H έρευνα που παρουσιάζεται από το www.fresheducation.gr αφορά τις απόψεις μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου σχετικά με το ερώτημα: “Ποιον θεωρούν καλό καθηγητή».
Η συγκεκριμένη έρευνα με σωστό μεθοδολογικό πλαίσιο,( δείγμα, πρωτότυπο ερευνητικό ερώτημα, αποδελτιώσεις κ.ά) ανέδειξε σημαντικά στοιχεία για τη γνώμη που έχουν οι μαθητές για το profil του καλού εκπαιδευτικού.
Οι μαθητές Λυκείου θεωρούν ως πιο σημαντικό προσόν του καλού καθηγητή το να είναι φιλικός και να βρίσκεται «κοντά στο μαθητή».
Οι μαθητές του Γυμνασίου με τον αυθορμητισμό της ηλικίας κάποιες φορές αγγίζουν τα όρια του ευτράπελου
Στην αρχή παρουσιάζονται οι απόψεις των μαθητών του Λυκείου και έπειτα οι απόψεις των μαθητών του Γυμνασίου.
Ο “καλός” καθηγητής (απόψεις μαθητών)
ΠΟΙΟΝ ΘΕΩΡΩ ΚΑΛΟ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ
Απόψεις μαθητών
Έρευνα, στην οποία συμμετείχαν τα παρακάτω σχολεία:
Υπεύθυνη: Χριστίνα Πετροπούλου
Tα στοιχεία που παρουσιάζονται στη συνέχεια προέκυψαν από έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα παρακάτω σχολεία της Δωδεκανήσου: Βενετόκλειο 1ο Λύκειο Ρόδου, Γυμνάσιο- Λ.Τ. Λειψών, Γυμνάσιο- Λ.Τ. Χάλκης, Γυμνάσιο- Λ.Τ. Ολύμπου Καρπάθου, Γυμνάσιο Νισύρου, 2ο Γυμνάσιο Λέρου, Γυμνάσιο Αστυπάλαιας, Λύκειο Ιαλυσού, Λύκειο Αφάντου, Λύκειο Αντιμάχειας, Γυμνάσιο Αντιμάχειας.
Τα χαρακτηριστικά που κατά τη γνώμη των μαθητών συνθέτουν το προφίλ του καλού καθηγητή, ίσως οδηγήσουν πολλούς από εμάς να αναθεωρήσουμε σημαντικά τη στάση μας απέναντι στους μαθητές μας και στον τρόπο άσκησης των καθηκόντων μας.
Στη συντριπτική πλειονότητά τους οι μαθητές θεωρούν ως πιο σημαντικό προσόν του καλού καθηγητή το να είναι φιλικός και να βρίσκεται «κοντά στο μαθητή». Αυτή η συχνά επαναλαμβανόμενη φράση μεταφράζεται σε διάφορες συμπεριφορές. Στο να συμβουλεύει τους μαθητές, όχι μόνο σε θέματα σχολικά αλλά και σε προσωπικά τους, να κατανοεί τις ιδιαιτερότητες της ηλικίας τους, να τους σέβεται και να κερδίζει – όχι να απαιτεί- το δικό τους σεβασμό, να μην τους ειρωνεύεται, να τους ενθαρρύνει, να τους εμψυχώνει και να αποκτά την εμπιστοσύνη τους, ακόμα και να αφιερώνει χρόνο στους μαθητές του όχι μόνο στην τάξη αλλά και στο διάλειμμα .
Συναφές με τον προηγούμενο δείκτη είναι το χαρακτηριστικό που ακολουθεί . Τα παιδιά θέλουν ο καθηγητής τους να είναι χαμογελαστός, καταδεκτικός, με χιούμορ, να κάνει ευχάριστο και όχι βαρετό και κουραστικό μάθημα.
Στο γνωστικό τομέα ανήκει το τρίτο- μόλις- στη σειρά προτεινόμενο γνώρισμα του καλού καθηγητή, σύμφωνα με το οποίο πρέπει να έχει μεταδοτικότητα, να γίνεται κατανοητός στους μαθητές και να καταφέρνει να προσελκύει το ενδιαφέρον τους στο μάθημα.
Πάλι σχετικό με τη συμπεριφορά του και όχι με τη γνωστική του επάρκεια ακολουθεί το αμέσως επόμενο χαρακτηριστικό του καλού καθηγητή , που είναι το να μπορεί να επιβάλλει την τάξη με τρόπο πειστικό και ήρεμο, δυναμικά αλλά όχι αυταρχικά, με άλλα λόγια να είναι όπως και όσο πρέπει αυστηρός. Αυτό μας επιβεβαιώνει το γεγονός ότι τα παιδιά έχουν ανάγκη να ξέρουν τα όριά τους.
Επίσης θέλουν ο καθηγητής να είναι δίκαιος, αμερόληπτος απέναντι στους μαθητές και να μην κάνει διακρίσεις υπέρ των καλών μαθητών.
