Η εισαγωγή σε ένα τμήμα των ΑΕΙ και ΤΕΙ δεν αποτελεί μονόδρομο για τους μαθητές. Πολλοί είναι αυτοί που επιλέγουν να σπουδάσουν σε μια χώρα του εξωτερικού.
Η Ελλάδα έχει παράδοση στην «εξαγωγή» φοιτητών καθώς εδώ και χρόνια διατηρείται στις πρώτες θέσεις παγκοσμίως Σύμφωνα μάλιστα με την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ για την εκπαίδευση το 5,7% των ελλήνων φοιτητών σπουδάζει στο εξωτερικό, ποσοστό που φέρνει τη χώρα μας στην πρώτη δεκάδα.
Όσοι επιλέξουν να φοιτήσουν σε πανεπιστήμιο ίδρυμα άλλης χώρας είναι σημαντικό να γνωρίζουν τα σχετικά με την αναγνώριση των τίτλων τους τόσο σε ακαδημαϊκό επίπεδο, όσο και σε επαγγελματικό. ΔΟΑΤΑΠ και αναγνώριση Ο ΔΟΑΤΑΠ είναι ο φορέας που είναι αρμόδιος για την ακαδημαϊκή αναγνώριση των τίτλων του εξωτερικού. Όποιος απόφοιτος ξένου πανεπιστημίου επιθυμεί να συνεχίσει τις σπουδές σε μεταπτυχιακό και διδακτορικό επίπεδο στην Ελλάδα οφείλει να καταθέσει στον ΔΟΑΤΑΠ το πτυχίου του μαζί με μια σειρά από δικαιολογητικά προκειμένου ο κρατικός φορέας να εξετάσει την αντιστοιχία με τα εγχώρια πτυχία. Επίσης αναγνώριση από τον ΔΟΑΤΑΠ απαιτείται και για θέσεις του δημοσίου.
Ακολούθως παρατίθενται προσκλήσεις-προκηρύξεις που επιβεβαιώνουν τα προαναφερθέντα: Προκήρυξη Ιδρύματος Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (Αριθμός Πρωτ.602/10/36944)
1) Τίτλων σπουδών και άλλων προσόντων (πτυχίο ΑΕΙ ή ΑΤΕΙ, μεταπτυχιακό, διδακτορικό, τίτλο ξένης γλώσσας, αποδεικτικό γνώσης χειρισμού Η/Υ κλπ)… Σε περίπτωση πτυχίων εξωτερικού απαιτείται η αναγνώριση ισοτιμίας και αντιστοιχίας, από ΔΟΑΤΑΠ/ΔΙΚΑΤΣΑ.
Ως δικαιολογητικά θα πρέπει να κατατίθενται επικυρωμένα αντίγραφα, τόσο της αναγνώρισης όσο και του πρωτότυπου τίτλου σπουδών από το Πανεπιστήμιο του εξωτερικού… Μεταπτυχιακό «ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ» (ΦΕΚ 324/11-2-2004, τ. Β΄) 2013-14 ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ […]
3) Επικυρωμένο φωτοαντίγραφο Πτυχίου Ελληνικού ΑΕΙ ή ΤΕΙ ή ισότιμου της αλλοδαπής αναγνωρισμένου από το ΔΟΑΤΑΠ…
Όσοι λοιπόν σπουδάζουν στο εξωτερικό οφείλουν να γνωρίζουν ότι τα πτυχία τους δεν αναγνωρίζονται αυτομάτως ως ακαδημαϊκά αντίστοιχα με τα πτυχία των ελληνικών πανεπιστημίων. Όπως άλλωστε αναφέρεται στην ιστοσελίδα europa.eu: «Δεν υπάρχει αυτόματη αναγνώριση των τίτλων σπουδών σε όλη την ΕΕ.
