Βασικές οδηγίες για την οργάνωση ενός φύλλου περιγραφικής αξιολόγησης στο μάθημα της γλώσσας.
από την ομάδα του www.fresheducation.gr
Όταν οργανώνουμε –σχεδιάζουμε ένα φύλλο εργασίας:
- Επικεντρώνουμε την προσοχή μας σε συγκεκριμένους γνωστικούς στόχους (ανάλογα με την ενότητα) και σχεδιάζουμε ανάλογες ερωτήσεις –ασκήσεις σε φύλλο εργασίας που η καθεμία συνδέεται με έναν από αυτούς τους στόχους.
- Οι βασικοί γνωστικοί στόχοι, για κάθε τάξη περιγράφονται στο ΔΕΠΠΣ αλλά διακρίνονται και στο βιβλίο και τετράδιο εργασιών της γλώσσας του μαθητή.
- Όταν συντάσσουμε ένα φύλλο περιγραφικής αξιολόγησης φροντίζουμε η σειρά των γνωστικών στόχων που αξιολογούνται, να είναι ίδια με τη σειρά των ερωτήσεων- γνωστικών στόχων στο φύλλο εργασίας. Αυτό γίνεται για να διευκολυνθούμε στη μεταφορά των αξιολογήσεων από το φύλλο εργασίας στο φύλλο περιγραφικής αξιολόγησης.
- Οι χαρακτηρισμοί στο φύλλο αξιολόγησης προτείνεται να είναι του τύπου (τετράβαθμη κλίμακα Likert):
| Α(το κάνεις εύκολα) |
| Β( το κάνεις με λίγα λάθη) |
| Γ( δυσκολεύεσαι να το κάνεις) |
| Δ( δεν το κάνεις) |
- Επειδή το φύλλο αξιολόγησης απευθύνεται βασικά στον ίδιο το μαθητή , θα πρέπει να χρησιμοποιούμε Β ενικό πρόσωπο. π.χ
Γιώργο , η αξιολόγησή σου σε αυτό το επαναληπτικό θα σου δώσει την ευκαιρία να διαπιστώσεις αν :
- Προετοιμάστηκες κατάλληλα στην ορθογραφία λέξεων
- Κλίνεις σωστά το ρήμα: « είναι»
- Κλίνεις σωστά το οριστικό άρθρο και στα τρία γένη
- Γράφεις σωστά τις καταλήξεις ρημάτων( -με,- μαι, -σαι, -ται, -στε) μέσα σε κείμενο
ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΕΙ Ο ΜΑΘΗΤΗΣ
- Τον ενημερώνουμε με γραπτό τρόπο τι γνωρίζει να κάνει καλά και σε τι πρέπει να προσπαθήσει περισσότερο
- Αξιολογεί σταδιακά τη σημασία που έχει μια τέτοια αξιολόγηση για ενδυνάμωση των επιδόσεών του, σε σχέση με τη βαθμολογία.
ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΕΙ Ο ΓΟΝΕΑΣ
- Γνωρίζει επακριβώς σε ποια σημεία θέλει βελτίωση το παιδί του.
ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΕΙ Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ
- Έχει αναλυτικές καταγραφές για κάθε μαθητή ξεχωριστά.
- Ανά πάσα στιγμή μπορεί να ενημερώσει το γονέα και αναλυτικά, για το παιδί του.
- Δε χάνει χρόνο σε άσκοπες δια ζώσης ατομικές ενημερώσεις γονέων.
ΤΙ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
- Έχει οργανωμένο αρχείο με τις επιδόσεις κάθε μαθητή σε κάθε στόχο, το οποίο μπορεί να παραδοθεί στον επόμενο δάσκαλο της τάξη
Με κατάλληλη μετατροπή γνωστικών στόχων μπορεί να δημιουργηθεί ένα ανάλογο φύλλο για τις άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης και σε όλα τα μαθήματα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ….
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ
……………………….
ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ ΑΠΟ ΤΟ 10 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Επιμέλεια παρουσιασης και φύλλων περιγραφικής αξιολόγησης από 1gympeirath.gr
Μπορείτε να δείτε την παρούσα εκδοχή των φύλλων περιγραφικής αξιολόγησης για το και το
H αξιολόγηση είναι αναπόσπαστο μέρος του εκπαιδευτικού έργου: είναι αδύνατο να προχωρήσει οποιαδήποτε εκπαιδευτική διεργασία, είτε αυτή αφορά στους μαθητές μας είτε στους εκπαιδευτικούς είτε στον ίδιο τον οργανισμό, χωρίς να μετρηθούν τα αποτελέσματά της.
Παραδοσιακά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση για την αξιολόγηση των μαθητών χρησιμοποιούμε τη βαθμολογία τους σε τακτά χρονιά διαστήματα, με χρήση της εικοσαβάθμιας κλίμακας. Αυτού του είδους η αξιολόγηση έχει δημιοyργήσει πολλές στρεβλώσεις στη λειτουργία του σχολείου, με αποτέλεσμα να είναι διαρκείς και έντονες οι συζητήσεις και οι αντιπαραθέσεις σχετικά με τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν προκειμένου αυτές οι στρεβλώσεις να αντιμετωπιστούν.
Η εισαγωγή περισσότερο αυθεντικών μορφών αξιολόγησης θα μπορούσε να βοηθήσει στην κατεύθυνση αυτή. Αυτός είναι και ο λόγος που στο 1ο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο της Αθήνας, παράλληλα με την τυπική αξιολόγηση που προβλέπεται από τον νόμο, επιλέξαμε να εισαγάγουμε και την περιγραφική αξιολόγηση. με τον τρόπο που προγράφεται στα άρθρα που ακολουθούν.
Οι αδυναμίες της τυπικής τελικής αξιολόγησης των μαθητών
Παραδοσιακά στα σχολεία για την αξιολόγηση των μαθητών χρησιμοποιούμε την βαθμολογία. Με εργαλείο τη δεκαβάθμια κλίμακα για το δημοτικό και εικοσαβάθμια για το γυμνάσιο και το λύκειο, κατατάσσουμε τους μαθητές μας σε μία σειρά και αποφασίζουμε αν είναι ικανοί να προαχθούν στην επόμενη τάξη, ποιοι θα πάρουν βραβείο ή αριστείο ή ποιοι θα περάσουν στο Πανεπιστήμιο. Με αυτού του είδους την αξιολόγηση, την αποκαλούμενη και «τελική αξιολόγηση», το σχολείο λειτουργεί ως μηχανισμός επιλογής.
Άμεση συνέπεια του «τελικού χαρακτήρα» της εκπαιδευτικής αξιολόγησης, είναι ότι ο ρόλος της βαθμολογίας στο σχολείο έχει γίνει κυρίαρχος. Οι μαθητές δεν επικεντρώνουν την προσοχή τους σε αυτά που θα μάθουν και στις δεξιότητες που θα αποκτήσουν, αλλά στο βαθμό που θα πάρουν.Η μετατόπιση του ενδιαφέροντος από την ουσία της εκπαιδευτικής πράξης στη βαθμολογία, τείνει να γίνει κυρίαρχη κοινωνική συμπεριφορά με αποτέλεσμα να εμποδίζονται οι προσπάθειες παραγωγής ουσιαστικού εκπαιδευτικού έργου. Έχει χαθεί η αυτοτέλεια των εκπαιδευτικών βαθμίδων, αφού ότι η κάθε μία αντιμετωπίζεται ως προθάλαμος της άλλης, με τελικό ζητούμενο να ανταποκριθεί ο μαθητής στις εξετάσεις για την επιλογή στο Πανεπιστήμιο, ακυρώνονται καινοτόμες πρωτοβουλίες διότι «μόνο ο βαθμός μετράει», περιορίζεται σημαντικά το πολιτιστικό έργο του σχολείου (ειδικά στο λύκειο), δεν υπάρχουν μαθήματα επιλογής, κυριαρχεί ο εγκυκλοπαιδισμός στο εκπαιδευτικό σύστημα.Παράλληλα, στρεβλώνεται τόσο η σχέση του παιδιού με την οικογένειά του, αφού η εκπαίδευση του παιδιού συνδέεται με ένα σύστημα ποινών και αμοιβών που αποδίδονται από τους γονείς του με βάση «τους βαθμούς που έφερε», ενώ ταυτόχρονα στρεβλώνεται και η σχέση του παιδιού με τους δασκάλους και τους καθηγητές του, οι οποίοι ενώ είναι οι αρμόδιοι να το καθοδηγήσουν, να το υποστηρίξουν και να το βοηθήσουν να αναπτυχθεί πνευματικά και να καλλιεργηθεί, είναι ταυτόχρονα εκείνοι που με το βαθμό που θα βάλουν, θα προκαλέσουν την τιμωρία του ή την ανταμοιβή του.
Η εισαγωγή της περιγραφικής αξιολόγησης
Η εναλλακτική λύση για την αντιμετώπιση των αδυναμιών της αξιολόγησης των μαθητών, θα μπορούσε να αναζητηθεί στην εισαγωγή της περιγραφικής αξιολόγησης. Ο στόχος εδώ δεν είναι η κατάταξη του μαθητή, αλλά η περιγραφή του ακαδημαϊκού του προφίλ με στόχο την ενίσχυση των ισχυρών σημείων του και την αντιμετώπιση των αδυναμιών του. Για την πραγματοποίησή της είναι απαραίτητο να μην εστιάσουμε το ενδιαφέρον μας μόνο στην απόδοση του μαθητή, αλλά να τον αντιμετωπίσουμε ως σύνολο και να προχωρήσουμε σε αναλυτικό τεκμηριωμένο σχολιασμό των επιμέρους ικανοτήτων και ιδιαιτεροτήτων του.
Η αξιολόγηση τώρα δεν είναι “τελική” αλλά “διαμορφωτική” και αυτός είναι ο λόγος που συχνά αναφέρεται ως αυθεντική ή ολική αξιολόγηση.
Στο 1ο Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Αθήνας αποφασίσαμε παράλληλα με την τυπική αξιολόγηση που προβλέπει ο νόμος, να εισαγάγουμε και την περιγραφική αξιολόγηση. Σε πρώτο στάδιο αυτό θα γίνει μόνο σε δύο μαθήματα, στη Γλώσσα και στα Μαθηματικά. Σε επόμενο στάδιο θα επεκταθεί και σε άλλα μαθήματα όπως είναι οι Ξένες Γλώσσες, οι Φυσικές Επιστήμες, τα Αρχαία Ελληνικά και η Λογοτεχνία.
Η εφαρμογή της περιγραφικής αξιολόγησης για την φετινή χρονιά θα γίνει πιλοτικά.Οι γονείς και οι κηδεμόνες των μαθητών μας θα πάρουν ηλεκτρονικά τα φύλλα περιγραφικής αξιολόγησης για τα δύο μαθήματα και θα τους ζητηθεί να μας στέιλουν επίσης ηλεκτρονικά τις παρατηρήσεις και τα σχόλιά τους. Ο στόχος μας είναι να δοκιμάσουμε τη λειτουργία του συστήματος, να δούμε ποια προβλήματα ασάφειας υπάρχουν, να χρησιμοποιήσουμε στην πράξη τα φύλλα αξιολόγησης που έχουμε αναπτύξει, να μελετήσουμε την ανατροφοδότηση από τους γονείς και τους μαθητές και να κάνουμε τις αναγκαίες βελτιώσεις.
Από την επόμενη χρονιά, εκτός από το γεγονός ότι η περιγραφική αξιολόγησης θα εισαχθεί σε περισσότερα μαθήματα, θα δίνεται δύο φορές στη διάρκεια της χρονίας: μία προς το τέλος του α τριμήνου και μία κοντά στο μέσο του τρίτου τριμήνου ώστε να υπάρχει μία αποτύπωση της ακαδημαϊκής εξέλιξης του μαθητή.
Οι στόχοι της Περιγραφικής Αξιολόγησης
Με την εισαγωγή της περιγραφικής αξιολόγησης επιδιώκουμε πολλαπλούς στόχους:
- Να βοηθήσουμε τους μαθητές μας να αντιληφθούν τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία τους, να αναπτύξουν τα πρώτα και να αντιμετωπίσουν τα δεύτερα.
- Να δημιουργήσουμε ένα εργαλείο που θα βοηθήσει στην αυτοαξιολόγηση των μαθητών μας.
- Να αποτυπώσουμε και να προσδιορίσουμε επακριβώς τους διδακτικούς τους στόχους και να συσχετίσουμε τα κριτήρια που χρησιμοποιούμε για την αξιολόγηση των μαθητών με αυτούς.
- Να διευκολύνουμε τη διαμόρφωση ενιαίας εσωτερικής εκπαιδευτικής πολιτικής της σχολικής μονάδας αφού τα γενικά και τα ειδικά κριτήρια που αποτυπώνονται στα φύλλα περιγραφικής αξιολόγησης κάθε μαθήματος, θα χρησιμοποιούνται από όλους τους εκαπδιευτικούς που διδάσκουν το μάθημα.
- Να δώσουμε ακριβές και σαφές περιεχόμενο σε όλους τους χαρακτηρισμούς που χρησιμοποιούμε για την αξιολόγηση των μαθητών.
- Να αντιμετωπίσουμε την πίεση που υφίστανται τόσο οι καθηγητές όσο και μαθητές από την κοινωνική απαίτηση για υψηλούς βαθμούς με οποιοδήποτε κόστος
- Να απελευθερώσουμε το εκπαιδευτικό έργο και κατ’ επέκταση το σχολείο από το ρόλο του μηχανισμού επιλογή
Η ανάπτυξη των φύλλων Περιγραφικής Αξιολόγησης
Στην ανάπτυξη και διαμόρφωση των φύλλων περιγραφικής αξιολόγησης ενεπλάκησαν όλοι οι διδάσκοντες τα δύο γνωστικά αντικείμενα, μέσα από σχετικές συνεδριάσεις. Οι συζητήσεις ξεκίνησαν από τη διατύπωση των γενικών στόχων του σχολείου και κατέληξαν στη διατύπωση των ειδικών κριτηρίων κατά μάθημα. Η προσπάθεια αναδιατυπώσεων και αλλαγών θα συνεχιστεί για αρκετό χρονικό διάστημα, διότι διαρκώς θα ενσωματώνουμε παρατηρήσεις τόσο δικές μας όσο και των μαθητών και των γονέων τους, ενώ παράλληλα πρέπει διαρκώς τα κριτήρια αξιολόγησης να είναι σε αντιστοιχία με τους διδακτικούς μας στόχους οι οποίοι προφανώς δεν μπορεί να είναι στατικοί.
Ο στόχος είναι να διαμορφώσουμε φύλλα περιγραφικής αξιολόγησης που να είναι λειτουργικά για τους μαθητές και τους γονείς, με αποτέλεσμα να μη δοθεί μεγάλη βαρύτητα στη χρήση επιστημονικά ακριβούς ορολογίας. Επίσης, για διευκόλυνση της διαδικασίας, επιλέξαμε οι διατυπώσεις των γενικών και των ειδικών κριτηρίων να καλύπτουν και τις τρεις τάξεις του γυμνασίου. Έτσι δεν επικεντρωθήκαμε καθόλου στο ποια κεφάλαια διδάσκονται σε κάθε τάξη και στα συγκεκριμένα ειδικά θέματα που περιλαμβάνουν αυτά, αλλά επιλέξαμε να διατυπώσουμε τα κριτήρια και τους χαρακτηρισμούς επικεντρωνόμενοι στις δεξιότητες και στις θεμελειακές γμώσεις τις οποίες συναντάμε σε όλα τα χρόνια του Γυμνασίου
Ο επόμενος στόχος μας είναι η πολύ ουσιαστική εμπλοκή των μαθητών μέσω της αυτοαξιολόγησής τους ώστε να αποκτήσουν και αυτoί ξεκάθαρη εικόνα πάνω στο τι διδάσκουμε και πώς το διδάσκουμε, καθώς και η κατοχύρωση της συγκεκριμένης διαδικασίας στη συνείδηση των καθηγητών, ώστε να συνδεθεί και με τη βαθμολογία που θα συνεχίσουν να δίνουν. Πεποίθησή μας πάντως είναι ότι παρά τον σημαντικό κόπο που χρειάστηκε να καταβάλουμε για να ξεκινήσει η συγκεκριμένη προσπάθεια, ήταν μία καλή επιλογή και ότι τελικά ο κόπος αυτό θα αποσβεστεί.
Μπορείτε να δείτε την παρούσα εκδοχή των φύλλων περιγραφικής αξιολόγησης για το
και το