Το να γνωρίζει καλά το αντικείμενό του φαίνεται πως δεν είναι από τα σπουδαιότερα κριτήρια των μαθητών, εφόσον εμφανίζεται μόλις μετά από όλα τα προηγούμενα. Αυτό ισχύει είτε επειδή θεωρούν αυτονόητη τη γνωστική επάρκεια των καθηγητών, είτε ίσως επειδή σημαντικότερο ρόλο στη ζωή τους , στη δεδομένη ηλικιακή φάση παίζει η συναισθηματική επαφή και η σχέση , που μπορεί να προσφέρει τη βάση για τη δόμηση της γνώσης, δημιουργώντας θετική προδιάθεση.
Το να κατανοεί το φόρτο εργασίας των μαθητών και να μην τους αναθέτει υπερβολικά πολλές ασκήσεις , με άλλα λόγια να μην είναι ασύμμετρα με τις δυνατότητές τους απαιτητικός, ακολουθεί αμέσως μετά.
Να είναι ευγενικός και υπομονετικός , χωρίς όμως να τον εκμεταλλεύονται τα παιδιά, καθώς και να μην είναι φυγόπονος στη δουλειά του σχολιάζεται επίσης. Να μην θεωρεί ο καθηγητής τον εαυτό του αυθεντία και να δέχεται τα λάθη του είναι επίσης μια αξιοσημείωτη παρατήρηση των μαθητών, όπως και το να αξιολογεί όχι με βάση το αποτέλεσμα αλλά με βάση την προσπάθεια του μαθητή ( εδώ θίγουν ζητήματα ατομοκεντρικής αξιολόγησης)
Όλα τα παραπάνω ίσως να ήταν και αναμενόμενα ως ένα βαθμό. Από την άλλη, παρατηρούμε σε παιδιά μικρότερων ηλικιών (γυμνάσιο) μια έμφαση στην πρακτική- επιφανειακή πλευρά της σχέσης μεταξύ μαθητή – καθηγητή και λιγότερο προβληματισμό πάνω στην επικοινωνιακή- κοινωνική διάσταση της σχέσης. Ίσως λόγω μεγαλύτερης ηλικιακής απόστασης από τους καθηγητές τους και λόγω χαμηλότερου βαθμού ωριμότητας να μην έχουν προσδοκίες ανάπτυξης φιλικής σχέσης με τους καθηγητές, τους οποίους εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν με κάποιο δέος. Δηλαδή, πολλές απαντήσεις γυμνασιόπαιδων είναι καθαρά χρησιμοθηρικές και συχνά καθρεφτίζονται σε αυτές με διαφάνεια, τα προσωπικά βιώματα αυτού που δίνει την απάντηση. Συναντάμε έτσι απόψεις, που φωτογραφίζουν τον αυθορμητισμό της ηλικίας και που κάποιες φορές αγγίζουν τα όρια του ευτράπελου, όπως:
Ο καλός καθηγητής οργανώνει εκπαιδευτικές εκδρομές
Μας αφήνει να παίζουμε και να κάνουμε ό,τι θέλουμε Κάνει κενά (!!!)
Δεν βάζει απουσίες (!!!)
Δεν είναι παλαιών αρχών
Δεν μας χτυπάει (!!!)
Δεν είναι τζαμπατζής (;;;)
Τελειώνει γρήγορα την παράδοση του μαθήματος
Μας λέει ιστορίες από τα παιδικά του χρόνια (!!!)
Δε δουλεύει για το χρήμα
Δεν μας αντιμετωπίζει σα «φυλακιΖΟμενους»
Είναι ο εαυτός του ( με ό,τι αυτό υπονοεί)
Μας αφήνει να πηγαίνουμε τουαλέτα (!! )
Δεν κολλάει στις λέξεις …;
Την υπέρβαση όμως κάνουν κάποιες- και όχι σπάνιες- απαντήσεις , που μας αιφνιδιάζουν με το αναπάντεχο του περιεχομένου τους , όπως :
Ο καλός καθηγητής είναι σαν τον Αϊνστάιν ή τους άλλους αρχαίους ποιητές
Και ακόμα πιο πέρα, σε διάφορες παραλλαγές , που αντανακλούν τις ιδιαίτερες προτιμήσεις των γραφόντων, με έντονο το στοιχείο του ασυνειδητοποίητου, αναδυόμενου και υπό διαμόρφωση κοινωνικού ρατσισμού , που καλλιεργείται μέσα από το κυρίαρχο γυναικείο πρότυπο, όπως αυτό προβάλλεται από τα Μέσα ενημέρωσης, διαβάζουμε ότι ο καλός καθηγητής :
Πρέπει να είναι καθηγήτρια όμορφη και sexy
Να είναι ψηλή , ξανθιά, γαλανομάτα με ωραίο σώμα
ΔΕΙΤΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ ΕΔΩ