Εάν λοιπόν επιθυμεί κάποιος να συνεχίσει τις σπουδές του σε άλλη χώρα της ΕΕ, μπορεί να χρειαστεί να ακολουθήσει την προβλεπόμενη εθνική διαδικασία αναγνώρισης τίτλων σπουδών της αλλοδαπής.
Εάν γνωρίζει ήδη ότι πρόκειται ενδεχομένως να συνεχίσει τις σπουδές σε άλλη χώρα, ας ελέγξει κατά πόσο αναγνωρίζεται το πτυχίο στη χώρα αυτή. Τα εκπαιδευτικά συστήματα εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κυβερνήσεων των κρατών μελών της ΕΕ, οι οποίες μπορούν να εφαρμόζουν τους δικούς τους κανόνες όσον αφορά την αναγνώριση ή μη των τίτλων σπουδών που έχουν αποκτηθεί σε άλλη χώρα».
«Συγκρίνετε» το πτυχίο σας Στις περισσότερες περιπτώσεις, μπορείτε να λάβετε ένα «πιστοποιητικό αντιστοιχίας» του πανεπιστημιακού τίτλου σπουδών σας το οποίο θα δείχνει την αντιστοιχία του τίτλου σπουδών σας με τους τίτλους σπουδών που χορηγούνται στη χώρα της ΕΕ όπου πρόκειται να μεταβείτε.
Για το σκοπό αυτό, επικοινωνήστε με το κέντρο ENIC/NARIC της χώρας όπου θα θέλατε να γίνει η αντιστοίχιση του τίτλου σπουδών σας. Η χώρα αυτή μπορεί να είναι η πατρίδα σας εάν σκοπεύετε να γυρίσετε εκεί μετά την ολοκλήρωση των σπουδών σας ή μια άλλη χώρα της ΕΕ εάν πρόκειται να μετεγκατασταθείτε εκεί για να εργαστείτε ή να συνεχίσετε τις σπουδές σας. Ανάλογα με τη χώρα στην οποία θα αξιολογηθούν οι τίτλοι σπουδών σας και τον σκοπό αυτής της αξιολόγησης, το κέντρο ENIC/NARIC είτε θα κάνει το ίδιο την αξιολόγηση, είτε θα διαβιβάσει τους τίτλους σπουδών σας στην αρμόδια αρχή.
Πριν από την αξιολόγηση, βεβαιωθείτε ότι γνωρίζετε τα παρακάτω:
– Πόσο θα κοστίσει (εάν δεν είναι δωρεάν).
– Πόσο θα διαρκέσει: Από μερικές εβδομάδες μέχρι και μερικούς μήνες, ανάλογα με τη χώρα, τον σκοπό και την πολυπλοκότητα της περίπτωσή σας.
– Τι είδους έγγραφο θα παραλάβετε: Πλήρη αναγνώριση ή συγκριτική έκθεση.
– Τι μπορείτε να κάνετε αν διαφωνείτε με την αξιολόγηση (πώς μπορείτε να προσφύγετε κατά της απόφασης).
Εάν παρέχετε έγγραφα με το μορφότυπο Europass (όπως το Παράρτημα Διπλώματος), το πτυχίο σας μπορεί να συγκριθεί και αναγνωριστεί ευκολότερα. (Πηγή: europa.eu)
Προσοχή: Ισοτιμία και αντιστοιχία Ο ΔΟΑΤΑΠ μπορεί να αναγνωρίσει ένα πτυχίο ως ισότιμο με αυτά των ελληνικών πανεπιστημίων άλλα το πτυχίο μπορεί να μην αναγνωριστεί ως αντίστοιχο στην περίπτωση που το τμήμα που τελείωσε ο απόφοιτος του εξωτερικού ή το μεταπτυχιακό που εκπόνησε δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Το πρόβλημα αυτομάτως που δημιουργείται για κάποιον που έλαβε μόνο την ισοτιμία είναι ότι δεν μπορεί να διεκδικήσει θέσεις στο δημόσιο τομέα αφού το πτυχίο του δεν θα περιλαμβάνεται σε αυτά των προκηρύξεων. Μπορεί όμως όποιος έχει λάβει ισοτιμία να πραγματοποιήσει μεταπτυχιακές σπουδές σε ελληνικό πανεπιστήμιο καθώς όπως διαπιστώθηκε από σχετική έρευνα τα πανεπιστήμια ζητούν μόνο την ισοτιμία από τον ΔΟΑΤΑΠ.
