιμοποιώ επίσης τον όρο «Δυτικοί γονείς» ελεύθερα. Υπάρχουν γονείς από τη Δύση κάθε λογής.
Παρ’ όλ’ αυτά, ακόμη και όταν οι Δυτικοί γονείς θεωρούν πως είναι αυστηροί, συνήθως δε φτάνουν στο βαθμό να γίνουν Κινέζες μητέρες. Για παράδειγμα, οι Δυτικοί φίλοι μου που θεωρούν τους εαυτούς τους αυστηρούς βάζουν τα παιδιά τους να κάνουν εξάσκηση στα μουσικά όργανα 30 λεπτά κάθε μέρα. Ώρα το πολύ. Για μία Κινέζα μητέρα, η πρώτη ώρα είναι το εύκολο μέρος. Η δεύτερη και η τρίτη ώρα είναι που γίνεται δύσκολο.
Παρά την υπερευαισθησία μας σχετικά με τα πολιτιστικά στερεότυπα, υπάρχουν δεκάδες μελέτες εκεί έξω που σημειώνουν και μετρούν τις διαφορές μεταξύ Κινέζων και Δυτικών σε θέματα γονεϊκότητας. Σε μία μελέτη που έγινε σε 50 Δυτικές μητέρες Αμερικανίδες και 48 Κινέζες μητέρες μετανάστες, σχεδόν το 70% των Δυτικών μητέρων είπε είτε πως «να πιέζουμε για ακαδημαϊκή επιτυχία δεν είναι καλό για τα παιδιά» ή πως «οι γονείς πρέπει να καλλιεργήσουν την ιδέα πως η μάθηση είναι διασκέδαση».
Αντιθέτως, περίπου 0% των Κινέζων μητέρων πίστευαν το ίδιο. Για την ακρίβεια, η μεγαλύτερη πλειοψηφία των Κινέζων μητέρων είπαν πως πιστεύουν πως τα παιδιά τους μπορούν να γίνουν «οι καλύτεροι» μαθητές, πως «τα ακαδημαϊκά κατορθώματα δείχνουν μία επιτυχημένη ανατροφή,» και πως αν τα παιδιά τους δεν αρίστευαν στο σχολείο τότε υπήρχε «πρόβλημα» και οι γονείς «δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους».
Άλλες μελέτες υποδεικνύουν ότι σε σχέση με τους Δυτικούς γονείς, οι Κινέζοι γονείς περνούν περίπου 10 φορές περισσότερο χρόνο κάθε μέρα βάζοντας ασκήσεις στα παιδιά τους. Σε αντιπαράθεση, τα Δυτικά παιδιά είναι πιθανότερο να συμμετέχουν σε ομαδικά αθλήματα.
Αυτό που πιστεύουν οι Κινέζοι γονείς είναι πως τίποτα δεν είναι ευχάριστο μέχρι να γίνεις καλός σ’ αυτό. Για να γίνεις καλός σε οτιδήποτε χρειάζεται να δουλέψεις και τα παιδιά ποτέ δε θέλουν από μόνα τους να δουλέψουν, εξού και είναι σημαντικό να παραμερίσουν τις προτιμήσεις τους. Αυτό πολλές φορές απαιτεί κουράγιο από τους γονείς επειδή το παιδί θα αντισταθεί –τα πράγματα είναι πάντοτε πιο δύσκολα στην αρχή, που είναι και το σημείο που οι Δυτικοί γονείς συνήθως τείνουν να εγκαταλείπουν την προσπάθεια. Αν η Κινέζικη μέθοδος γίνει σωστά όμως, παράγει έναν «ενάρετο κύκλο».
ΔΕΙΤΕ ΟΛΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ
