Home / Αρθρα γενικού ενδιαφέροντος / Γονείς / Αφήστε τα παιδιά να παίξουν

Αφήστε τα παιδιά να παίξουν

Δημοσιεύτηκε: 10:29 μμ Απρίλιος 21st, 2013  


taPaidiaPaizei

«Αφήστε τα παιδιά να παίξουν», η αρχή του Teacher Tom

Tης Λινας Γιανναρου

Στο προαύλιο της οδού Ιπποκράτους, επικρατεί ο γνωστός για την ώρα πανζουρλισμός. Ακούραστος, παρά το τζετ λαγκ, ο Τομ Χόμπσον, περισσότερο γνωστός ως Teacher Tom, συμμετέχει ενεργά στα δρώμενα. Από την πρώτη κιόλας μέρα που βρέθηκε στην Αθήνα, προσκεκλημένος του σχολείου Dorothy Snot, κατάφερε να συνεννοείται περίφημα με τα παιδιά. «Στην αρχή σάστισα, γιατί δεν ξέρω τίποτα άλλο στα ελληνικά εκτός από “ευχαριστώ” και “παρακαλώ”», λέει στην «Κ». «Μετά όμως άρχισα να παίζω μαζί τους και ως γνωστόν το παιχνίδι είναι οικουμενική γλώσσα».

Ο Τομ Χόμπσον θεωρείται σήμερα ο καλύτερος δάσκαλος προσχολικής αγωγής στον κόσμο. Το «αιρετικό» σύνθημά του: «Αφήστε τα παιδιά να παίξουν!». Στο περίφημο Woodland Park, το συνεργατικό σχολείο του Σιάτλ όπου δουλεύει, δεν γίνεται μάθημα, τουλάχιστον όχι με την παραδοσιακή έννοια. «Το παιχνίδι είναι το μάθημα», εξηγεί. «Το παιχνίδι είναι το εργαλείο που θα τους ανάψει τη φλόγα, θα τους κάνει περίεργους για τον κόσμο. Η αντίληψη ότι τα παιδιά είναι άδεια δοχεία που απλά περιμένουν να τα γεμίσουν υπονοεί ότι τα παιδιά δεν είναι ολοκληρωμένοι άνθρωποι. Δεν μπορώ εγώ να πω σε ένα παιδί τι να μάθει. Η δουλειά μας είναι να τα κρατάμε ασφαλή, να τα αγαπάμε, να τα παρατηρούμε και να τους δίνουμε τη μικρή ώθηση που θα χρειαστούν για να μάθουν αυτά που τα ίδια θέλουν να μάθουν».

Ανασύρει διαρκώς πραγματικά παραδείγματα από τη 14χρονη εμπειρία του στο σχολείο. «Κάποια παιδιά μαθαίνουν να μιλάνε 18 μηνών, άλλα 4 ετών, όλο το φάσμα είναι φυσιολογικό. Ποιος είμαι εγώ να τους πω ότι πρέπει να έχουν κάνει το ένα ή το άλλο σε μια συγκεκριμένη ηλικία; Κάποια παιδιά διαβάζουν στα δύο χρόνια και άλλα δεν ξέρουν καν τα γράμματα ώς τα πέντε, αλλά είναι ιδιοφυή στο να κάνουν νέους φίλους. Γιατί να ανησυχούμε τόσο πολύ όταν όλα θα έχουν φτάσει στο ίδιο σημείο μετά τα 10 περίπου; Γιατί να τους κλέψουμε την παιδική ηλικία;».

Ο Χόμπσον διαμόρφωσε την παιδαγωγική του προσέγγιση εμπειρικά. Αλλωστε, μέχρι τα 40 του, εργαζόταν ως προπονητής baseball. Οταν στη γυναίκα του προσφέρθηκε μια καλή θέση σε άλλη πόλη, αποφάσισαν να είναι αυτός που θα αφήσει τη δουλειά και θα μείνει σπίτι να μεγαλώσει τη δίχρονη κόρη τους. Κάπως έτσι, ως μπαμπάς, βρέθηκε στο Woodland Park, ένα κέντρο προσχολικής αγωγής που διοικείται από τους γονείς, οι οποίοι -ανάλογα με τις ικανότητές τους- είναι και οι δάσκαλοι και οι φροντιστές. Ο Τομ ήταν τόσο καλός σε αυτό που έκανε, που όταν η κόρη του «αποφοίτησε» μετά τρία χρόνια, οι άλλοι γονείς τον παρακάλεσαν να μείνει!

Μπορεί οι γονείς να πληρώνουν, όμως οι απόλυτοι άρχοντες είναι τα παιδιά. «Τα παιδιά αποφασίζουν ποιους κανόνες θα τηρούν στη διάρκεια της χρονιάς, π.χ. “δεν δαγκώνουμε”, “δεν βρίζουμε” κ.λπ. Θα πρέπει να υπάρχει ομοφωνία». Θυμάται μια ιστορία και γελάει. «Ενα παιδί, φέτος, μου ζητούσε να αλλάξει ένας κανόνας. Ηθελε να μπορεί να πει μια βρισιά. Τα άλλα παιδιά δεν συμφωνούσαν, οπότε η… ρύθμιση δεν πέρασε. Ερχεται μια μέρα και μου φέρνει ένα χαρτί. Για πρώτη φορά είχε γράψει γράμματα. Ηταν ανορθόγραφο, αλλά είχε γράψει κάτι όπως “η Εριν σκαλίζει τη μύτη της”. “Δεν καταπάτησα τον κανόνα”, μου είπε. “Το έγραψα, δεν το είπα”! Εμαθε να γράφει απλά και μόνο για να σπάσει τον κανόνα».

Δικαίωμα στα λάθη

Αυτή είναι η ουσία της δικής του εκπαίδευσης. «Οι περισσότεροι ανησυχούν για το πώς θα μάθουν να γράφουν και να διαβάζουν και πώς θα μάθουν βασικές μαθηματικές έννοιες. Εχει όμως τόσα πράγματα στον κόσμο να μάθει ένα παιδί. Ειδικά σήμερα, που όλες οι ημερομηνίες και τα ιστορικά γεγονότα είναι ένα google search μακριά, το μόνο που χρειάζεται είναι να τους μεταδώσουμε το πάθος για τη γνώση, να κυκλοφορούν στον κόσμο και να ρωτάνε “γιατί αυτοί οι τοίχοι είναι κόκκινοι”; Αυτό χρειάζεται η κοινωνία μας συνολικά. Αυτό χρειάζονται οι επιχειρήσεις, αυτό χρειάζεται η ίδια η δημοκρατία. Οι άνθρωποι να αμφισβητούν την εξουσία και να θέτουν ερωτήσεις». Και να κάνουν λάθη. Απανωτά. «Οταν κάνεις λάθη, μαθαίνεις. Μια φορά ένα κοριτσάκι είχε βαλθεί να φτιάξει ένα κάστρο από κύβους, το οποίο όμως κατέρρεε. Τρωγόμουν να της πω ότι αν τοποθετήσει διαφορετικά το βάρος θα τα καταφέρει, αλλά δεν το έκανα. Εφυγε άπραγη. Μετά δύο ημέρες ήρθε και το έκανε αμέσως σωστά. Το έμαθε όταν ήταν έτοιμη να το μάθει. Ηταν γνώση που κατέκτησε, όχι που αποστήθισε για ένα μάθημα. Αν δεν κάνεις λάθη, δεν μαθαίνεις τίποτα. Αν φοβάσαι μήπως κάνεις λάθος, δεν θα κάνεις ποτέ τίποτα. Μόνο μέσα από την αποτυχία και την επιμονή έρχεται η επιτυχία».

Εσείς αισθάνεστε επιτυχημένος; τον ρωτάμε. «Πάντα ήθελα να βρίσκομαι ανάμεσα σε έξυπνους ανθρώπους και ξαφνικά με έφερε η ζωή ανάμεσα σε παιδιά. Οπότε ναι!».

πηγή:Καθημερινή

…………………………………………………………………………………..

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ

Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΛΙΝΑΡΔΟΥ

Ο Τομ Χόμπσον από το Σιάτλ των ΗΠΑ, γνωστός ως Teacher Tom (δάσκαλος Τομ) θεωρείται ο πιο διάσημος αιρετικός δάσκαλος προσχολικής αγωγής στον κόσμο.

 

Βρέθηκε στην Αθήνα για μια διαδραστική συζήτηση με θέμα την εκπαίδευση, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Τεχνόπολη, στο Γκάζι, με σύνθημα «Αφήστε τα παιδιά να παίξουν»!

Η άφιξή του συνέπεσε με την επίθεση στη Βοστόνη: «Δεν έχω ιδέα ποιος τρελός μπορεί να βρίσκεται πίσω από αυτό που συνέβη και το οποίο ελπίζω να μην κάνει πιο δύσκολη την απαγόρευση των όπλων…».