Κανόνας 1 (Γενική αρχή για αναγνώριση «ισοτιμίας») Η ισοτιμία αναγνωρίζεται, εφόσον η διάρκεια σπουδών, η διαδικασία διδασκαλίας και μάθησης και οι όροι αξιολόγησης, προαγωγής και αποφοίτησης των σπουδαστών πληρούν τις απαιτήσεις των πανεπιστημίων της ημεδαπής.
Κανόνας 2 (Γενική αρχή για αναγνώριση «ισοτιμίας και αντιστοιχίας») Η ισοτιμία και αντιστοιχία αναγνωρίζεται, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση της ισοτιμίας του τίτλου σπουδών και επιπλέον ο ενδιαφερόμενος έχει διδαχθεί και εξετασθεί επιτυχώς στα βασικά μαθήματα του ομοειδούς προγράμματος σπουδών της ημεδαπής.
Τα βασικά μαθήματα του ομοειδούς προγράμματος σπουδών της ημεδαπής ορίζονται από την αρμόδια Εκτελεστική Επιτροπή. Περισσότερες πληροφορίες στο σύνδεσμο: https://www.doatap.gr/gr/kanones.php
Τριετή προγράμματα σπουδών ξένων πανεπιστημίων Πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού έχουν τριετή προγράμματα σπουδών. Στην περίπτωση αυτή καλό είναι να εκπονήσει ο ενδιαφερόμενος και ένα μεταπτυχιακό εκτός εάν το τριετές πρόγραμμα είναι εντατικό. Επίσης σε περίπτωση που τα χρόνια σπουδών στην Ελλάδα είναι 5, ενώ στο εξωτερικό είναι 3, τότε ο υποψήφιος ακόμα και αν έχει εκπονήσει και master θα εξεταστεί το πολύ σε 6 μαθήματα. Εξέταση σε μαθήματα Ο ΔΟΑΤΑΠ αν κρίνει ότι το αντίστοιχο πρόγραμμα σπουδών του ξένου πανεπιστημιακού ιδρύματος έχει διαφορές από το αντίστοιχο ελληνικό πρόγραμμα θα υποβάλλει τον υποψήφιο στη συμμετοχή σε εξετάσεις μιας σειράς μαθημάτων. Το παράβολο για τη συμμετοχή σε κάθε μάθημα ανέρχεται στα 145 ευρώ (https://www.doatap.gr…php?post_id=425).
Πτυχία από αναγνωρισμένα πανεπιστήμια Στην ιστοσελίδα του ΔΟΑΤΑΠ μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να διαπιστώσει ποια πανεπιστήμια και τμήματα έχουν λάβει την αναγνώριση. Το γεγονός ότι ένα πανεπιστήμιο έχει αναγνωριστεί δεν σημαίνει ότι αποφεύγει κάποιος τον ΔΟΑΤΑΠ. Θα πρέπει να καταθέσει τα απαιτούμενα δικαιολογητικά αλλά επειδή υπάρχει προηγούμενη απόφαση η όλη διαδικασία είναι τυπική. Δικαιολογητικά για την αναγνώριση βασικού τίτλου σπουδών Όσοι επιθυμούν να μπουν στη διαδικασία της αναγνώρισης βασικού τίτλου σπουδών θα πρέπει να πληρώσουν 230,4 ευρώ για παράβολο. Για όσους επιθυμούν να αναγνωρίσουν το μεταπτυχιακό ή το διδακτορικό τους θα καταθέσουν στην Τράπεζα της Ελλάδος το ποσό των 184,32 ευρώ. Για να λάβουν γνώση οι ενδιαφερόμενοι σχετικά με τη διαδικασία και τα απαραίτητα δικαιολογητικά μπορούν να επισκεφθούν τον ακόλουθο σύνδεσμο: https://www.doatap.gr/gr/dikaiolog.php. Επίσης μπορούν να επικοινωνήσουν τηλεφωνικά ή να επισκεφθούν τον ΔΟΑΤΑΠ για περαιτέρω πληροφορίες: α Τμήμα Πληροφόρησης που βρίσκεται στον 1ο όροφο του ΔΟΑΤΑΠ, Αγ. Κων/νου 54, Πλατεία Καραϊσκάκη (Στάση Μετρό: Μεταξουργείο). β. Τηλεφωνικώς στο 210 5281000, εσ.106,110.
Χρόνος ολοκλήρωσης της διαδικασίας
Σύμφωνα με τον ιδρυτικό νόμο του ΔΟΑΤΑΠ 3328/2005 η διαδικασία αναγνώρισης τίτλου της αλλοδαπής πρέπει να ολοκληρωθεί εντός 3 μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης όλων των απαραιτήτων δικαιολογητικών και έχουν πραγματοποιηθεί όλες οι επιμέρους ενέργειες ελέγχου τους.
Ερωτήσεις και απαντήσεις
Στην ιστοσελίδα του ΔΟΑΤΑΠ υπάρχει σχετική ενότητα με ερωτήσεις και απαντήσεις που θα λύσουν πολλά από τα ερωτήματα των ενδιαφερόμενων σε συνδυασμό με τις πληροφορίες που παρατίθενται. Ακαδημαϊκή και επαγγελματική αναγνώριση Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην ακαδημαϊκή και επαγγελματική αναγνώριση. Υπάρχουν πτυχιούχοι του εξωτερικού που μπορούν να λάβουν ακαδημαϊκή και επαγγελματική αναγνώριση και άλλοι που μπορούν να λάβουν μόνο επαγγελματική αναγνώριση. Όσοι έχουν επαγγελματική αναγνώριση δε μπορούν να πραγματοποιήσουν μεταπτυχιακές σπουδές σε Ελληνικά πανεπιστήμια. Όσον αφορά το διορισμό τους στο δημόσιο στις προκηρύξεις απαιτείται αναγνώριση ισοτιμίας και αντιστοιχίας από τον ΔΟΑΤΑΠ. Αξίζει όμως να αναφέρουμε ότι στην τελευταία προκήρυξη για τις προσλήψεις στη δημόσια τηλεόραση αναφέρεται εκτός από τον ΔΟΑΤΑΠ και η εναλλακτική του ΣΑΕΠ. Παρατίθεται το σχετικό απόσπασμα: «Σε περίπτωση που οι τίτλοι έχουν αποκτηθεί στην αλλοδαπή να κατέχουν πράξη αναγνώρισης από το ΔΙΚΑΤΣΑ ή πιστοποιητικό αναγνώρισης από το ΔΟΑΤΑΠ για την ισοτιμία και αντιστοιχία ή πράξη αναγνώρισης επαγγελματικής ισοτιμίας από το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικής Ισοτιμίας». Επαγγελματική αναγνώριση πτυχιούχων Ιατρικής, Νομικής κ.α Ο ΔΟΑΤΑΠ με σχετική του ανακοίνωση έχει κάνει γνωστό ότι δεν είναι αρμόδιος για την επαγγελματική αναγνώριση νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων.
Για παράδειγμα η απόκτηση άδειας άσκησης επαγγέλματος ενός πτυχιούχου νομικής αφορά τους δικηγορικούς συλλόγους. Στον ΔΟΑΤΑΠ θα απευθυνθούν όσοι επιθυμούν την ακαδημαϊκή αναγνώριση του τίτλου των σπουδών τους. «Αρμόδιοι φορείς για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων για την άσκηση νομοθετικά ρυθμιζομένων επαγγελμάτων είναι (α) το Συμβούλιο Αναγνωρίσεως Επαγγελματικών Προσόντων (δια του Τμήματος Δ’ Αναγνωρίσεως Επαγγελματικών Προσόντων της Διεύθυνσης Ευρωπαϊκής Ένωσης της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών και Διεθνών Εκπαιδευτικών Θεμάτων του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού), (β) οι Περιφέρειες για τους Ιατρούς, Οδοντιάτρους, Φαρμακοποιούς, Νοσηλευτές, Μαίες (γ) το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας για τους Αρχιτέκτονες και (δ) η Μόνιμη Επιτροπή του άρθρου 4, Π.Δ. 122 (ΦΕΚ 200/Α/30-11-2010) η οποία έχει έδρα την Αθήνα και λειτουργεί στα Γραφεία του Δικηγορικού Συλλογικού Αθηνών (Δ.Σ.Α.) για τους δικηγόρους». Κολέγια και αναγνώριση Όσον αφορά τους κατόχους τίτλων σπουδών που αποκτήθηκαν μέσα από τη συνεργασία ενός κολεγίου με πανεπιστήμιο του εξωτερικού θα πρέπει να τονίσουμε ότι δεν μπορούν ακόμα να διεκδικήσουν την ακαδημαϊκή αντιστοιχία από τον ΔΟΑΤΑΠ. Έχουν όμως το δικαίωμα εφόσον πληρούνται μια σειρά από προϋποθέσεις να αναγνωρίσουν επαγγελματικά το πτυχίο τους. Εφαρμόζεται δηλαδή η οδηγία 2005/36/ΕΚ άλλα μόνο στους υπηκόους των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), καθώς και των τριών επιπλέον κρατών-μελών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ): Ισλανδία, Νορβηγία, Λιχτενστάιν, καθώς και της Ελβετίας, για όσους επιθυμούν να ασκήσουν κάποιο νομοθετικά ρυθμιζόμενο επάγγελμα στην Ελλάδα είτε ως αυτοαπασχολούμενοι, είτε ως μισθωτοί. Παρατίθεται σχετικό χωρίο από το ΦΕΚ 229Α/2012: «Τα πτυχία, οι τίτλοι, οι βεβαιώσεις, τα πιστοποιητικά σπουδών και οποιασδήποτε ονομασίας βεβαίωση που χορηγούν τα κολέγια των στοιχείου α’ και β’ της παρούσας παραγράφου δύνανται της αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων ανώτατης εκπαίδευσης του ελληνικού συστήματος τυπικής εκπαίδευσης σύμφωνα με την διαδικασία και τις προϋποθέσεις της Θ.16 της παρούσης».
Επίσης μπορούν και όσοι έχουν αποκτήσει πτυχίο που οδηγεί σε μη νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα όπως του δημοσιογράφου να αιτηθούν την επαγγελματική τους ισοδυναμία με τους αποφοίτους των ελληνικών Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων. Αναγνώριση μεταπτυχιακών κολεγίων Τα μεταπτυχιακά των κολεγίων που πραγματοποιούνται σε συνεργασία με πανεπιστήμιο του εξωτερικού αναγνωρίζονται από το ΣΑΕΠ σε περίπτωση που έχουν πιστοποίηση από διεθνείς οργανισμούς όπως:
i. Association to Advance Collegiate Schools of Business (A.A.C.S.B.). ii. Accreditation Board for Engineering and Technology (A.B.E.T.). iii. North Central Association of Colleges and Schools (N.C.A.). iv. Association of MBAs (A.MBA.). v. E.F.M.D. (European Foundation for Management Development) Programme Accreditation System (E.P.A.S.). vi. European Quality Improvement System (E.QU.I.S.). vii. New England Association of Schools and Colleges (N.E.A.S.C.). viii. American Bar Association (A.B.A.). ix. American Dental Association (A.D.A.). x. National Association of Schools of Art and Design (N.A.S.A.D.). xi. National Association of Schools of Music (N.A.S.M.).
Νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα στην Ελλάδα (Πρέπει να ισχύουν προϋποθέσεις που ορίζονται από νόμους)
Επαγγέλματα Εκπαίδευσης Δάσκαλος (Primary school teacher) Εκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής (Special needs teacher) Εκπαιδευτικός Αγγλικής Γλώσσας Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Primary school english teacher) Εκπαιδευτικός Φυσικής Αγωγής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (Primary school sports teacher) Καθηγητής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Secondary school teacher) Νηπιαγωγός (Nursery school teacher)
Επαγγέλματα Οικονομικά και Εμπορικά Λογιστής Φοροτεχνικός (Accountant) Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής (Chartered / certified accountant) Οικονομολόγος (Economist) Πτυχιούχος Διοίκησης Μονάδων Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Local government administrator) Πτυχιούχος Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας (ΤΕ) – Διοίκησης (Business administrator) Πτυχιούχος Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας (ΤΕ) – Διοίκησης Μονάδων Υγείας και Πρόνοιας (Health & care administrator) Πτυχιούχος Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας (ΤΕ) -Εμπορίας και Διαφήμισης (Marketing) (Marketing manager) Πτυχιούχος Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας (ΤΕ) – Στελεχών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Εκμεταλλεύσεων (Cooperative manager) Πτυχιούχος Σχολής Διοίκησης και Οικονομίας (ΤΕ) -Τουριστικών Επιχειρήσεων (Tourist industry officer)
Επαγγέλματα Γεωργίας, Δασοπονίας, Ιχθυολογίας Γεωλόγος (ΠΕ) (Geologist) Γεωπόνος (ΠΕ) (Agronomist / Agricultural) Δασολόγος (ΠΕ) (Forester) Ιχθυολόγος (ΠΕ) (Fisheries expert) Τεχνολόγος Γεωπόνος (ΤΕ) – Γεωργικών Μηχανών και Αρδεύσεων (Agronomist technician of agricultural machinery) Τεχνολόγος Γεωπόνος (ΤΕ) – Δασοπόνος (Agronomist & forest technician) Τεχνολόγος Γεωπόνος (ΤΕ) – Διοίκησης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων (Agronomist technician) Τεχνολόγος Γεωπόνος (ΤΕ) – Ζωικής Παραγωγής (Animal production agronomist technician) Τεχνολόγος Γεωπόνος (ΤΕ) – Θερμοκηπιακών Καλλιεργιών και Ανθοκομίας (Flower agronomist technician) Τεχνολόγος Γεωπόνος (ΤΕ) – Ιχθυοκομίας – Αλιείας (Agronomist & fishing technician) Τεχνολόγος Γεωπόνος (ΤΕ) – Φυτικής Παραγωγής (Crop/plant production technician, Agronomist technician)
Επαγγέλματα Πολιτιστικά Αρχαιολόγος (ΠΕ) (Archaeologist) Αρχειονόμος (ΠΕ) (Archivist) Βιβλιοθηκονόμος (ΠΕ) (Librarian ) Διερμηνέας (Interpreter ) Θεατρολόγος (Theatre expert) Κοινωνικός Ανθρωπολόγος (Social anthropologist ) Μεταφραστής (Translator) Γραφίστας (ΤΕ) (Graphic artist) Τεχνολόγος Γραφικών Τεχνών (Graphic arts technician) Φωτογράφος (ΤΕ) (Artist photographer) Συντηρητής Αρχαιοτήτων & Έργων Τέχνης (TE) (Conservator of antiquities & works of art)
Επαγγέλματα Τεχνικά Αγρονόμος – Τοπογράφος Μηχανικός (ΠΕ) (Agronomist engineer) Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών (ΠΕ) (Electrical & Computer Engineer) Ηλεκτρολόγος Μηχανικός και Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΠΕ) (Electrical & Computer Engineer) Ηλεκτρονικός Μηχανικός (ΤΕ) (Electronics technician) Ηλεκτρονικός Μηχανικός και Μηχανικός Υπολογιστών (ΠΕ) (Electronic & Computer Engineer) Μηχανικός Διαχείρισης Ενεργειακών Πόρων (ΠΕ) (Energy Engineer) Μηχανικός Δομικών Έργων (ΤΕ) (Building Technician) Μηχανικός Έργων Υποδομής (ΤΕ) ( Engineer) Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστικών Συστημάτων (ΤΕ) (Electronic & Computer Systems Technician) Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών και Πληροφορικής (ΠΕ) (Information Systems Engineer) Μηχανικός Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, Τηλεπικοινωνιών και Δικτύων (ΠΕ) (Telecommunication engineer) Μηχανικός Μεταλλείων – Μεταλλουργός (ΠΕ) (Mining Engineer) Μηχανικός Οικονομίας και Διοίκησης (ΠΕ) (Financial & Management Engineer) Μηχανικός Ορυκτών Πόρων (ΠΕ) (Mining Engineer) Μηχανικός Οχημάτων (ΤΕ) (Graduate of the Vehicle Technological Department) Μηχανικός Παραγωγής και Διοίκησης (ΠΕ) (Production & Management Engineer) Μηχανικός Περιβάλλοντος (ΠΕ) (Environment Engineer) Μηχανικός Περιβάλλοντος (ΠΕ) (Environment Engineer) Μηχανικός Τεχνολογίας Ιατρικών Οργάνων (ΤΕ) (Biomedical Engineer) Μηχανικός Χωροταξίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΠΕ) (Planning and Regional Development Engineer) Μηχανολόγος και Αεροναυπηγός Μηχανικός (ΠΕ) (Aeronautical Engineer) Μηχανολόγος Μηχανικός Βιομηχανίας (ΠΕ) (Industrial Engineer) Ναυπηγός Μηχανολόγος Μηχανικός (ΠΕ) (Marine Engineer) Περιβαλλοντολόγος (Εnvironmentalist) Πολιτικός Μηχανικός (ΠΕ) (Civil Engineer) Τεχνολόγος Τροφίμων (Food technologist) Τοπογράφος Μηχανικός (ΤΕ) (Surveying Engineer) Χημικός Μηχανικός (ΠΕ) (Chemical Engineer) Χημικός (ΠΕ) (Chemist)
Επαγγέλματα Υγείας Αισθητικός (Αesthetician) Βρεφονηπιοκόμος (Nursery Nurse) Διαιτολόγος (ΠΕ) (Dietician) Διαιτολόγος (ΤΕ) (Dietician) Επισκέπτης Υγείας (Health inspector) Επόπτης Δημόσιας Υγιεινής (Health inspector) Εργοθεραπευτής (Occupational therapist) Κοινωνικός Λειτουργός (ΠΕ) (Social worker) Κοινωνικός Λειτουργός (ΤΕ) (Social worker) Λογοθεραπευτής (Speech therapist) Οδοντοτεχνίτης (Dental technician) Οπτικός (Optician) Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων (Medical laboratory technician) Τεχνολόγος Ραδιολογίας – Ακτινολογίας (Radiographer, radiotherapist) Φυσικός Νοσοκομείων (ΠΕ) – Μη ιοντιζουσών ακτινοβολιών (Clinical physicist) Φυσικός Νοσοκομείων (ΠΕ) – Ακτινοφυσικός Ιατρικής (Clinical physicist) Φυσικοθεραπευτής (Physiotherapist) Ψυχολόγος (Psychologist)
Επιμέλεια – επεξεργασία
Καλόγηρος Βασίλειος Υπ. Διδάκτωρ Π.Θ
Επιστημονικός υπεύθυνος Employ