Το μόνο όπλο που έφερε μαζί είναι μια μακριά κάπα, η οποία αποτελεί αφιερωματικό κομμάτι της δουλειάς του εδώ και έντεκα χρόνια.

Είναι ένας αντισυμβατικός δάσκαλος. Δεν έχει σπουδάσει παιδαγωγικά και μέχρι τα 40 του ήταν προπονητής ομάδων μπέιζμπολ. Ζούσε με τη γυναίκα του στη Γερμανία, μέχρι που της πρόσφεραν σημαντική καριέρα στην Αμερική, κι έτσι επέστρεψε μαζί της.

Η κόρη του

Δύο χρόνια μετά τη γέννηση της κόρης του, Ζοζεφίν, ο Τομ σκέφτηκε πως το παιδί πρέπει να ξεκινήσει παιδικό σταθμό. Οι τρεις γυναίκες της ζωής του, σύζυγος – μητέρα – πεθερά, αντέδρασαν λέγοντας πως το παιδί είναι μικρό. «Ευτυχώς, ανακάλυψα ένα συνεργατικό σχολείο, το Woodland Park, όπου οι γονείς εργάζονται μαζί με το δάσκαλο», περιγράφει ο Teacher Tom. Η πρόταση «ευλογήθηκε από τη… μητριαρχική οικογένεια» και η Ζοζεφίν ξεκίνησε παιδικό σταθμό μαζί με τον μπαμπά της!

Οταν έφτασε η ώρα του Δημοτικού Σχολείου, εκείνος παρέμεινε στον παιδικό σταθμό ως εκπαιδευόμενος πια και, αργότερα, ως ο μοναδικός βασικός υπάλληλος-δάσκαλος του περίφημου Woodland Park!

Ποιο είναι το μυστικό για την καλύτερη εκπαίδευση; «Το παιχνίδι και η πραγματική ζωή».

Η δική του εκπαίδευση χτίστηκε μεταξύ απαρτχάιντ και Παρθενώνα.

Προτού μετακομίσει στην Ελλάδα εξαιτίας της δουλειάς του πατέρα του, ζούσε στα προάστια της Κολούμπια, στη Νότια Καρολίνα. 1960. «Η γειτονιά ήταν λευκή και το σχολείο μόνο για λευκούς», θυμάται. Πριν από την τετάρτη τάξη του Δημοτικού «αποφασίζεται ο διαχωρισμός λευκών και μαύρων». Μέχρι τότε πήγαινε σε δημόσιο σχολείο, με τα πόδια. Τα νέα μέτρα τον μετέθεσαν σε σχολείο μαύρων, όπου έπρεπε να πηγαίνει με λεωφορείο: «Οι περισσότερες οικογένειες, από προκατάληψη και άγνοια, πήραν τα παιδιά τους από το δημόσιο σχολείο». Οι γονείς του τον έβαλαν στο λεωφορείο…

Επόμενος σταθμός η Αθήνα. Με τον αδελφό του έπαιζαν ατελείωτες ώρες στον Παρθενώνα. «Ντρέπομαι να παραδεχθώ πως βάζαμε στην τσέπη μας σπασμένα μαρμαράκια για να τα πάρουμε σπίτι μας ως σουβενίρ».

Ακολουθεί η εισβολή στην Κύπρο, και η οικογένεια επιστρέφει στην Αμερική. «Δεν νιώθω τον Παρθενώνα ως ένα απομεινάρι αρχαίου πολιτισμού, αλλά σαν έναν παλιό καλό φίλο». Διότι όσα αγάπησε στην Ελλάδα δεν προέρχονται από «ξερά βιβλία»: «Ολα αυτά διαμόρφωσαν την ουσία της εκπαίδευσης που πήρα όταν ήμουν μικρό παιδί και είναι πιο σημαντικά απ” όσα έμαθα στο σχολείο. Η πραγματική εκπαίδευση ήταν απλώς η διαδικασία της ζωής».

«Ζούμε σε δημοκρατικές χώρες. Αυτό είναι αρκετό ώστε τα παιδιά μας να αποκτήσουν τις βασικές αξίες της δημοκρατίας. Μόνο για την Αμερική μπορώ να μιλήσω. Η μεγαλύτερη ανησυχία είναι πως φαίνεται να έχουμε απομακρυνθεί πολύ από τις βασικές αξίες της αυτοδιοίκησης», υποστηρίζει ο Χόμπσον.

Εκτιμά ότι σήμερα περισσότερο διδάσκεται η «υπακοή» παρά βασικές δημοκρατικές αξίες, «όπως το να έχουμε το θάρρος της γνώμης μας, να σκεφτόμαστε κριτικά, να αμφισβητούμε την εξουσία».

Υποστηρίζει: «Εχουμε ξεχάσει πως στη δημοκρατία εμείς οι άνθρωποι κυβερνάμε. Ανησυχώ πώς έχουμε δεχθεί την επιρροή και την κυριαρχία των κάθε είδους συμφερόντων του χρήματος. Εχουμε ξεχάσει την πραγματική δύναμη που έχει ο καθένας μας. Γι” αυτό στο σχολείο προσπαθούμε να κάνουμε τα παιδιά να καταλάβουν πως η φωνή τους πρέπει να ακουστεί, πως έχουν δικαίωμα να αποφασίζουν για όλες τις παραμέτρους της ζωής τους ακόμη και τώρα, που είναι πολύ μικρά».

Τον ακούω αναλογιζόμενη τα ποσοστά κακοποίησης παιδιών στη χώρα μας και την τακτική ορισμένων που συνάδει με «το ξύλο βγήκε από τον Παράδεισο».

«Ποτέ δεν πιστεύω ότι υπάρχει λόγος να χτυπήσει κάποιος ένα παιδί, και το λέω αυτό όχι από την πλευρά της δημοκρατίας, αλλά της ηθικής. Ποτέ η βία δεν είναι καλύτερη από την ειρήνη και την προσέγγιση».

– Η τιμωρία;

«Η έννοια της τιμωρίας είναι βαθιά στην κουλτούρα μας. Οι ερευνητές, βέβαια, έχουν διαπιστώσει πολλές φορές πως εάν ο στόχος είναι να μάθουμε στο παιδί μας κοινωνικά αποδεκτές συμπεριφορές, η τιμωρία απλώς δεν δουλεύει».

Λάθη

– Η επιθετικότητα;

«Πολλές φορές οι ενήλικοι κάνουν λάθος στην κρίση τους. Συχνά βλέπουν μια κανονική συμπεριφορά ενός παιδιού από την αρνητική της πλευρά. Οταν ένα παιδί χτυπάει, κλοτσάει ή δαγκώνει -πολύ φυσιολογικό για μικρά παιδιά-, δεν λέμε αμέσως «α, το παιδί έχει επιθετική και αντικοινωνική συμπεριφορά», απλώς ξανακοιτάμε τη συμφωνία που έχουμε κάνει από κοινού, τους κανόνες που έχουμε βάλει, και μετά δουλεύουμε μαζί του, ώστε να το βοηθήσουμε να σκεφτεί εναλλακτικές λύσεις στη χρήση της βίας».

– Τι λέμε και τι δεν λέμε σε ένα παιδί;

«Κανένας λόγος δεν υπάρχει να κρύβουμε πράγματα για να προστατεύουμε τα παιδιά. Ομως πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην τους δίνουμε περισσότερα απ” όσα μπορούν να καταλάβουν».

– Τι πρέπει να μάθω στο παιδί μου;

«Να του μάθεις να αμφισβητεί την εξουσία, να του μάθεις να σκέφτεται, το πώς να σκέφτεται και όχι τι να σκέφτεται».

Την Παρασκευή το απόγευμα, το αμφιθέατρο του «9.84» στο Γκάζι ήταν κατάμεστο από γονείς και εκπαιδευτικούς.

Η διοργάνωση της εκδήλωσης έγινε από το Κέντρο Προσχολικής Αγωγής Dorothy Snot.

Ο Τομ επιστρέφει στην Αμερική, αλλά μπορείτε να έρθετε σε επικοινωνία μαζί του μέσω του blog του: https://teachertomsblog.blogspot.gr.

enet.gr, greekteachers.gr


 

Σχολιάστε το άρθρο

Το email σας δεν θα δημοσιευθεί Required fields are marked *

*

Δημοφιλή άρθρα



Sorry. No data so far.

x

ΑΥΤΟ ΤΟ ΔΙΑΒΑΣΑΤΕ ?

Διαθέσεις εκπαιδευτικών των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων για συμπλήρωση του ωραρίου τους

Απόφαση σχετικά με τις διαθέσεις εκπαιδευτικών των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων σε ...